Pigułka ellaOne tylko na receptę

Wczesnoporonną pigułkę ellaOne od 24 lipca br. można kupić wyłącznie na receptę. W 2015 r. rząd PO-PSL, mimo sprzeciwu wielu środowisk, dopuścił pigułkę do wolnej sprzedaży. Od tego czasu ellaOne była jedynym dostępnym w aptekach bez recepty środkiem antykoncepcyjnym. Bez konieczności wizyty u lekarza, mogły ją kupić osoby powyżej 15. roku życia.

Tabletkę ellaOne będzie można dostać na receptę wypisaną przez dowolnego lekarza, nie tylko ginekologa. Specjaliści mogą jednak odmówić wystawienia recept na antykoncepcję, powołując się na klauzulę sumienia.

Zmianę przepisów o dostępie do leków z grupy „hormonalne środki antykoncepcyjne do stosowania wewnętrznego” przygotowało Ministerstwo Zdrowia. W lutym br. rząd przyjął ten projekt.

Czytaj także: Tabletka ellaOne to zabijanie dzieci na receptę

Nowelizację przepisów resort zdrowia uzasadnił względami medycznymi. „Wydawanie leku na receptę to procedura, która ma na celu zapewnienie pacjentom maksymalnego bezpieczeństwa farmakoterapii. Tymczasem obecnie już bardzo młode osoby (nawet po 15. roku życia) mogą bez kontroli lekarskiej kupić i stosować ten środek” – przekonywało MZ.

Podczas posiedzenia komisji zdrowia w kwietniu br. min. Konstanty Radziwiłł przypomniał, że dotychczasowe przepisy dopuszczają przyjmowanie przez pacjentki hormonalnych środków antykoncepcyjnych „bez wiedzy, zalecenia lekarza, bez kontroli ich wpływu na stan jej zdrowia”.

Po zmianie przepisów, zgodnie z propozycją, hormonalne środki antykoncepcyjne do stosowania wewnętrznego będą wydawane na receptę wystawioną przez lekarza. – Rozwiązanie to umożliwi pacjentkom zasięganie opinii lekarza i uzyskanie porady, czy preparaty te nie wpływają negatywnie na ich zdrowie – tłumaczył minister zdrowia.

Radziwiłł zwrócił wówczas uwagę, że wszystkie hormonalne środki antykoncepcyjne (z wyjątkiem jednego) są w Polsce dostępne wyłącznie na receptę. – W związku z tym niektórzy odczytują ten przepis jako dotyczący tego preparatu. Tymczasem chodzi tu o zrealizowanie pewnej zasady: hormonalne środki antykoncepcyjne to zgodnie zresztą z opiniami urzędów rejestracyjnych – polskiego i Europejskiej Agencji Leków – środki o silnym działaniu, potencjalnie niebezpieczne, wchodzące w wiele interakcji – tłumaczył.

Dlatego, jak powiedział, należy traktować dostępność bez recepty tego jednego leku raczej jako anomalię niż odwrotnie.

O całkowite wycofanie z rynku pigułki ellaOne apelują od dawna organizacje pro-life.

„Wiadomym jest, że ta pigułka ma nie tylko działanie antykoncepcyjne, ale także działanie wczesnoporonne – niszczące poczętą istotę ludzką tuż po jej zaistnieniu; zależy to od fazy cyklu, w którym kobieta ją zastosowała. Jej wprowadzeniu towarzyszyła kłamliwa akcja ówczesnych wysokich urzędników Ministerstwa Zdrowia jakoby UE nakazywała Polsce wprowadzenie tej pigułki do obiegu, a wiadomo że władze Unii jedynie dopuściły jej stosowanie” – informowało Polskie Stowarzyszenie Obrońców Życia Człowieka w apelu o zablokowanie przez ministerstwo dystrybucji pigułki ellaOne.

Z kolei Mariusz Dzierżawski, szef Fundacji PRO-Prawo do Życia, powiedział w lutym KAI, że postulatów ograniczenia dostępności tabletek ellaOne nie odczytuje jako podjęcia kroku w dobrym kierunku. Jego zdaniem, sprzedawanie antykoncepcji awaryjnej, jest bowiem działaniem wbrew prawu i powinno zostać całkowicie zabronione.

– Tabletka ellaOne to zabijanie dzieci na receptę, a jeśli ustawa, która będzie na to pozwalała zostanie wprowadzona, to na pewno nie jest krok w dobrym kierunku – podkreślił, dodając, że zabijanie nienarodzonych powinno być całkowicie zabronione, zarówno metodami chirurgicznymi, jak i farmakologicznymi.

Polski serwis pro-life – HLI Polska, tak wyjaśnia działanie ellaOne: Producent wyraźnie zastrzega, że środek ten trzeba przyjąć natychmiast po współżyciu, najlepiej do 24 godzin, chociaż jak twierdzi powinien być skuteczny nawet do 120 godzin (5 dni). Jego działanie jest zależne od tego, w którym okresie cyklu znajduje się zażywająca go kobieta. Przyjęty w okresie przedowulacyjnym na tyle zakłóci naturalny przebieg cyklu, że spowoduje zagęszczenie śluzu, może nawet nie dopuścić do jajeczkowania, a tym samym do poczęcia. Natomiast przyjęty po owulacji, gdy zapłodnienie już nastąpiło, zatrzyma prawidłowy rozwój błony śluzowej macicy, co uniemożliwi zarodkowi dalszy rozwój i spowoduje jego śmierć. Substancją czynną jest octan ulipristalu, który łączy się z receptorami progesteronu (tzw. hormonu macierzyństwa), blokując jego wytwarzanie.

W styczniu 2015 r. Komisja Europejska zdecydowała, że ellaOne może być dostępna w krajach Unii bez recepty, nie wprowadzając ograniczeń wiekowych. Komisja pozostawiła jednak wybór krajom członkowskim. Rząd PO-PSL, mimo sprzeciwu wielu środowisk, dopuścił pigułkę do sprzedaży bez recepty.