Pierwsza taka ankieta dla proboszczów

Proboszczowie polskich parafii zostali poproszeni o wypełnienie internetowej ankiety na temat tego, jak realizowali program duszpasterski na lata 2013-2017. Jest to pierwsze tego typu badanie w Kościele katolickim w Polsce. Wyniki opublikowane w formie raportu mają pomóc w lepszym przygotowaniu programów duszpasterskich na następne lata.

Internetowe badanie przygotowały Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego oraz Katedra Prakseologii Pastoralnej i Organizacji Duszpasterstwa Wydziału Teologicznego UKSW w Warszawie.

Ankieta została przesłana dyrektorom wydziałów duszpasterskich wszystkich kurii z prośbą o przekazanie jej dalej proboszczom w poszczególnych diecezjach.

Wyniki badania – jak wskazał w liście do biskupów przewodniczący Episkopatu Polski abp Stanisław Gądecki – „mają pomóc w lepszym przygotowywaniu programów duszpasterskich na dalsze lata, co w perspektywie powinno zaowocować odnowieniem, umocnieniem i pogłębieniem pracy duszpasterskiej Kościoła w Polsce”.

Proboszczowie zostali poproszeni o wypełnienie anonimowej ankiety do 15 września. Wyniki autorzy badania weryfikują na bieżąco, w miarę, jak narasta liczba wypełnionych formularzy.

Po tym terminie rozpocznie się praca nad raportem, który ma podsumować wnioski z ankiety i przedstawić je Komisji Duszpasterskiej Konferencji Episkopatu Polski, która zwykle obraduje w styczniu danego roku.

Skąd pomysł na przeprowadzenie takiej ankiety? – Nieraz w działaniach Kościoła coś się zaczyna i mówimy: „Niech Duch Święty prowadzi”. Niech tak będzie, ale musimy też uwzględniać czynnik ludzki i wyciągać na przyszłość wnioski z tego, co było. Takich działań ewaluacyjnych jest w Kościele zbyt mało. Stąd propozycja, aby przeprowadzić badanie postrzegania i realizacji programu duszpasterskiego – wyjaśnił KAI ks. dr hab. Tomasz Wielebski z UKSW, odpowiedzialny za przygotowanie ankiety.

Podkreślił, że chodzi o zebranie „twardych faktów” na najniższym poziomie struktur kościelnych, czyli w parafiach. – Punkt widzenia proboszczów jest bardzo cenny, bo to oni są na tej pierwszej linii frontu działania – dodał ks Wielebski.

Ankieta ma pomóc zrozumieć nie tylko to, jak był realizowany dobiegający końca program duszpasterski, ale też, jak były postrzegane jego założenia. – U części księży zaobserwować można niechęć do działania według wskazówek programu duszpasterskiego. Może dlatego, że cele trzeba konsekwentnie realizować. Może nie ma świadomości, że program ma być pomocą, a nie obciążeniem. A może też dlatego, że jeszcze w niewystarczającym stopniu uwzględnia się przy jego tworzeniu opinie proboszczów? – uważa ks. Wielebski.

Ogólnopolski program duszpasterski – zarówno w perspektywie rocznej, jak i kilkuletniej – przygotowuje Komisja Duszpasterska KEP (obecnie przewodniczy jej abp Wiktor Skworc), złożona z biskupów oraz doświadczonych teoretyków duszpasterstwa i duszpasterzy, a także świeckich przedstawicieli wspólnot i ruchów katolickich.

Diecezje na jego podstawie powinny opracowywać diecezjalny program duszpasterski, uwzględniając zarówno wskazówki ogólnopolskie, jak i specyfikę Kościoła lokalnego. Inne bowiem będą uwarunkowania Kościoła na Pomorzu Zachodnim, a inne w Polsce południowo-wschodniej. Procesem na lata jest także tworzenie programu duszpasterskiego na poziomie parafialnym, z uwzględnieniem zaangażowania parafialnych rad duszpasterskich.

Program duszpasterski powinien ponadto być uwzględniany w pracy wspólnot zakonnych oraz ruchów i stowarzyszeń, w których działają katolicy świeccy. – Dopiero wtedy będzie miał sens, jeśli zostanie uwzględniony przez te środowiska – zaznacza ks. Tomasz Wielebski.

Dobiegający końca program duszpasterski na lata 2013-2017 realizowany był pod hasłem „Przez Chrystusa, z Chrystusem i w Chrystusie. Przez wiarę i chrzest do świadectwa”.

Czytaj także: Nowy program duszpasterski poświęcony bierzmowaniu

Nowy program duszpasterski obejmie lata 2017-2019 i będzie przebiegać pod hasłem „Duch, który umacnia miłość”. Najbliższy rok duszpasterski (2017-2018) ma się koncentrować na przypomnieniu wiernym znaczenia sakramentu bierzmowania i wypływających z niego skutków.

W założeniu cały nowy program nie powinien się ograniczać jedynie do ludzi młodych, którzy przygotowują się do przyjęcia sakramentu bierzmowania. Jego adresatami są wszyscy ochrzczeni – zarówno ci, którzy zostali już bierzmowani, jak i ci, którzy ten sakrament mają dopiero otrzymać.

W swej kontynuacji poprzedniego programu, nowy ma polegać na ukazywaniu związku miedzy chrztem, bierzmowaniem i Eucharystią, podkreśleniu znaczenia osobistego wyboru Jezusa Chrystusa i odkrywaniu przynależności do Kościoła. Istotne w tym kontekście ma być wskazywanie na rolę świadectwa osób świeckich jako przykładów osobistego i wspólnotowego przeżywania relacji z Bogiem.