Piekary Śląskie: piekarskie pielgrzymki oczami SB – wystawa IPN

„Górnośląski azyl. Pielgrzymki stanowe do Piekar Śląskich w materiałach Służby Bezpieczeństwa” – to tytuł wystawy, którą w tamtejszym sanktuarium Maryi Matki Sprawiedliwości i Miłości Społecznej zorganizował katowicki oddział IPN. Ekspozycję, która potrwa do końca września, po raz pierwszy można było zobaczyć 30 maja, w dniu tegorocznej pielgrzymki mężczyzn i młodzieńców do Piekar. Usytuowana została u stóp piekarskiej Kalwarii, w pobliżu pomnika Jana Pawła II.

„Pielgrzymka czy manifestacja polityczna”, „Mobilizacja aparatu partyjno-państwowego”, „Rozpoznać, wykryć…”, „Plakaty pielgrzymkowe w rękach SB”, „Etatowi pielgrzymi”, „Nielegalne pielgrzymowanie”, „SB fotografuje”, „Zabezpieczyć, udokumentować” – tak brzmią tytuły kilku spośród 26 plansz, pokazujących dzieje zarówno męskich, jak i żeńskich pielgrzymek do Piekar w czasach PRL.

Celem wystawy jest przybliżenie odbiorcom działań aparatu bezpieczeństwa wobec piekarskich pielgrzymów w Polsce Ludowej, z akcentem na lata 60. i 70. ub. wieku. Na podstawie zachowanych materiałów Służby Bezpieczeństwa ekspozycja ukazuje metody i techniki inwigilacji pielgrzymów przybywających do Piekar Śląskich. Przedstawia stanowe pielgrzymowanie wyłącznie z perspektywy Służby Bezpieczeństwa.

Do przygotowania wystawy wykorzystano materiały archiwalne ze zbiorów: Archiwum Parafialnego w Piekarach Śląskich, Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach oraz Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie. Scenariusz wystawy przygotowali historycy katowickiego oddziału IPN: dr Łucja Marek oraz Robert Ciupa, przy współpracy Moniki Bortlik-Dźwierzyńskiej oraz Eweliny Małachowskiej, a także merytorycznym wsparciu dr. Adama Dziuroka, Naczelnika Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej IPN w Katowicach.