Prezydent Turcji zdecydował: Hagia Sophia będzie meczetem

Hagia Sophia w Stambule będzie meczetem. Prezydent Turcji Recep Tayyip Erdoğan podjął decyzję w sprawie przywrócenia tej historycznej budowli charakteru muzułmańskiego miejsca kultu.

Wcześniej turecki naczelny sąd administracyjny anulował decyzję prezydenta Mustafa Kemala Atatürka z 1934 roku o przekształceniu Hagii Sophii w muzeum.

Hagia Sophia uchodzi za najwspanialszą budowlę pierwszego tysiąclecia po Chrystusie. Powstała jako chrześcijańska świątynia Mądrości Bożej. Wzniesiono ją z rozkazu cesarza Justyniana w 537 r. na ruinach wcześniejszego kościoła z IV w. Po upadku Konstantynopola 29 maja 1453 r. szybko została przekształcona w meczet, m.in. dobudowano do niej cztery minarety. W 1934 r. decyzją prezydenta Atatürka stała się muzeum. Od lat podejmowane są przez wyznawców islamu próby wymuszenia na władzach, by Hagia Sophia z powrotem była meczetem.

Wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Margaritis Schinas przywrócenie meczetu w dawnej chrześcijańskiej świątyni nazwał zagrożeniem dla „tolerancji i otwartości Turcji”. Jego zdaniem należało raczej zachować dotychczasowy muzealny status tej historycznej budowli, „uznany międzynarodowo”.

Schinas przypomniał słowa obecnego szefa państwa Recepa Tayyipa Erdoğana, który jako premier w 2010 r. oświadczył, że Stambuł ze swoją sztuką, kulturą, cywilizacją, ludnością jest „miastem europejskim”, które „kształtowało kulturę europejską i było przez nią kształtowane”. – Tego ducha chcemy dzisiaj odczuwać, tego oczekujemy od prezydenta Erdoğana po 10 latach”.

Po ogłoszeniu decyzji prezydenta Turcji włoska europosłanka Patrizia Toia uznała, że stanowi ona wyraz „zamknięcia na dialog międzyreligijny”, ale także „zdrady korzeni i historii Turcji, wbrew temu co twierdzi prezydent Erdoğan, gdy mówi o narodowej suwerenności”. Wezwała tureckie władze, by zobowiązały się do „poszanowania prawdziwej istoty tego wielkiego kraju, jakim jest Turcja i miasta Stambułu, jednego z najpiękniejszych na świecie właśnie za sprawą wielowiekowego nakładania się różnych kultur i religii”.