Polscy biskupi na szkoleniu w Rzymie

Jak być dobrym biskupem? Dlaczego biskup powinien stawać się ojcem, bratem i przyjacielem dla swoich kapłanów? W jaki sposób zarządzać kurią diecezjalną i innymi instytucjami kościelnymi? Na te i inne pytania szukali mianowani w ostatnim czasie biskupi katoliccy z całego świata podczas tygodnia formacji, który odbył się w Rzymie. W szkoleniu uczestniczyło siedmiu biskupów pomocniczych z Polski.

W spotkaniu zorganizowanym przez Kongregację ds. Biskupów i Kongregację ds. Kościołów Wschodnich wzięło udział blisko 250 biskupów, w tym siedmiu Polaków: bp Jacek Kiciński CMF z Wrocławia, bp Leszek Leszkiewicz z Tarnowa, bp Rafał Markowski z Warszawy, bp Mirosław Milewski z Płocka, bp Wojciech Tomasz Osial z Łowicza, bp Krzysztof Włodarczyk z Koszalina-Kołobrzegu i bp Zbigniew Zieliński z Gdańska.

Uczestnikom przyświecało hasło: „Apostołowie Miłosierdzia”, nawiązujące do trwającego w Kościele nadzwyczajnego Roku Jubileuszowego. Spotkania w Rzymie, w sercu Kościoła, miały na celu doświadczenie przez uczestników powszechności i jedności wspólnot katolików, obecnych w różnych częściach świata wraz z ich biskupami, następcami Apostołów.

Przez siedem dni biskupi próbowali przyjrzeć się różnym aspektom powierzonej im misji, a przedstawionym w czasie ośmiu referatów i wielu spotkań w językowych grupach roboczych. – Niezwykle cenne było dla nas doświadczenie jedności w różnorodności Kościoła, jak również bogactwo charyzmatów i uniwersalność całej wspólnoty uczniów Chrystusa. To właśnie praca w grupach okazała się niezwykle twórcza – mówi bp Jacek Kiciński z Wrocławia.

Bp Leszek Leszkiewicz, wieloletni misjonarz w Ekwadorze, wspomina: „Spotkanie z innymi może nas ubogacić, pozwala otworzyć się na innych, by zobaczyć tę powszechność Kościoła i doświadczyć z bliska, kim są i jacy są biskupi katoliccy całego świata”.

Grupy robocze koncentrowały swoje prace wokół tematów, jakie wyznaczały poszczególne dykasterie watykańskie, m.in. Kongregacja ds. Biskupów, Kongregacja Kościołów Wschodnich, Papieska Komisja Dialogu Międzyreligijnego, Kongregacja Ewangelizacji Narodów czy Papieska Komisja ds. Ochrony Osób Małoletnich. – To właśnie wzajemny dialog i rozmowy o Kościele były okazją do zrozumienia i poznania różnych problemów Kościoła powszechnego, jak np. różnorodności kwestii duszpasterskich czy zagrożeń ideologii gender – podkreśla bp Krzysztof Włodarczyk.

Każdy roboczy dzień spotkań rozpoczynał się od wspólnie sprawowanej Mszy św. z jutrznią. Śpiewy i liturgia, przygotowywane perfekcyjnie przez wspólnotę blisko trzystu seminarzystów Legionistów Chrystusa pozwalały uczestnikom zgłębiać treści liturgii Słowa każdego z tych dni, ale też wsłuchiwać się z uwagą w kazania, głoszone przez prefektów wielu dykasterii rzymskich, m.in. kard. Beniamino Stella z Kongregacji ds. Duchowieństwa, kard. Angelo Amato z Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych czy też kard. Pietro Parolina, Sekretarza Stanu. Rytm modlitwy wyznaczały wspólnie śpiewane nieszpory oraz przeżyty przez wszystkich biskupów sobotni dzień skupienia w sanktuarium Bożej Miłości (Divino Amore) w Rzymie.

Centralnym punktem tygodniowego szkolenia była audiencja wszystkich biskupów u Ojca Świętego Franciszka, która odbyła się 16 września, w Sali Klementyńskiej w Pałacu Apostolskim w Watykanie. Papież wygłosił obszerne przemówienie do zgromadzonych tam nowych pasterzy Kościoła powszechnego. Przestrzegał ich, by nie próbowali iść za „modami” świata, ale by praktykowali w swojej posłudze miłosierdzie. Szczególną uwagę powinni poświęcić kapłanom oraz seminariom duchownym i procesowi formacji w seminariach, jak również rodzinom, towarzysząc przez rozeznanie i empatię zwłaszcza tym, które są zranione.

Podczas spotkania każdy z biskupów mógł zamienić z papieżem kilka słów i pozdrowić go osobiście. – Szczególnie tego dnia mieliśmy poczucie wspólnoty Kościoła i nowych biskupów pod przewodnictwem następcy św. Piotra doświadczenie wczucia się w naszą misję. Usłyszeliśmy bicie serca Kościoła, który oddycha dwoma płucami, co szczególnie objawiło się przez nasze wspólnotowe sprawowanie liturgii według rytu rzymskiego i nasz udział w liturgii św. Jana Chryzostoma – wspominał bp Mirosław Milewski.

Obok wspólnych spotkań, polscy biskupi mieli także możliwość poznania niektórych instytucji kurialnych w Watykanie. Szczególnym momentem była Msza św., koncelebrowana przy relikwiach św. Jana Pawła II w bazylice św. Piotra, dla wielu zgromadzonych tam Polaków oraz łączących się, jak w każdy czwartek rano, przez fale radiowe.

Dzięki pomocy księży, pracujących w Watykanie: ks. prał. Sławomira Nasiorowskiego, ks. prał. Waldemara Turka, ks. prał. Alberta Warso i ks. Krzysztofa Ciska polscy biskupi odwiedzili następnie Kongregację Nauki Wiary, Ogrody Watykańskie, Sekretariat Stanu, Dom Św. Marty i bazylikę św. Piotra, gdzie przeszli przez Drzwi Święte. Owocne było także spotkanie z abp. Konradem Krajewskim, jałmużnikiem papieskim oraz obiad ze wspólnotą Polskiego Papieskiego Instytutu Kościelnego, zorganizowany przez ks. dra Adama Sycza, rektora tej instytucji. Ostatnim akordem kursu była niedzielna Msza św. koncelebrowana w bazylice św. Piotra pod przewodnictwem kard. M. Ouelleta, prefekta Kongregacji ds. Biskupów oraz zwiedzanie Kaplicy Sykstyńskiej.

Spotkania formacyjne dla nowo mianowanych biskupów odbywają się w Rzymie od 2001 r. pod kierownictwem Kongregacji ds. Biskupów, Kongregacji ds. Kościołów Wschodnich oraz Kongregacji Ewangelizacji Narodów. Przez piętnaście lat wzięło w nich udział ok. 1700 biskupów różnych rytów katolickich. Tekst konferencji zostanie wydany kilka miesięcy po zakończeniu kursu przez Libreria Editrice Vaticana. Wśród biskupów obecni byli także polscy biskupi, pracujący poza Ojczyzną, m.in. bp Dariusz Kałuża MSF, bp Józef Roszyński SVD i bp Wiesław Śpiewak CR. Najbardziej liczni w tym roku w grupie europejsko-amerykańskiej byli biskupi: włoscy (25), brazylijscy (17), amerykańscy (14), francuscy (9), kanadyjscy (8), kolumbijscy (8) i polscy (7).