Pogrzeb Jerzego Dudy Gracza

W Katowicach pożegnano wybitnego artystę Jerzego Dudę Gracza. Żałobne uroczystości rozpoczęła Msza, której w katowickiej katedrze przewodniczył metropolita górnośląski abp Damian Zimoń.

Wraz z rodziną i przyjaciółmi uczestniczyli w niej: minister kultury Waldemar Dąbrowski oraz reprezentująca Prezydenta Rzeczpospolitej min. Barbara Labuda. Ciało zmarłego w miniony piątek artysty zostało złożone na pobliskim cmentarzu przy ul. Sienkiewicza.
– To, jak wielu otacza dziś ciało zmarłego jest dowodem, jak wielki wymiar ma sztuka, choć nieraz wydaje się, że jest inaczej – zauważył abp Zimoń. W świątyni, obok trumny ustawiono – jakże ironiczny – autoportret Jerzego Dudy Gracza: z orderami przypiętymi do podkoszulka i w papierowej czapce na głowie.
Aleksander Kwaśniewski w liście odczytanym przez min. Labudę nazwał Jerzego Dudę Gracza surowym sędzią naszych narodowych przywar, który jednocześnie gorąco pragnął, by adresaci jego obrazów nie zapierali się – jak sam pisał – rodzinnej ojcowizny, nie wstydzili się własnej słomy w butach, swej tubylczości i odrębności.
„Będzie nam brakowało Pańskich drwin i przestróg, i Pańskiego piękna, Pańskiej szczerej miłości do tego, co w człowieku i małe, i wielkie” – napisał prezydent Kwaśniewski.
Wśród tych, którzy żegnali prof. Dudę Gracza byli także: jego kolega z czasów licealnych bp Antoni Długosz oraz reprezentujący Jasną Górę o. Jan Golonka. Śpiewały regionalne zespoły ze Szczyrku i Biłgoraja.
– Jako jego długoletni proboszcz mogę powiedzieć, że nigdy nie stracił Boga z oczu, choć różnie toczyły się jego losy. W ostatnich latach widać było, jak mocno się zmienił, dojrzał – mówił w kazaniu ks. Bernard Jośko, dodając, że właśnie dlatego Jerzy Duda Gracz miał prawo w Golgocie Jasnogórskiej przedstawić siebie jako Szymona z Cyreny, który pomaga Chrystusowi dźwigać krzyż.
Jerzy Duda Gracz studiował na ASP w Krakowie, na Wydziale Grafiki w Katowicach. Wykładał także w Europejskiej Akademii Sztuk w Warszawie i na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Określano go jako wnikliwego satyryka o ostrym programie publicystyczno-moralizatorskim. Tworzył sceny rodzajowe, oparte na tradycji malarskiego surrealizmu i ekspresjonizmu. Jest autorem wielu cyklów malarskich. Są to m.in. „Motywy i Portrety Polskie” (1968-1979 r.), „Motywy, Tańce, Dialogi Polskie” (1980-1983 r.), „Obrazy Jurajskie” (1984-1986). Największe realizacje artysty to: „Przemienienie” – plafon w kościele pw. Przemienienia Pańskiego w Toporowie z 1995 r.; „Golgota Jasnogórska” w klasztorze paulinów w Częstochowie (2000/2001 r.) Brał udział w ok. 200 wystawach indywidualnych w kraju i zagranicą, m.in. w: Berlinie, Londynie, Budapeszcie, Paryżu, Moskwie, Rzymie, Wiedniu, Monachium, Lipsku, Nowym Jorku. Swoje prace wystawiał także na ponad 300 zbiorowych wystawach krajowych, zagranicznych i międzynarodowych, m.in. w: Tokio, Sztokholmie, Hamburgu, Ostrawie, Londynie.