Prof. Simonides tegoroczną laureatką nagrody „Lux ex Silesia”

Tegoroczną laureatką nagrody „Lux ex Silesia” („Światło ze Śląska”), nawiązującej do postaci św. Jacka Odrowąża, została prof. Dorota Simonides. Laureatka całe swoje życie związała z Górnym Śląskiem, a szczególnie z Opolszczyzną. Jest folklorystką i etnolożką o bogatym dorobku naukowym, posłem i senatorem pięciu kadencji RP.

Prof. dr hab. Dorota Simonides urodziła się w 1928 r. w górniczej rodzinie Rozalii i Alberta Badurów w Nikiszowcu (obecna dzielnica Katowic). Po ukończeniu szkoły średniej w Opolu, studiowała filologię polską i etnologię na Uniwersytecie Jagiellońskim i Uniwersytecie Wrocławskim.

Łącząc pracę naukowo-dydaktyczną z zaangażowaniem społecznym i politycznym, wielokrotnie eksponowała wyniesione z rodzinnego domu śląskiego i środowiska lokalnego poczucie odpowiedzialności i etosu pracy. Otrzymała doktorat honoris causa Uniwersytetu Opolskiego. Jest folklorystką i etnolożką o bogatym dorobku naukowym, znaną w Polsce i w Europie. Jest twórczynią opolskiej szkoły folklorystycznej, posłem i senatorem pięciu kadencji RP.

Całe swoje życie związała z Górnym Śląskiem, a szczególnie z Opolszczyzną, uniwersytetem Opolskim i Opolem. Wykładała w wielu uczelniach europejskich (Getynga, Fryburg, Tybinga, Weingarten, Zurych, Bazylea). Jako niekwestionowany autorytet za działalność naukową, dydaktyczną i społeczną została odznaczona m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Ponadto uhonorowana została także m.in. Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Nagrodą im. Gustawa Morcinka, Nagrodą im. Karola Miarki, Nagrodą im. Wojciecha Korfantego, Nagrodą i Medalem Zygmunta Glogera, Nagrodą im. Oskara Kolberga.

Jej praca naukowa i zaangażowanie społeczne o niepodważalnych walorach moralnych wnoszą cenny i trwały wkład w dziedzictwo kulturowe Górnego Śląska. Jej życiorys jest przykładem spełnionego, mądrego życia, a badania folklorystyczne nad tradycyjną i współczesną kulturą śląską rozsławiły nasz region.

Jest autorką ponad 300 prac zwartych i artykułów. Jako nauczyciel akademicki wypromowała blisko 300 magistrów i 6 doktorów.

Podsumowując swoją karierę polityczną prof. Simonides stwierdziła, że najważniejsza była dla niej zawsze uczciwość wobec wyborców. – Nie miałam wątpliwości. Parlamentarzysta nie może postępować wbrew sumieniu – mówiła. W tym czasie wykazywała się niezwykłą odwagą. W 1982 roku jako jedna z dwunastu osób w Sejmie głosowała przeciwko delegalizacją „Solidarności”.

W rozmowie z „Gościem Niedzielnym” laureatka nie ukrywała radości z przyznanej nagrody „Lux ex Silesia”. – Bardzo mnie to cieszy, bo nadal lubię być otoczona światłem. Tu stoi jeden, a tu drugi świecznik. Przed portretem podarowanym mi przez Jana Pawła II też zapalam świece. Mam ich pełno w szufladach. To światło jest mi potrzebne jak kawa – odpowiada prof. Simonides.

– Bogaty życiorys Pani Profesor – to materiał na poemat o współczesnej, dzielnej niewieście, zapisany w Księdze Przysłów – tak decyzję Kapituły komentuje metropolita katowicki abp Wiktor Skworc, który dzisiaj w katedrze Chrystusa Króla ogłosił nominacje.

„Lux ex Silesia” to nagroda regionalna, ufundowana w 1994 r. przez metropolitę górnośląskiego abp Damiana Zimonia. Przeznaczona jest dla tych, którzy w swej działalności naukowej lub artystycznej ukazują wysokie wartości moralne i wnoszą trwały wkład w kulturę Górnego Śląska.

Nazwa nagrody nawiązuje do dominikanów: św. Jacka i bł. Czesława Odrowążów, o których mówiono w Krakowie Ex Silesia Lux – Światło ze Śląska. Nagroda (zwykle) wręczana jest z okazji rozpoczęcia roku akademickiego w katowickiej archikatedrze.

Wśród laureatów nagrody znaleźli się m. in. Zespół Pieśni i Tańca Śląsk, językoznawca prof. Irena Bajerowa, kompozytor Wojciech Kilar, czy aktor Franciszek Pieczka.