Piotr Słabek: Wolność wewnętrzna warunkiem przekazywania miłości

Wolność wewnętrzna jest warunkiem pracy nad sobą, nawiązywania relacji, przyjmowania i przekazywana miłości. Aby być wolnym, trzeba najpierw zobaczyć swoje zniewolenia. Jak uzyskać i chronić wolność wewnętrzną? Co jej sprzyja, a co zagraża – wyjaśnia Piotr Słabek, teolog, kierownik duchowy, rekolekcjonista, autor artykułów i książek z zakresu duchowości.

Marcin Przeciszewski (KAI): Dlaczego wewnętrzna, duchowa wolność jest aż tak ważna?

Piotr Słabek: Według św. Jana Pawła II miłość to bezinteresowny dar z siebie samego. Tylko wolny człowiek może decydować o sobie, swobodnie posługiwać się swoim ciałem, sercem, umysłem, wolą. Wolność to podstawowy warunek każdej miłości. Wolność jest najpierw darem osobistym, wartością indywidualną. W dalszej kolejności jest podstawowym warunkiem budowania dobrych, zdrowych więzi…

Gdy ludzie są wolni, wspólnoty są wolne i dojrzałe. Gdy ludzie są zniewoleni, wspólnoty, które budują, też są zniewolone. Wspólnota rodzinna, zakonna, przedsiębiorstwo, firma w której jest wiele osób niepanujących nad swoimi uczuciami, jest zawsze pełna gniewu, złości, zawiści, zazdrości. Zdobywanie wolności każdy człowiek winien zaczynać najpierw od siebie.

KAI: Co we współczesnym świecie jest źródłem zniewolenia?

– Sytuacja niewiele zmieniła się od czasów apostolskich. Wciąż najwięcej zniewolenia powodują nasze żądze i namiętności. Zmieniły się tylko formy, nie zaś sprawy zasadnicze.

Głównym zniewoleniem jest głęboko zakorzeniony nawyk myślenia o sobie. Doznana krzywda, popełnione błędy, złe decyzje, rozczarowania – wzmagają nieustanne zajmowanie się sobą.

Niezdrowe, zniewolone myślenie jest przyczyną wielu cierpień. Sprawia ból, rodzi wstyd, uczucie poniżenia. Krzywdy, zranienia, urazy, uzależnienia, przyzwyczajenia wiążą i krępują. Gdy chcemy się z nich wyzwolić tylko siłą naszej woli, nie potrafimy.

Nie jest ważne, jakim łańcuchem człowiek jest przykuty: cienkim, grubym, złotym, żelaznym. Wszystkie mury więzienne zniewalają, wszystkie łańcuchy krępują i czynią z człowieka niewolnika.

Nawet jedno zniewolenie, nieuporządkowanie przenika do wnętrza człowieka i więzi go, krępuje jego pamięć, wyobraźnię. Różne formy zniewoleń pozostawiają swoje ślady w naszych emocjach, myślach, pragnieniach, reakcjach, zachowaniach. Zniewolenie może być formą zakłamania i naiwności. Wszystkie zniewolenia wynikają z braku doświadczenia miłości.

KAI: W jaki sposób należy dążyć do wolności?

– Wolność wymaga wewnętrznej walki, wymaga intensywnego wewnętrznego zmagania z własnymi lękami, obawami, zniewoleniami, zagubieniem, brakiem poczucia sensu życia, brakiem celu życia.

Prawdziwą wolność daje nam Bóg w Jezusie Chrystusie. On sam jest obrazem wiecznej wolności Boga. Wolność stanowi jedną z podstawowych wartości Jezusa, do której nieustannie dąży i którą ciągle żyje. Chrystus żyje zarówno wolnością wewnętrzną, jak i wolnością zewnętrzną, społeczną.

KAI: Co jest znakiem wolności w naszym życiu?

– Nie potępianie siebie i innych. Nie poniżanie siebie i innych. Nie osądzanie siebie i innych. Nie przekreślanie siebie i innych. Życie nadzieją bez odbierania szans na zmianę sobie i innym. Nie terroryzowanie siebie i innych niemożliwymi wymaganiami. Nie moralizowanie. Moralizowanie to domaganie się zachowań, do których sami jesteśmy niezdolni. Nie wymuszać niczego na sobie i innych.

Wszystko, co jest wymuszone w życiu duchowym, nie ma większej wartości. Najmniejsza forma przemocy jest destrukcyjna w życiu duchowym. Nie da się zbudować wspólnoty na przemocy. Każdy najmniejszy nacisk, każda najmniejsza forma przemocy zniewala. Søren Kierkegaard pięknie napisał: „Jestem przyjacielem wolności i czego nie dostanę z wolnej woli, to nie ma dla mnie żadnego znaczenia”.

Wolność nie jest wartością autonomiczną, ale istotnym rysem miłości. Każde prawdziwe ludzkie doświadczenie przepojone miłością ze swej istoty naznacza duch wolności.

Wyrazami wolności jest całkowita niezależność wewnętrzna wobec rzeczy, ciała, ludzkich pragnień, potrzeb, emocji. Jezus był wolny w relacji z każdym człowiekiem, był wolny wobec niesprawiedliwości i krzywdy, wobec odrzucenia, cierpienia, śmierci.

***

Pomocy w osiągnięciu wewnętrznej wolności służyć będą rekolekcje wielkopostne:

WOLNOŚĆ WEWNĘTRZNA W ŻYCIU DUCHOWYM
Prowadzenie: o. Józef Augustyn SJ, Piotr Słabek
6-8 marca 2020 w Lubogoszczy
Kontakt, zapisy: https://www.ziarnaprawdy.pl/; sesjefundacja@op.pl