Patron Ekologów w czasach Papieża Franciszka

Mija kolejna rocznica ogłoszenia przez Jana Pawła II św. Franciszka patronem ekologów. Niedawno do jednego z katolickich magazynów napisałem: „Od lat powtarzam, że wśród prorockich dzieł naszego Świętego Papieża najbardziej niedocenione, za jego życia, były dwa nawiązujące do duchowości franciszkańskiej. Pierwszy to decyzja z 29.11.1979 ogłaszająca św. Franciszka patronem ekologów, drugi został ukazany 27.10.1986 roku, kiedy to, na zaproszenie Jana Pawła II, wielu przedstawicieli religii świata przybyło do Asyżu, aby prosić Boga o dar pokoju. Wtedy narodził się ruch nazywany „Duchem Asyżu”, który otworzył wielką pielgrzymkę zaufania i dialogu międzyreligijnego.”

I dodałem, że dopiero pontyfikat Papieża, któremu patronuje Święty z Asyżu pokazuje jak cenne i wielkie były to dzieła. Ekologię franciszkańską genialnie rozwija encyklika Laudato si’ a projekt Spirito di Assisi złapał właściwy rytm 20.09.2016, gdy w mieście Brata Franciszka odbyło się kolejne spotkanie i modlitwa tysięcy liderów religijnych z udziałem Papieża o pokój i pojednanie w świecie, o budowanie świata jako wspólnego domu dla wszystkich.

Odpowiedź na pytanie kim dla Ojca Świętego jest św. Franciszek z Asyżu przynosi jego encyklika: „Nie chcę pisać tej encykliki bez odwołania się do pięknego, motywującego nas przykładu. Przyjąłem jego imię jako przewodnika i inspirację w chwili mojego wyboru na Biskupa Rzymu. Myślę, że Franciszek jest w najwyższym stopniu wzorem troski o to, co słabe, oraz patronem ekologii integralnej, przeżywanej z radością i autentycznością. Jest on świętym patronem tych wszystkich, którzy prowadzą badania i pracują w dziedzinie ekologii, miłowanym również przez wielu niechrześcijan. Pokazał szczególną wrażliwość na Boże stworzenie oraz na najuboższych i opuszczonych. Kochał i był kochany ze względu na swą radość, swoje wielkoduszne poświęcenie, swoje serce otwarte na całe istnienie. Był mistykiem i pielgrzymem, który żył z prostotą i we wspaniałej harmonii z Bogiem, z innymi ludźmi, z naturą i z samym sobą. Dostrzegamy w nim, do jakiego stopnia nierozerwalnie są połączone troska o naturę, sprawiedliwość wobec biednych, zaangażowanie społeczne i pokój wewnętrzny.” (LS10) 

Św. Franciszek chciał, abyśmy w Bogu widzieli przede wszystkim Ojca każdego z nas i całego Stworzenia. Zapraszał nas też do odnowienia relacji z bliźnimi oraz z całą przyrodą. Papież zaprasza nas do kontemplacji stworzenia, wsłuchiwania się w jego głosy oraz rozpoznawania samego siebie w relacji z nim. A Papież Franciszek dodaje: „Bóg napisał wspaniałą księgę, «której literami są liczne stworzenia obecne we wszechświecie». Słusznie powiedzieli biskupi Kanady, że żadne stworzenie nie jest poza objawieniem się Boga: «Od najszerszych panoram po najmniejsze formy życia, natura jest nieustannym źródłem zadziwienia i czci. Jest ona również nieustannym objawianiem się boskości». Biskupi japońscy ze swej strony powiedzieli coś bardzo sugestywnego: «Dostrzeganie wszelkiego stworzenia, śpiewanie hymnu na cześć jego istnienia to radosne życie w miłości Boga i w nadziei». Ta kontemplacja stworzenia pozwala nam odkryć poprzez każdą rzecz pewną naukę, jaką pragnie przekazać nam Bóg, ponieważ «dla człowieka wierzącego kontemplacja stworzenia to również wsłuchiwanie się w treść posłania, słuchanie jego tajemniczego i niesłyszalnego głosu». Można powiedzieć, że: «Obok Objawienia w ścisłym tego słowa znaczeniu, zawartego w Piśmie Świętym, Bożym objawieniem jest też dla nas blask słońca i zapadanie nocy». Zwracając uwagę na to objawienie, człowiek uczy się rozpoznawania samego siebie w relacji z innymi stworzeniami: «Wyrażam siebie, wyrażając świat; odkrywam moją sakralność, „próbując rozszyfrować sakralność świata». (LS85)

Kiedyś jako REFA proponowaliśmy 29 listopada – rocznicę naszego patrona jako święto katolickich ekologów. Teraz mamy jeszcze do wyboru dzień publikacji eko-encykliki, wrześniowo-październikowy Czas dla Stworzenia – Season of Creation oraz Dni Modlitw o Ochronę Stworzenia. Ja będę celebrował trzykrotnie z różnymi wspólnotami i wykorzystywał wszystkie okazje do zapraszania na niełatwą ścieżkę życia duchowością Laudato si’ i naszego Świętego Patrona!

O. Stanisław Jaromi OFM Conv.

absolwent teologii i ochrony środowiska, doktor filozofii, od lat zaangażowany w chrześcijańską edukację ekologiczną, wieloletni delegat franciszkanów ds. sprawiedliwości, pokoju i ochrony stworzenia, przewodniczący Ruchu Ekologicznego św. Franciszka z Asyżu - REFA i szef portalu www.swietostworzenia.pl. Interesuje się sprawami dialogu pomiędzy nauką i wiarą, kulturą i duchowością, chrześcijańską wizją świata i różnymi nurtami ekofilozofii. Pracował duszpastersko w Czechach oraz w międzynarodowych centrach franciszkanów w Asyżu, Rzymie i Krakowie; obecnie mieszka w Radomsku.