Prof. Weiler i próba oryginalnego rozwiązania w sprawie procesu Jezusa przed Sanhedrynem

W piątek, 24 listopada gościem Katedry Prawa Rzymskiego UJ był prof. Joseph H. H. Weiler z New York University School of Law, specjalista prawa konstytucyjnego, adwokat Włoch w sprawie „Lautsi przeciw Włochom”, dotyczącej obecności krzyża w klasie szkolnej; obecnie także rektor (2013- 2016) Europejskiego Instytutu Uniwersyteckiego we Florencji.

Prof. J.H.H. Weiler mówił nt. „Procesu Jezusa w świetle prawa żydowskiego”, co było poprzedzone krótkim wykładem dr Pauliny Święcickiej (UJ) pt. „Proces Jezusa w świetle prawa rzymskiego”. Wprowadzenie przedstawiające gościa i całość poprowadziła prof. Agnieszka Nogal, kierownik Zakładu Filozofii Polityki w Instytucie Filozofii Wydziału Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego.

W swoim wykładzie prof. Weiler za istotny proces Jezusa uznał postępowanie przed Sanhedrynem. Rzymianie i ich prawo posłużyli jedynie wykonaniu postanowień starszyzny. Prof. Weiler starał się o oryginalne rozwiązanie z punktu widzenia Pięcioksięgu, które pozwoliłoby pogodzić niewinność skazanego z pełnym usprawiedliwieniem działania tych, którzy zdecydowali się go osądzić i wydać na śmierć. Za podstawę wyroku i prawne uzasadnienie działań Sanhedrynu uznał fragment Księgi Powtórzonego Prawa – Pwt 13,2-6 i wezwanie do tego, aby nie ulec nauczaniu proroka ani cudom, które by je potwierdzały.

Joseph Halevi Horowitz Weiler (urodzony 2 września 1951 roku) to wybitny prawnik z New York University School of Law, zajmujący się związkami prawa i religii, autor wielu prac z dziedziny prawa międzynarodowego. Studiował prawo w Wielkiej Brytanii (Sussex i Cambridge) oraz w Haskiej Akademii Prawa Międzynarodowego (dyplom w dziedzinie prawa międzynarodowego). W roku 1982 uzyskał tytuł doktora w Europejskim Instytucie Uniwersyteckim we Florencji we Włoszech, gdzie później pełnił funkcję profesora prawa, Dyrektora Wydziału Prawa, a ostatnio Rektora (2013- 2016).

Joseph H.H. Weiler jest doktorem honoris causa Uniwersytetu w Maceracie, Uniwersytetu Sussex i Uniwersytetu Nawarry. Pozycję w świecie akademickim zyskał dzięki opublikowanej w roku 1998 pracy Konstytucja Europy: „Czy nowe szaty mają swojego cesarza?” i inne eseje na temat integracji europejskiej. W serii przystępnych esejów na temat ram prawnych Unii Europejskiej J.H.H. Weiler opisał stopniowe umacnianie ponadnarodowych instytucji europejskich kosztem krajowych parlamentów. Przedstawił tam również projekt konstytucyjnego pluralizmu, w którym szanowano by konstytucyjne tradycje państw członkowskich.

W przestrzeni publicznej zasłynął m.in. reprezentując grupę krajów przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka w słynnej sprawie dotyczącej obecności krzyża w szkolnej klasie – Lautsi kontra Włochy. Wtedy w roku 2010 wystąpił pro bono w Wielkiej Izbie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w obronie Republiki Włoch pozwanej przez obywatelkę Włoch i Finlandii, która żądała usunięcia krucyfiksu z klasy szkoły publicznej w miejscowości Abano Terme w pobliżu Padwy. Będący wyznawcą judaizmu J.H.H. Weiler wyjaśniał, że jego intencją nie była tylko obrona chrześcijaństwa jako takiego, ale pluralizmu przestrzeni publicznej. Już kilka lat wcześniej w swojej opublikowanej po włosku, a wydanej także po polsku, książce „Chrześcijańska Europa. Konstytucyjny imperializm czy wielokulturowość?” argumentował, że jednocząca się Europa nie powinna odrzucać swoich religijnych korzeni.
Jest żonaty i ma pięcioro dzieci. Jego ojciec urodził się w Zamościu.