Po co Narodowi Kościół?

Roli Kościoła katolickiego w życiu Narodu Polskiego poświęcone jest zaprezentowane w poniedziałek w Poznaniu oświadczenie Rady Społecznej przy Arcybiskupie Poznańskim.

Przypomnienie tej roli jest, zdaniem sygnatariuszy dokumentu, potrzebne zwłaszcza teraz, kiedy podejmuje się próby jej ograniczania i marginalizowania w świadomości społecznej. Przedstawione mediom oświadczenie Rady Społecznej przy Arcybiskupie Poznańskim „w sprawie roli Kościoła katolickiego w życiu Narodu” odwołuje się do poprzedniego dokumentu tego gremium. Wydany on został 29 listopada ub. roku i prezentował niektóre fakty świadczące o udziale Kościoła katolickiego w Polsce w realizacji zadań publicznych.

Obecne oświadczenie, jak zauważają członkowie Rady, dotyczy spraw mniej wymiernych, wobec których trudno jest bezpośrednio stosować kategorie kosztów i efektów. Ich przypomnienie pozwala jednak obiektywnie ocenić rolę Kościoła katolickiego w Polsce oraz uzasadnia potrzebę jego obecności w życiu publicznym „dla dobra nie tylko poszczególnych osób, ale również dla dobra wspólnego”.

Jednocześnie zachęca ono do podjęcia namysłu nad tymi zagadnieniami w debatach dotyczących „życia religijnego i spraw odnoszących się do działalności Kościoła, a zwłaszcza prób jego ograniczania i marginalizowania w świadomości społecznej”.

Dokument wskazuje m.in. na Chrzest Polski w 966 r., który „stanowi symboliczny przełom w naszej historii”. Dzięki niemu Polska znalazła się w kręgu kultury zachodnioeuropejskiej, a wydarzenie to do dzisiaj wywiera „skutki cywilizacyjne, kulturowe, a nawet polityczne”.

Jego sygnatariusze przypominają też, że Kościół katolicki w dziejach narodu zawsze stawał w jego obronie oraz inspirował główne nurty kultury polskiej. „Także postępy cywilizacyjne w takich dziedzinach, jak rolnictwo, rzemiosło, czy rozwinięte − zwłaszcza w Wielkopolsce − organizacje spółdzielczo-bankowe, powstawały przy udziale światłych ludzi Kościoła” – czytamy w oświadczeniu.

Jednak najważniejsza rola Kościoła katolickiego w życiu Narodu, jak uważają członkowie Rady Społecznej przy Arcybiskupie Poznańskim, polega na głoszeniu nauki Chrystusa. Podkreślają równocześnie rolę wiary w życiu Narodu, popartej „wysiłkiem rozumu, doświadczeniem oraz intuicją towarzyszącą wszystkim ludzkim pokoleniom”.

Natomiast odrzucenie tego dziedzictwa, świadczące „o lekkomyślności wynikającej z lenistwa lub pychy człowieka”, prowadzi ich zdaniem do „pesymizmu, związanego z beznadziejną wizją sensu życia”, który zagraża każdemu narodowi.

„Tym bardziej dziwić mogą próby odrzucania uniwersalnych zasad moralnych chrześcijaństwa, głoszonych najdobitniej przez naukę społeczną Kościoła katolickiego założonego przez samego Chrystusa” – czytamy w dokumencie, który przestrzega też przed błędem, jakim jest powoływanie się na potrzebę zachowania bezstronności światopoglądowej przy próbach usuwania chrześcijaństwa z życia publicznego.

„W działaniach tych chodzi bowiem najczęściej o zastąpienie chrześcijaństwa światopoglądem materialistycznym, czego nie można nazywać neutralnością światopoglądową. Rzetelne i uczciwe wsłuchiwanie się w autentyczną naukę społeczną Kościoła może uchronić Naród przed katastrofalnymi skutkami rozkładu moralnego oraz sporów prowadzących do skłócenia Polaków, destrukcji Państwa, a nawet zagrożeń dla niepodległości Polski” – przekonują członkowie Rady Społecznej przy Arcybiskupie Poznańskim.

Rada Społeczna przy Arcybiskupie Poznańskim została ustanowiona 14 listopada 2002 r. dla umożliwienia realizacji szczególnej roli i odpowiedzialności katolików świeckich za życie Kościoła lokalnego oraz kształtowanie życia społecznego.

Jej członkami są wybitni polscy naukowcy, działacze społeczni, profesorowie wyższych uczelni i Polskiej Akademii Nauk, reprezentujący różne środowiska życia naukowego, kulturalnego i społecznego. Wypracowują oni wraz z metropolitą poznańskim opinie na temat bieżących wydarzeń, takich jak poszanowanie godności osoby ludzkiej, prawa człowieka, małżeństwo i rodzina, życie gospodarcze, życie polityczne czy kultura, przekazując je następnie do wiadomości opinii publicznej.

Obecnie członkami Rady Społecznej przy Arcybiskupie Poznańskim IV kadencji (2012-2015) są m.in. prof. dr hab. Bohdan Gruchman (przewodniczący), prof. dr hab. Jan Węglarz (wiceprzewodniczący), ks. prał. dr Paweł Deskur (sekretarz), prof. dr hab. med. Janusz Gadzinowski i prof. dr hab. Tomasz Jasiński.