Prezentacja średniowiecznych monet odkrytych w Trójcy-Zawichoście

Prezentacja średniowiecznych monet z II połowy XII wieku, znalezionych w ubiegłym roku na terenie przykościelnym w Trójcy-Zawichoście odbyła się 14 września w Muzeum Diecezjalnym w Sandomierzu.

Wykład na temat cennego archeologicznego znaleziska wygłosił dr hab. Marek Florek, archeolog z sandomierskiej delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków.

– Gliniane naczynie z monetami zostało zakopane prawdopodobnie w drugiej połowie XII w. stosunkowo płytko. Niestety samo naczynie jest uszkodzone (rozbite), prawdopodobnie podczas orki, stąd część monet wysypała się z niego i została rozwleczona wokół niego – mówił dr hab. Marek Florek.

Monety, które składają się na znalezisko, to prawie wyłącznie denary książąt Władysława Wygnańca i Bolesława Kędzierzawego, synów Bolesława Krzywoustego.

– Wśród monet Bolesława Kędzierzawego przeważają dwa rodzaje denarów: z przedstawieniem postaci księcia z mieczem na awersie i głową św. Wojciecha na rewersie, oraz z przedstawieniem na awersie dwóch książąt siedzących za stołem, trzymających kielich, na rewersie zaś stojącego rycerza (księcia) z proporcem – wyjaśniał naukowiec.

Dodał, że wśród monet Władysława Wygnańca przeważały różne odmiany denarów z przedstawieniem księcia z mieczem stojącego nad jeńcem, zaś na rewersie przedstawieniem orła trzymającego w szponach albo chwytającego w locie) zająca.

W trakcie poszukiwań eksploratorzy odnaleźli także ponad 100 monet z XI w. oraz pochodzące z XI i XII w. odważniki.
Zdaniem archeologia, wszystkie te znaleziska wskazują, że w XI i XII wieku na terenie Zawichostu-Trójcy istniała osada targowa o znaczeniu ponadlokalnym, gdzie spotykali się kupcy nie tylko miejscowi, ale również z terenów położonych nad Bałtykiem, z Rusi, prawdopodobnie również Węgier.

– Znaczenie osady i funkcjonującego w jej obrębie targu wynikało z położenia przy jednej z najważniejszych przepraw przez Wisłę, w miejscu, gdzie krzyżował się szlak handlowy łączący Kijów i Nowogród na Rusi, poprzez ziemie polskie, z Europą Zachodnią, ze szlakiem prowadzącym z wybrzeży Bałtyku wzdłuż Wisły do przełęczy karpackich i dalej na Węgry i wybrzeże Adriatyku – podkreślał dr hab. Marek Florek.

Po prelekcji i prezentacji monet bp Krzysztof Nitkiewicz podziękował prelegentowi oraz obecnym na spotkaniu poszukiwaczom za wykonaną pracę.

Archeologicznego odkrycia dokonali członkowie Nadwiślańskiej Grupy Poszukiwawczej Stowarzyszenia „Szansa” z Annopola i Stowarzyszenia „Wspólne Dziedzictwo” z Opatowa.

Historia miejscowości Trójcy jest ściśle związana z dziejami miasta Zawichost, w którego granicach znajduje się obecnie. Oddzielona jest od głównej części miasta rozległą doliną, którą kilkaset lat temu płynęła Wisła. Nazwa dawnej wsi pochodzi od pierwszej świątyni, istniejącej w tym miejscu, pw. Trójcy Świętej. Miała ona stać na trójeckim wzgórzu już w XI lub XII w. Tradycja przypisuje jej fundację królowi Bolesławowi Chrobremu. Kościół ten w II poł. XII w. był siedzibą archidiakonatu zawichojskiego.