Prawosławny arcybiskup Aten krytykuje politykę UE w sprawie uchodźców

Przyjmowanie obcych stanowi „integralną część dziedzictwa chrześcijańskiego i greckiego”, dlatego Grecki Kościół Prawosławny (GKP) „z głębokim zatroskaniem” obserwuje rozwój sytuacji wokół kryzysu uchodźczego. Podkreślił to arcybiskup Aten, Hieronim (Liapis) w wywiadzie dla biuletynu prasowego Światowej Rady Kościołów (ŚRK). W rozmowie zwierzchnik GKP odniósł się też krytycznie do polityki Unii Europejskiej w kwestii udzielania azylu i migracji.

„Pamiętając o nauczaniu płynącym z Biblii oraz Chrystusa wysoko cenimy godność każdego człowieka i zawsze jesteśmy świadomi odpowiedzialności za ludzi cierpiących” – stwierdził abp Hieronim. Jego zdaniem kryzys uchodźczy jest „kryzysem wartości i zasad”. „Należy zadać sobie pytanie, czy chodzi o instytucjonalne respektowanie praw człowieka, czy mówiąc teologicznie, o respektowanie osobistej godności człowieka stworzonego na obraz Boga” – zaznaczył o dodał: „Sam Jezus powiedział, jak czytamy w Ewangelii wg. św. Mateusza, że postawa wobec obcych jest równoznaczna z postawą wobec Niego: „byłem przybyszem, a przyjęliście Mnie” (Mt 25, 35)”.

„W kwestii przyjmowania migrantów i uchodźców polityka Unii Europejskiej nie kieruje się podstawową zasadą europejską solidarności”, powiedział prawosławny arcybiskup Aten. Tłumaczył, że nierówny podział odpowiedzialności między państwami członkowskimi UE zmusił Grecję i inne „państwa graniczne” do potraktowania sytuacji w sposób, nie odpowiadający ideałom, które ma reprezentować Europa w zakresie ochrony praw człowieka.

Abp Hieronim skrytykował politykę europejską również za sytuację w przepełnionych obozach dla uchodźców na greckich wyspach na Morzu Egejskim. Przypomniał, że przebywający tam ludzie są na długi czas zmuszeni do pobytu „z ograniczonym dostępem do fundamentalnych dóbr i usług” czego efektem była „tragedia” – niedawny pożar w obozie Moria.

„GKP nie patrzy obojętnie na wyzwania i problemy, ale utożsamia się z poranionymi i opowiada się za duchem tolerancji i dobrej woli, a także za konstruktywnym zaangażowaniem” – stwierdził abp Hieronim.

„Kościół prawosławny widzi ludzi jako stworzonych na obraz Boga, a społeczność ludzką jako wspólnotę akceptacji i poszanowania wobec innych, dlatego także w kryzysie uchodźczym nie może pozostać bezczynny”, podkreślił zwierzchnik GKP. Jak poinformował, prężnie działają organizacje kościelne, a tysiące parafii w kraju udziela doraźnej pomocy. Obecnie Kościół prawosławny prowadzi pięć ośrodków dla pozbawionych opieki nieletnich dzieci i przygotowuje cztery kolejne, które zostaną otwarte w chwili, gdy będzie dla nich zabezpieczone finansowanie. Te ośrodki nie zostały pomyślane jako tymczasowe schronienie, lecz jako bezpieczne miejsca, w których dzieci i młodzież będą mogły się uczyć i otrzymać wsparcie tak, aby mogły rozwijać swoje zdolności.

„Oczywiście byłoby najlepiej poprawiać warunki życia w krajach pochodzenia, tak aby uniknąć kryzysu uchodźstwa”, stwierdził prawosławny hierarcha. Ale prześladowania, konflikty i wojny stanowią „mroczne realia we współczesnym świecie” i dlatego „musimy zaakceptować nasze zobowiązanie do przyjęcia naszych sióstr i braci oraz do ich ochrony”. Stąd obecnie w Grecji i w Europie jest szczególnie ważnym tworzenie synergii, tak aby wszystkie stojące do dyspozycji środki można było wykorzystać z korzyścią dla uchodźców. „Żeby te programy i akcje były skuteczne i wiarygodne potrzebne są organizacje je realizujące. Jeśli nie będą działać w ścisłej zgodności z ustawodawstwem krajowym i europejskim, ich działania mogą stwarzać więcej problemów niż ich rozwiązywać” – powiedział abp Hieronim.

Hierarcha zapewnił, że także w przyszłości GKP będzie się z jednej strony koncentrował na zapewnieniem schronienia uchodźcom nieletnim i dorosłym, a z drugiej na dalszym uwrażliwianiu narodu greckiego, który dotychczas pokazał nadzwyczajną gościnność i gotowość pomocy uchodźcom. „W Grecji wszędzie są księża, zakonnicy, zakonnice i świeccy, którzy każdego dnia, z własnej woli, angażują się w pomoc uchodźcom” – stwierdził arcybiskup Aten.

Zwierzchnik GKP odniósł się także do szeroko dyskutowanego problemu przeniesienia uchodźców z wysp Morza Egejskiego na kontynent. Jak zaznaczył, nie ma wątpliwości, że wielu z uchodźców zamierza na stałe pozostać w Grecji. Dlatego najwyższy czas, aby rozpocząć ich społeczną integrację, która „będzie zarówno uczciwa wobec nich, jak i korzystna dla przyjmującego ich społeczeństwa”.

Zdaniem abp Hieronima czymś decydującym będzie rozwój stosunków między uchodźcami i miejscowymi społecznościami, a także zachęcanie uchodźców do angażowania się w działalność kulturalną i społeczną, aby „obecność `innego` była traktowana jako dobro, a nie jako zagrożenie”.