Polskie drogi nowej ewangelizacji

Pod hasłem „Polskie Drogi Nowej Ewangelizacji” przebiega tegoroczna edycja Duszpasterskich Wykładów Akademickich na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II. W czwartek odbyła się pierwsza sesja obrad.

Otwierając obrady 72. Duszpasterskich Wykładów Akademickich metropolita lubelski, wielki kanclerz KUL, abp Stanisław Budzik przypomniał, że nowa ewangelizacja, to wyjście Kościoła ku tym ludziom, którzy zatracili swoją chrześcijańską tożsamość. Kościół, jak się wyraził, musi dzisiaj szukać tych osób tam, gdzie się obecnie znajdują. Wymaga to poszukiwania nowego języka i metod, którym będą głoszone „stare”, niezmienne zasady i prawdy wiary.

Szczególną troską, zdaniem metropolity, należy otoczyć młodzież. Zbyt często dzisiaj mamy do czynienia z sytuacją, w której młodzi ludzie przeżywają sakrament bierzmowania jako okazję do „pożegnania z Kościołem”. – Okazją do nowej ewangelizacji jest celebracja sakramentów (chrzest, małżeństwo) czy pogrzebów, które stają się okazją do przepowiadania Ewangelii tym, którzy odeszli bądź przeżywają trudności w wierze” – stwierdził.

Metropolita lubelski zwrócił też uwagę na konieczność nowej ewangelizacji na płaszczyźnie kultury, której główne trendy są przeciwne bądź obojętne myśli chrześcijańskiej. Zaznaczył również problem emigracji rodzącej nie tylko zagrożenie dla jedności życia rodzinnego, ale i wykorzenienie młodych z parafii. Nowa ewangelizacja zdaniem arcybiskupa, wymaga przejścia od defensywy do głoszenia radosnej nowiny Ewangelii. – „Mamy czym dzielić się z innymi. Otwórzmy się szeroko na poszukiwanie człowieka, który jest ciągle głodny prawdy i miłości” – podkreślił.

Rektor KUL, ks. prof. Antoni Dębiński przypominał, że trwający właśnie Rok Wiary jest okazją do pogłębionej refleksji na temat nowej ewangelizacji. Wiara i jej przeżywanie, to rzeczywistości współzależne. Kościół, zdaniem rektora, musi codziennie w nowej rzeczywistości zastanawiać się nad formą przekazu orędzia Chrystusa. – „W dialogu ze współczesnym światem trzeba docierać do niego nowymi metodami i językiem, zwłaszcza do ludzi młodych” – zauważył.

O specyfice polskich uwarunkowań nowej ewangelizacji mówił ks. dr hab. Kazimierz Święs. Kreśląc spektrum nowych zjawisk jakie da się zaobserwować w przestrzeni życia społecznego czy religijnego przypomniał, że siła ewangelicznego orędzia zawsze wiąże się z tym, że w zmieniających się kontekstach kulturowo-społecznych pozostaje ono niezmienne na przekór konformizmom. Interpretowane najczęściej jako negatywne zjawiska sekularyzacji, indywidualizacji i prywatyzacji religii czy fenomeny „nowej duchowości” przeżywanej poza strukturami wspólnoty Kościoła staja się wyznacznikami potrzeby poszukiwania nowych form przekazu wiary.

Obok negatywnych zjawisk współczesność przynosi też znaki nadziei. Są nimi jakościowe przemiany wiary. To pogłębienie religijności poprzez udział w małych wspólnotach, ruchach czy stowarzyszeniach religijnych, wzrost ruchu pielgrzymkowego czy poszukiwanie nowych form aktywności religijnej. Zdaniem prelegenta da się zauważyć wzrost świadomości religijnej Polaków, a sama polska religijność i duszpasterstwo pozostają specyficznie odmienne od tego, co obserwuje się w procesach przemian zachodzących w społeczeństwach zachodniej Europy.

Ks. prof. Robert Biel przedstawił zagadnienie nowej ewangelizacji w cieniu współczesnych zagrożeń wiary i tradycji chrześcijańskiej. – Europa coraz częściej sadza krzyż na ławie oskarżonych. rośnie pokolenie chrześcijan, którzy Boże Narodzenie spędzą chętniej na plaży w Egipcie niż w gronie rodziny” – mówił. Trzeba zatem nowego języka i metod duszpasterskich, by duszpasterze „nie stawali się sprzedawcami liczydeł w sklepie z najnowszymi technologiami komputerowymi”.

Prelegent zwrócił uwagę na kilka zjawisk stanowiących wyzwanie dla współczesnego Kościoła. Są nimi: kult pieniądza, prywatyzacja wiary, erozja chrześcijańskiej kultury świętowania niedzieli i brak szacunku dla życia ludzkiego. Pieniądze stały się dzisiaj jak Bóg – mówił – są wszechmogące i wszechobecne. Posiadanie pieniędzy rodzi w człowieku poczucie wszechmocy, banki stają się współczesnymi świątyniami, w których okienka bankowe przypominają konfesjonały a bankierzy – urzędnikami gotowymi dać finansowe rozgrzeszenie. – Język monetaryzmu upodabnia się do języka liturgicznych nabożeństw a panteizm pieniądza infekuje nawet sam Kościół” – mówił.

Z kolei prywatyzacja wiary objawia się dzisiaj w postaci „wiary Nikodema”, wyznawanej potajemnie, „pod osłoną nocy”. Prelegent zwrócił uwagę, że potrzeba personalizacji wiary powinna skłaniać do bardziej ofensywnego duszpasterstwa, które staje się dziś ważniejsze niż walka obronna z liberalizmem. – Kościół nie jest na wszystko, ale dla wszystkich, nawet tych nie stuprocentowych chrześcijan, podobnych do Zacheusza. Kościół musi docierać do współczesnych Zacheuszów ukrywających się za kolumną w kościele. Nie sukces, ale wierność prawdzie i Ewangelii powinien być podstawą nowej ewangelizacji realizowanej przez Kościół, który bardziej niż o sukces troszczy się o sukcesję rozumianą jako pokorne kroczenie po śladach Jezusa” – podkreślił.

O roli mediów w życiu i działalności ewangelizacyjnej Kościoła mówił ks. prof. Witold Kawecki. Zwrócił uwagę, że w realiach Kościoła w Polsce zrodziło się wiele uprzedzeń wobec świata mediów i dziennikarzy. Tymczasem, jak przypominał, Kościół od zawsze posługiwał się mediami w swojej misji dla przekazu ewangelicznego orędzia. – Najgorszą rzeczą, jaka mogłaby przydarzyć się Kościołowi, to nieobecność w mediach, a nieobecni nie mają racji” – stwierdził.

Kościół, zdaniem profesora powinien nauczyć się wykorzystywać swoje pięć minut jakie otrzymuje do dyspozycji w ramach mediów świeckich. Nie wolno mu zamykać się tylko w mediach katolickich czy wnętrzach świątyń.

Poszerzeniem tematyki poruszonej przez ks. prof. Kaweckiego była analiza zjawiska public relations w Kościele, której dokonała dr Monika Przybysz. Zachęcała obecnych na wykładzie duszpasterzy do aktywnej obecności z przekazem ewangelicznym w świecie współczesnych mediów elektronicznych, zwłaszcza w Internecie. Jej zdaniem Kościół w Polsce potrzebuje dzisiaj e-ewangelizacji. – Nie ma nowej ewangelizacji bez świadectwa. Eklezjalny PR, to udostępnianie tego świadectwa, ukazywanie prawdziwego oblicza Chrystusa. To, co robimy jako Kościół i w Kościele za pośrednictwem mediów ma prowadzić odbiorcę do osobistego spotkania z Chrystusem. Media nie będą ewangelizowały, ale mogą stać się narzędziem zapraszającym do takiego spotkania” – mówiła. Prelegentka zwróciła uwagę na konieczność dostosowania przekazu Ewangelii i nauczania Kościoła do mentalności i oczekiwań współczesnego człowieka, którego osobowość w znacznej mierze została ukształtowana poprzez wszechobecne media.

Jutro, w drugim dniu Duszpasterskich Wykładów Akademickich uczestniczyć będą katecheci świeccy i duchowni. Spotkanie rozpocznie Msza św. pod przewodnictwem abp Stanisława Budzika, a następnie referaty przedstawią bp. Grzegorz Ryś i ponownie ks. prof. Witold Kawecki, którzy będą mówić o duszpasterzach jako moderatorach nowej ewangelizacji i jej roli w sferze kultury wizualnej.

Duszpasterskie Wykłady Akademickie, organizowane na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim od 1935 roku, są adresowane przede wszystkim do duszpasterzy i katechetów, ale otwarte także dla mieszkańców Lublina. Temat wykładów zawsze wiąże się z aktualnym życiem i programem duszpasterskim Kościoła.

Organizatorami tegorocznej, 72 edycji Duszpasterskich Wykładów Akademickich na KUL są Specjalizacja Teologii Praktycznej KUL oraz Wydział Duszpasterstwa Kurii Metropolitalnej w Lublinie.