Poświęcono odbudowany pomnik Powstańców Wielkopolskich

Uroczystą Mszą św. w kościele Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski w Brzozie rozpoczęto uroczystości odsłonięcia i poświęcenia odbudowanego pomnika Powstańców Wielkopolskich. W jego centralnym miejscu – powyżej figury Chrystusa – znalazły się słowa „Naszym bohaterom poległym w Brzozie w styczniu 1919”.

Eucharystii przewodniczył biskup Jan Tyrawa, który podkreślił, że powstania są pewną ceną płaconą za to, by stworzyć godne warunki życia kolejnym pokoleniom. – Nie ma życia ludzkiego bez pewnej ceny. Tak się złożyło, że pokolenia, które nas poprzedziły, musiały drogo za nie zapłacić. Utrata, a potem odzyskanie niepodległości, lata niewoli, ruina, którą przyniosła II wojna światowa, to symbol tej ceny położonej za dobro wspólne – powiedział.

Odbudowany pomnik został poświęcony w 93. roku po wybuchu Powstania Wielkopolskiego. – Dziewiętnastu tu poległych i pomordowanych, a także wielu rannych i zmarłych w bydgoskich szpitalach oraz wszyscy narażający swoje życie w imię odzyskania utraconej wolności zasłużyli, aby jeszcze raz o nich wspomnieć i odbudować pomnik, oddając im należną cześć – powiedział Przewodniczący Gminnego Komitetu Odbudowy Pomnika, Waldemar Owczarzak.

Powstanie Wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 roku. Było wyjątkowe, bo pierwsze i jedyne zwycięskie w dotychczasowych dziejach Polski. Do połowy stycznia powstańcy wyzwolili niemal całą Wielkopolskę. – W mroźną noc opanowali Brzozę. Jednak tego samego dnia przeciwnik, który dysponował przewagą militarną, zaatakował polskich bohaterów – zaznaczył Owczarzak.

Mimo że zwycięskie powstanie na przestrzeni lat nigdy nie miało właściwego uznania, to miejscowa ludność oraz działacze upamiętnili patriotyczną postawę powstańców. Już 27 maja 1923 roku odsłonięto pomnik, który Niemcy zburzyli w czasie drugiej wojny światowej.

– Pamiętam dzień 28 sierpnia 1939 roku. Wówczas po raz ostatni widziałem pomnik, przed którym, gdy tylko odwiedzałem mojego dziadka w Rzywnie, zapalaliśmy świeczkę i składaliśmy, często na polu uzbierane, kwiaty. Mój ojciec i jego trzej bracia brali udział w powstaniu – powiedział długoletni prezes Oddziału Kujawsko-Pomorskiego Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 Marian Kadow.

Temat odbudowy powrócił w 2004 roku w planach rozwoju Brzozy. Po załatwieniu wszystkich formalności pierwszy szpadel wbito w ziemię w czerwcu 2009 roku. Odbyła się również ekshumacja szczątków, a ponowny pochówek miał miejsce 11 listopada 2010 roku. Obecny pomnik wykonano w technologii żelbetonowej. Całość została obłożona płytami z piaskowca. Kolumny ozdobiono głowicami z motywem rozety powstańczej. Na górze umieszczono krzyż. Na postumentach widnieją figury – Chrystusa na górnym cokole oraz leżącego rannego powstańca na dolnym. Na ścianach po obu stronach figury zamontowano tablice z nazwiskami pochowanych powstańców.

Środki na odbudowę pomnika zostały pozyskane m.in. z Unii Europejskiej oraz z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.