Piotrkowice: obchody 66. rocznicy zamordowania 30 kolejarzy przez hitlerowców

Kilkaset osób z gmin Chmielnik i Sędziszów wraz z przedstawicielami władz lokalnych i wojewódzkich uczestniczyło we Mszy św. w sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej w Piotrkowicach k. Chmielnika. Wzięli oni następnie udział w poświęceniu tablic ku czci zamordowanych 66 lat temu 30 kolejarzy z Sędziszowa – żołnierzy Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich.

Eucharystii w intencji zamordowanych przewodniczył o. dr Andrzej Ruszała OCD, przełożony prowincji krakowskiej karmelitów bosych. Asystowali mu: dziekan z Sędziszowa ks. Marian Haczyk, diecezjalny duszpasterz kolejarzy, ks. dziekan Franciszek Siarek z Chmielnika i o. Melchior Jan Wróbel OCD – proboszcz w Piotrkowicach. Zgromadzeni modlili się m.in. w intencji pokoju na świecie oraz o tolerancję dla innych kultur i religii.

W uroczystości wzięli udział przedstawiciele świętokrzyskiego urzędu wojewódzkiego, starostwa powiatowego w Kielcach, delegatury IPN, gmin Chmielnik i Sędziszów, kombatanci z Kielc, Sędziszowa, Chmielnika, Jędrzejowa z blisko 20 sztandarami, młodzież szkolna i harcerska.

Burmistrz Chmielnika Jarosław Zatorski w rozmowie z KAI przypomniał, że inspiratorką uroczystości była Amelia Barbara Sołtysiak, kielczanka pochodząca z Chmielnika, która dotarła do materiałów pozwalających odtworzyć przebieg egzekucji. Wiele pracy w udokumentowanie wydarzeń włożyła także Ewa Kubas-Samociuk, sekretarz gminy w Sędziszowie. „Budujemy naszą tożsamość na podstawie historii i tradycji małych ojczyzn. Dzisiejszy dzień to kolejny jej element. Dobrze, że jest tak dużo młodzieży szkolnej” – dodał Zatorski.

Po Mszy św. w procesji udano się na cmentarz parafialny w Piotrkowicach, w którego mury wmurowano tablicę przypominającą 16 zamordowanych w Piotrkowicach. Następnie przejechano do oddalonego o ok. 15 kilometrów Chmielnika, gdzie podobna tablica ku czci 14 rozstrzelanych została wmurowana na odrestaurowanym cmentarzu żydowskim. Znajdują się one w miejscach straceń i poświęcili je księża, uczestniczący w uroczystości.

Wszyscy rozstrzelani 17 marca 1944 r. byli mieszkańcami Sędziszowa lub jego okolic. Miasto to było w latach II wojny światowej pierwszą stacją kolejową po przekroczeniu granicy niemiecko-polskiej, z bardzo dobrze rozwiniętą infrastrukturą kolejową i ważnym dla Niemców węzłem komunikacyjnym. Działalność patriotyczna w Sędziszowie, skupiona przy tzw. osiedlu baraków, rozwijała się już od grudnia 1939. Wielu kolejarzy zaangażowało się w ZWZ, potem AK, BCh. Niemcy jednak systematycznie rozpracowywali siatkę zakonspirowanych kolejarzy. Nasilały się ich aresztowania i egzekucje w różnych miejscach Kielecczyzny.

Grupa rozstrzelanych w Piotrkowicach i Chmielniku została przewieziona na miejsca egzekucji z Kielc, z siedziby gestapo i z więzienia. Dotychczas udało się ustalić tożsamość 19 osób z 30 zamordowanych.