Posługa Prymasa Glempa w archidiecezji warszawskiej

W czasie 25 lat posługi w archidiecezji warszawskiej kard. Józef Glemp wyświęcił 1210 kapłanów, ustanowił 119 parafii, a 61 z nich osobiście konsekrował. Te i wiele innych danych znajdziemy w „Księdze Jubileuszowej Archidiecezji Warszawskiej 1981-2006. 25-lat posługi pasterskiej Prymasa Polski Józefa Kardynała Glempa”. Książkę zaprezentowano w poniedziałek w Warszawie.

Zwykle publikacja wydawana z okazji jubileuszu pracy jest zbiorem artykułów poświęconych jubilatowi lub jemu dedykowanych. Ta ma jednak inną koncepcję. Przewodniczący kolegium redakcyjnego bp Piotr Jarecki podkreśla, że jest ona próbą opisu najważniejszych elementów życia Kościoła na terenie archidiecezji, uwzględniającą ich rozwój w ostatnim ćwierćwieczu. – Chcieliśmy przedstawić w niej stan obecny i ukazać zmiany, jakie się dokonały od dnia objęcia stolicy warszawskiej przez Księdza Prymasa – tłumaczy.
Księga zawiera wiele interesujących szczegółów dotyczących pracy Prymasa. Np. w czasie swojej 25-letniej posługi w archidiecezji warszawskiej kard. Glemp wyświęcił 1210 kapłanów, w tym 681 z archidiecezji warszawskiej, 74 z seminarium „Redemptoris Mater”, 216 z archidiecezji gnieźnieńskiej i 239 księży zakonnych, co daje średnią ponad 48 kapłanów rocznie. Statystyka ta nie uwzględnia kapłanów wyświęconych przez kard. Glempa poza granicami kraju.
Lata posługi Ks. Prymasa to dynamiczny rozwój budownictwa sakralnego. Obecnie w archidiecezji jest 207 parafii, z czego Prymas Glemp erygował ponad połowę, czyli 119. Z 283 kościołów i większych kaplic, jakie znajdują się na terenie archidiecezji, Prymas konsekrował 61.
Jako arcybiskup warszawski kard. Glemp uczestniczył w 19 procesach beatyfikacyjnych i kanonizacyjnych, m.in. bł. Michała Kozala, czy bł. Honorata Koźmińskiego. Ważnym momentem w promowaniu świętości przez Ks. Prymasa było odczytanie przez niego – z upoważnienia Benedykta XVI – aktu beatyfikacyjnego 3 sług Bożych: ks. Władysława Findysza, ks. Ignacego Kłpotowskiego i ks. Bronisława Markiewicza, co miało miejsce w czasie Mszy na zakończenie Kongresu Eucharystycznego 19 czerwca 2005 r.
Prymas promował także ruchy odnowy Kościoła, czego wyrazem było m.in. erygowanie 10 czerwca 1990 r. w Warszawie, prowadzonego przez Drogę Neokatechumenalną, Archidiecezjalnego Seminarium Misyjnego „Redemptoris Mater”, pierwszej tego typu placówki w Europie środkowo-wschodniej. W czasach rządów ks. Prymasa powstały też w archidiecezji nowe ruchy, m.in. Przymierze Rodzin czy Ruch Rodzin Nazaretańskich, a powołana w 1997 r. Rada Zrzeszeń Katolickich Archidiecezji Warszawskiej skupia 32 wspólnoty.
Już w grudniu 1989 r. ks. Prymas reaktywował Caritas Archidiecezji Warszawskiej. Do najważniejszych dzieł tej prężnie rozwijającej się instytucji zajmującej się udzielaniem pomocy potrzebującym należy m.in. Zakład Opiekuńczo-Leczniczy dla 110 chorych, hospicjum stacjonarne z 24 miejscami i hospicjum domowe opiekujące się rocznie ponad 500 pacjentami, 4 Stacje Opieki w miejscowościach podwarszawskich, 5 świetlic socjoterapeutycznych, schronisko dla bezdomnych „Przystań” dysponujące 86 miejscami, czy Ośrodek Charytatywny „Tylko z Darów Miłosierdzia” dla bezdomnych z 200 miejscami.
Kard. Glemp dbał także o rozwój wyższych uczelni katolickich. Po wielu latach starań w 1988 r. doprowadził do powstania w Warszawie Papieskiego Wydziału Teologicznego, gdzie mogą studiować teologię nie tylko duchowni, ale także świeccy. Jego zasługą jest przekształcenie w 1999 r. Akademii Teologii Katolickiej w Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, na którym obecnie studiuje ponad 18 tys. osób, a więc dwa razy tyle niż w roku przekształcenia.
Prymas jako pierwszy biskup diecezjalny w Polsce w marcu 2005 r. oficjalnie zezwolił w archidiecezji warszawskiej na udzielanie Komunii św. na rękę. Wśród licznych duszpasterstw działających na terenie archidiecezji powołał w 1993 r. pierwszą w krajach postkomunistycznych kapelanię w porcie lotniczym Warszawa-Okęcie. To w stolicy prężnie rozwija się duszpasterstwo środowisk twórczych, duszpasterstwo więzienne czy obcokrajowców, m.in. dla Koreańczyków.
Materialnym symbolem prymasostwa kard. Glempa będzie zapewne Świątynia Opatrzności Bożej, której jest poświęcony ostatni, 18 rozdział Księgi Jubileuszowej. Ma być ona wotum wdzięczności narodu za przyjęcie Konstytucji 3 Maja, za wolność odzyskaną w 1918 r. i wywalczoną w 1989 r., a także za pontyfikat Jana Pawła II. Idei budowy świątyni nie udało się zrealizować od 200 lat, kiedy się narodziła. Upór i konsekwencja, jaką wykazuje w realizacji dzieła Prymas Glemp każą przypuszczać, że Świątynia Opatrzności Bożej zostanie w końcu wybudowana.
Analiza dokonań Prymasa jako arcybiskupa warszawskiego pokazuje, że mimo zajęć związanych z kierowaniem całym Kościołem w Polsce, był bardzo zaangażowany w sprawy archidiecezji i z pewnością przejdzie do historii jako jeden z jej najgorliwszych pasterzy.
Wydana w formie obszernego albumu Księga Jubileuszowa – liczy 432 strony – składa się z 18 rozdziałów opisujących wszystkie elementy życia archidiecezji. Księga powstała w ciągu 8 miesięcy. Aby w tak krótkim czasie uzyskać wiarygodne i wyczerpujące informacje o różnych dziedzinach życia archidiecezji kolegium redakcyjne zaprosiło do współpracy blisko 50 autorów. Niewątpliwą atrakcją publikacji jest jej albumowy charakter, każdy rozdział jest bogato ilustrowany zdjęciami.
W publikacji znajdziemy m.in. obszerną historię archidiecezji, sylwetki jej świętych i błogosławionych, czy opis wizyt Jana Pawła II i Benedykta XVI w stolicy. Z rozdziałów poświęconych instytucjom diecezjalnym dowiemy się np. jak funkcjonuje kuria biskupa, czy sąd metropolitalny. Interesujące dane znajdują się w rozdziale o duchowieństwie. Wynika z nich np., że w archidiecezji warszawskiej jest obecnie 740 kapłanów, a 49 z nich pracuje poza Polską.
„Księga Jubileuszowa Archidiecezji Warszawskiej 1981-2006. 25-lat posługi pasterskiej Prymasa Polski Józefa Kardynała Glempa”, Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej, Warszawa 2006, ss. 432.