Poznań: pierwsze spotkanie dyrektorów polskich archiwów diecezjalnych

Dyskusja nad gromadzeniem archiwaliów i zabezpieczeniem zbiorów stanowiących tzw. narodowy zasób archiwalny, a także nad sposobami ich udostępniania, towarzyszyła pierwszemu w historii forum dyrektorów polskich archiwów diecezjalnych. W spotkaniu wziął udział przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski.

Abp Gądecki uczestniczył we Mszy św. koncelebrowanej przez księży archiwistów w poznańskim seminarium duchownym oraz w posiedzeniu dyrektorów archiwów diecezjalnych. Podczas forum wyrażono postulat przedyskutowania w najbliższym czasie statusu prawnego archiwów kościelnych na zebraniu plenarnym Episkopatu Polski.

Do Poznania na dwudniowe forum przybyło kilkudziesięciu dyrektorów archiwów kościelnych, m.in. z Gniezna, Krakowa, Pelplina, Lublina i Wrocławia. W trakcie obrad odbyło się m.in. Walne Zgromadzenie Stowarzyszenia Archiwistów Kościelnych prowadzone przez ks. prof. Władysława Wlaźlaka, prezesa stowarzyszenia.

– Tematyka forum obejmowała zagadnienia związane z gromadzeniem archiwaliów. Różny stan dokumentów sprawia, iż niejednokrotnie zanim archiwalia zostaną opracowane i udostępnione muszą być poddane „fumigacji” w komorze gazowej czyli dezynfekcji z mikroorganizmów, grzybów, bakterii i owadów – mówi KAI ks. Roman Dworacki, dyrektor archiwum w Poznaniu. Archiwiści dyskutowali także o udostępnianiu archiwaliów zarówno w wersji tradycyjnej, jak również coraz częściej stosowanej wersji cyfrowej poprzez zastosowanie procesu digitalizacji.

Jak zaznacza w rozmowie z KAI dyrektor poznańskiego ośrodka archiwalnego, w stolicy Wielkopolski udało się już otworzyć Cyfrowe Archiwum Archidiecezji Poznańskiej, wdrożono program „eDuplikat” pozwalający na kopiowanie bieżących parafialnych ksiąg metrykalnych i przechowywanie ich w wersji cyfrowej jako duplikatu, wkrótce zostanie też wprowadzony, zmodyfikowany dla potrzeb archiwum, międzynarodowy system biblioteczny KOHA, który pozwoli zamawiać zdalnie przez Internet archiwalia do czytelni.

Ważny problem wychowania do dbałości o archiwa parafialne poruszyła podczas forum dr Halina Dudała z Katowic. – Świadomość historyczną wypracowujemy poprzez długoletni proces kształcenia – mówiła podczas spotkania z abp. Gądeckim dyrektor Archiwum Archidiecezjalnego w Katowicach, zwracając uwagę na konieczność edukacji przyszłych kapłanów do umiejętnego prowadzenia kancelarii parafialnej.

Dyrektorzy podjęli także trudną kwestię finansowania ośrodków archiwalnych. Ks. dr Andrzej Kwaśniewski, dyrektor Archiwum Diecezjalnego w Kielcach, mówił np. o istniejącym tam Towarzystwie Przyjaciół Archiwum Diecezjalnego oraz o prowadzeniu kursów dla przewodników po kościołach diecezji kieleckiej.

Uczestnicy forum spotkali się z dyrektorem Archiwum Państwowego w Poznaniu Henrykiem Krystkiem, który dzielił się swoim doświadczeniem na temat na temat funkcjonowania archiwum oraz organizowanych przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych w Warszawie dorocznych spotkań archiwistów.

Dyrektorzy archiwów kościelnych zwiedzili także poznańską fabrykę Volkswagena. – Chodziło o to, żeby zapoznać się z takimi zagadnieniami, jak logistyka, ergonomia pracy, metodyka zarządzania, troska o pracowników – mówi ks. Dworacki. Zwiedzano także Interaktywne Centrum Ostrowa Tumskiego w Poznaniu.

Kolejne spotkanie archiwistów kościelnych odbędzie się w Kielcach w 2015 r. W Polsce istnieje 41 archiwów diecezjalnych.