Prof. Abramowicz: nawet drobna zmiana praw fizyki powodowałaby niemożliwość życia

„Nawet drobna zmiana praw fizyki powodowałaby niemożliwość życia” – stwierdził prof. Marek Abramowicz, który przyjechał do Bydgoszczy na zaproszenie biskupa Jana Tyrawy. Kierownik Katedry Astrofizyki na Uniwersytecie w Göteborgu spotkał się w seminarium duchownym z klerykami oraz liczną grupą osób, systematycznie uczestniczących w wykładach organizowanych przez Biskupa bydgoskiego.

Profesor nawiązał do książki „Drogi do rzeczywistości” Rogera Penros’a. Angielski fizyk i matematyk opisuje w niej przenikanie się trzech, obiektywnie istniejących światów: materialnego świata bytów fizycznych, platońskiego świata idei oraz świata mentalnego naszej świadomości. "Istnienie tych światów i ich wzajemne związki są wielką zagadką" – podkreślił wykładowca.

Prof. Abramowicz zaznaczył, że angielski naukowiec był ważną postacią w kręgu Dennisa Sciamy, działającego w Cambridge, Oxfordzie i Trieście. Sciamia był fizykiem, który odegrał ważna rolę w rozwoju brytyjskiej fizyki po II wojnie światowej.

Profesor Abramowicz należał do osób związanych zawodowo z Dennisem Sciamą przez ponad dekadę. – W Oxfordzie, a potem w Trieście, dokąd przeniósł swój zespół, bardzo często dyskutowaliśmy o zagadnieniach z pogranicza fizyki i filozofii, a zwłaszcza o zasadzie antropicznej. Wynikała ona ze zdumienia nad wyjątkowością świata, w którym żyjemy i wyjątkowością praw natury – powiedział prof. Abramowicz.

Dwie narzucające się zagadki to – według uczonego – niezwykła rola matematyki w opisie realnego świata rzeczywistych bytów fizycznych oraz fakt, że drobna nawet zmiana praw fizyki powodowałaby niemożliwość życia. Te właśnie dwie zagadki stały się tematem wykładu.

Spotkanie zostało zatytułowane „Racjonalność fizyki, nieracjonalność fizyków”. – Dzisiaj jesteśmy świadkami głębokiego rozwoju nauki – zauważył bp Jan Tyrawa. Ordynariusz diecezji odwołując się do tematu dyskusji, zwrócił uwagę na pojęcie astrofizyki. To dziedzina nauki, która zajmuje się badaniem procesów fizycznych w skali astronomicznej oraz budową i prawami rządzącymi obiektami astronomicznymi. – Niedawne odkrycie Bozonu Higgsa (cząstki elementarnej), czy tzw. fal grawitacyjnych, pokazuje na nowo całą rzeczywistość kosmosu, jako coś nie tylko uporządkowanego, ale szalenie celowego. Coś, co wymyka się klasycznie rozumianej nauce – powiedział.

Bp Tyrawa dodał, że klasycznie rozumiana nauka nie stawia w ogóle pytania o cel – do czego to wszystko zmierza. – Jednocześnie nie stawia pytania o przyczynę tego wszystkiego. Dlatego w tym sensie jesteśmy świadkami rozwoju nauki, który właśnie każe człowiekowi stawiać coraz to bardziej metafizyczne pytania. Stawiać pytania filozoficzne – o cel i o przyczyny. Fizyka, astrofizyka inspiruje człowieka do takich pytań. A człowiek w dalszym ciągu przed takimi pytaniami ucieka – zakończył pasterz diecezji.

Marek Abramowicz jest profesorem i kierownikiem Katedry Astrofizyki na Uniwersytecie w Göteborgu, autorem przeszło dwustu prac naukowych z zakresu ogólnej teorii względności, astrofizyki wysokich energii, teorii czarnych dziur.