Płock – wystawa o bohaterach Powstania Styczniowego i bitwy o Monte Cassino

„Nieobecni usprawiedliwieni” – to tytuł nowo otwartej wystawy w Muzeum Diecezjalnym w Płocku, dedykowanej dwóm ważnym rocznicom: 160. rocznicy Powstania Styczniowego i 80. rocznicy wielkiej bitwy o Monte Cassino. Wystawa powstała z inspiracji Stowarzyszenia Historycznego im. 11 Grupy Operacyjnej Narodowych Sił Zbrojnych.

Tytuł wystawy: „Nieobecni usprawiedliwieni”, to pomysł Barbary Piotrowskiej, wicedyrektor Muzeum Diecezjalnego w Płocku. Jej dziadek ppor. Jan Piotrowski uczestniczył w walce o Monte Cassino, będąc żołnierzem Armii Andersa. Na ekspozycji znalazły się pamiątki po podporuczniku, z prywatnego archiwum wnuczki.

– Nieobecni, ponieważ nie ma ich wśród nas, żywych. Usprawiedliwieni, ponieważ spełnili swój obowiązek wobec Ojczyzny i na zawsze pozostaną w naszej pamięci i w naszych sercach. Bohaterowie tych wydarzeń, wymazani z kart historii, na przekór wszelkim przeciwnościom, w tym licznym próbom przekłamania historii, powracają dzisiaj do nas i przypominają nam o ponadczasowych wartościach – interpretuje Barbara Piotrowska.

Wystawa koncentruje się na wymienionych dwóch rocznicach, ale znajdziemy na niej też inne akcenty niepodległościowe, zwłaszcza z okresu drugiej wojny światowej. Na ekspozycji zobaczyć można umundurowanie, broń, osprzęt, dokumenty czy fotografie, na przykład amerykański rewolwer sześciostrzałowy Colt, mapnik i pas uczestnika powstania z klamrą, na której jest herb Powstania Styczniowego, składający się z herbów Korony (Orzeł), Litwy (Pogoń) i Rusi (św. Michał Archanioł).

Ciekawymi elementami wystawy są na przykład przedmioty wykopane na polach bitew roku 1863 pod Kunkami koło Gąbina czy pod Żurawinem koło Sierpca (tereny diecezji płockiej). Zwiedzający z zainteresowaniem przeczytają tekst „Odezwy Rządu Narodowego” z maja 1863 roku o stanięcie do boju czy zaświadczenie dające prawo noszenia odznaczeń brytyjskich w czasie II wojny światowej.

Warte obejrzenia są też choćby: odznaka rozpoznawcza 2 Warszawskiej Brygady pancernej, podlegającej pod 2 Korpus Polski; „Gwiazda Italii” – medal wspólnoty brytyjskiej przyznawany za udział w działaniach bojowych na terenie Włoch w czasie drugiej wojny światowej (1943-1945), w tym żołnierzom Polskich Sił Zbrojnych; banknoty i monety z lat 1863-1864; czapka konfederatka wzoru francuskiego z orzełkiem powstańczym.

Zwiedzający mogą się przekonać, jak wyglądały mundury powstańców z 1863 roku, żołnierzy września 1939 r., żołnierzy 2 Korpusu Polskiego, walczącego o Monte Cassino, brygady spadochronowej gen. Stanisława Sosabowskiego, lotników Dywizjonu 303. Mogą zobaczyć kulolejkę do odlewania kul ołowianych czy ładownicę francuską grenadierską z I połowy XIX wieku.

– Na przestrzeni historii Polski zawsze znajduje się jakiś procent ludzi, którzy w chwili zagrożenia chwytają za broń, żeby bronić swojej ziemi, rodzin i ojczyzny – podkreślił historyk Paweł Felczak, prezes Stowarzyszenia Historycznego 11 Grupy Operacyjnej NSZ

Większość eksponatów zebrali w ciągu wielu lat: Michał Zdańkowski ze Stowarzyszenia Historycznego im. 11 Grupy Operacyjnej NSZ i ks. Grzegorz Mierzejewski, proboszcz parafii w Skołatowie, miłośnik historii i militariów.

Wystawę w Muzeum Diecezjalnym w Płocku można oglądać od 2 sierpnia. Organizatorzy zapraszają na zwiedzanie także w czasie Nocy Muzeów 18 maja.