Po przerwie wraca Konkurs Szopek Krakowskich

Po przerwie spowodowanej pandemią pod pomnikiem Adama Mickiewicza na Rynku Głównym w Krakowie znów można było oglądać tradycyjne szopki. Organizatorem konkursu na najpiękniejszą z nich jest Muzeum Krakowa.

Witając krakowskich szopkarzy, Małgorzata Niechaj, kustosz Muzeum Krakowa, wyraziła radość z powrotu po rocznej przerwie konkursu na Rynek. Przypomniała, że w 2018 roku, jako pierwszy wpis z Polski, tradycja ta trafiła na listę niematerialnego dziedzictwa ludzkości UNESCO.

Tradycyjna szopka krakowska, która powstała pod koniec XIX w., była przenośnym teatrzykiem kukiełkowym z muzyką i specjalnie pisanymi tekstami. Z czasem scenki odgrywane przez amatorów zostały zastąpione poruszanymi mechanicznie figurkami. Figurki te są wyrzeźbione lub ulepione z modeliny czy gipsu. Tradycyjnie szopki upamiętniają narodzenie Chrystusa, dlatego w każdej z nich znajduje się Święta Rodzina: figurki Dzieciątka, Marii i Józefa. Najczęściej towarzyszą im aniołowie, Trzej Królowie, pasterze i zwierzęta.

Krakowskie szopki prezentują również sceny z postaciami historycznymi: królami, bohaterami narodowymi oraz legendarnymi postaciami np. Trębaczem, Panem Twardowskim, Lajkonikiem.

Konkurs Szopek Krakowskich organizowany jest od 1937 r. Do rywalizacji stanęło wówczas 86 osób. Po przerwie, spowodowanej wybuchem wojny, konkurs wznowiono w 1945 r., kiedy na miejscu zburzonego pomnika Adama Mickiewicza znów pojawili się szopkarze. Od tej pory konkursy są organizowane nieprzerwanie co roku w każdy pierwszy czwartek grudnia. Wyniki ogłaszane są w następującą po czwartku niedzielę.

W najnowszym dziele startującego po raz 50. w konkursie Dariusza Czyża zawarte są nawiązania m.in. do kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu, bazyliki Mariackiej, Sukiennic, Bramy Floriańskiej, kościoła św. Piotra i Pawła czy grobów królewskich. W bramie autor umieścił swoją postać oraz sylwetkę dziadka, który nauczył go szopkarstwa.

Jak podkreśliła Małgorzata Niechaj, prezentacja szopek pod pomnikiem Adama Mickiewicza to ważna część tradycji. – To, na co zwracamy uwagę przy szopce krakowskiej, to elementy architektury Krakowa skomponowane w całość wokół sceny Bożego Narodzenia. Szopka krakowska to także opowieść o mieście: postacie z legend, tradycji, historii oraz krakowska symbolika. Jurorzy oceniają tradycyjność szopki, jej architekturę, kolorystykę, oświetlenie, ruch postaci oraz aranżację, narracyjność i nowatorskie akcenty – mówiła.

Spod pomnika Adama Mickiewicza szopki trafiają do Pałacu Krzysztofory, gdzie są oceniane przez jury składające się m.in. z historyków, etnografów, historyków sztuki, architektów, plastyków.

Od 6 grudnia do 27 lutego przyszłego roku szopki będzie można oglądać na wystawie pokonkursowej, która odbędzie się w Pałacu Krzysztofory.