Prezentacja raportu „Wolność religijna w Polsce”

Polska jest krajem, który gwarantuje obywatelom wolność religijną. Zasadniczo Polacy akceptują obecność religii w przestrzeni publicznej i odnoszą się życzliwie do przedstawicieli religii i wyznań innych niż własne. Wyjątek stanowią muzułmanie i Świadkowie Jehowy, w stosunku do których negatywne postawy prezentuje znaczny, choć nie przeważający procent Polaków. Przestępstwa związane z naruszeniem wolności religijnej nie są liczne, wzrasta natomiast liczba naruszeń prawa, które oprócz wolności religijnej dotyczą również nienawiści na tle narodowym, etnicznym czy politycznym – takie wnioski płyną z raportu statystycznego „Wolność religijna w Polsce”, który opublikowany został przez Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego, Fundację Obserwatorium Społeczne oraz Stowarzyszenie Pomoc Kościołowi w Potrzebie. Prezentacja raportu odbyła się dziś w Centrum Medialnym KAI.

Ks. dr Wojciech Sadłoń, dyrektor ISKK prezentując raport zwrócił uwagę, ze pojęcie wolności religijnej jest wieloznaczne i zaznaczył, że jednym z celów raportu było ukonkretnienie tego pojęcia. Omawiając poszczególne części dokumentu zaznaczył, ze wskazuje on na różnicę w rozumieniu wolności religijnej jako takiej oraz wolności religijnej powiązanej z przynależnością etniczną i narodową.

O nauczaniu Kościoła na temat wolności religijnej mówił ks. dr hab. Grzegorz Sokołowski, prezes Fundacji Obserwatorium Społeczne. Zaznaczył, że Kościół podkreśla prawo do wolności religijnej wywodząc je z godności przysługującej każdemu człowiekowi. Zwrócił też uwagę, że rozwiązania prawne w zakresie wolności religijnej przyjęte w Polsce uznać można z perspektywy nauczania kościoła za modelowe.

– Nie możemy porównywać problemów, które mamy z wolnością religijną w Polsce z problemami ludzi, którzy gdzieś na świecie umierają za swoją wiarę – powiedział ks. dr Mariusz Boguszewski z Sekcji Polskiej Stowarzyszenia Pomoc Kościołowi w Potrzebie. Zaznaczył jednak, ze na uwagę i zainteresowanie zasługują też dramaty, które mają miejsce w mniejszej skali i dotyczą jednostek a nie całych grup społecznych.

Nawiązując do przemówienia wygłoszonego w Sejmie przez Prezydenta RP Andrzej Dudę, Rzecznik Praw Obywatelskich dr hab. Adam Bodnar zaznaczył, że Polska się zmienia i z uwagi m.in. na narastająca migracje staje się coraz bardziej krajem wieloetnicznym i wielowyznaniowym, co powoduje nowe wyzwania w zakresie ochrony wolności religijnej.

Podkreślił, że w Polsce akty przemocy na tym tle zdarzają się sporadycznie. Mamy raczej do czynienia z mową nienawiści i aktami przemocy symbolicznej. W tym kontekście zwrócił uwagę na kontrowersje wokół art. 196 Kk. Dotyczącego obrazy uczuć religijnych, co przez niektórych interpretowane jest jako ograniczanie wolności słowa czy osobistej ekspresji. Rzecznik zwrócił uwagę, ze przepis ten jest potrzebny, choć być może wymaga pewnego doprecyzowania.

Odwołując się do badań i raportów sporządzonych przez Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich zaznaczył, że w statystykach widoczny jest wzrost przypadków użycia mowy nienawiści, zwłaszcza w odniesieniu do wyznawców islamu.

Zwrócił też uwagę na zjawisku underreportingu, polegającego na niezgłaszaniu faktu bycia ofiara dyskryminacji. Podkreślił, że w badanej społeczności mieszkających w Polsce Ukraińców, Afrykańczyków z Afryki Subsaharyjskiej i muzułmanów, zgłaszane jest zaledwie 5 proc. takich przypadków.

Zaapelował też o budowanie kultury antydyskryminacyjnej, również poprzez edukację i o to, by wojna kulturowa – o ile musi być prowadzona – odbywała się na argumenty a nie z wykorzystaniem hejtu czy innych form przemocy.

Raport dostępny jest TUTAJ.

Galeria zdjęć (11 zdjęć)