Prof. Żaryn: kard. Wyszyński patrzył na naród jako na byt, który może być przedmiotem miłości

„Czy istnieje kultura narodowa w zamyśle kard. Stefana Wyszyńskiego?” – to temat kolejnego spotkania z cyklu „Prymasowskie wykłady otwarte” organizowanego przez Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana” Oddział w Warszawie. Spotkanie odbyło się 24 października w sali przy Archikatedrze Warszawskiej a tytułowy wykład wygłosił prof. Jan Żaryn.

Prof. Żaryn nawiązał do zapisków Prymasa datowanych na marzec i kwiecień 1968 i nawiązujących do ówczesnych wystąpień młodzieży a także walki frakcyjnej wewnątrz PZPR. W tym kontekście zwrócił uwagę, że zdaniem kard. Wyszyńskiego formowanie pokoleń polskich powinno odbywać się na bazie kultury narodowej, natomiast mniej istotne są detale historyczne i uwikłanie w bieżącą rzeczywistość.

Prelegent przytoczył kilka cytatów z wystąpień Prymasa Tysiąclecia, które stanowiły punkt wyjścia do zadumy nad kwestią wspólnoty narodowej: „za wszelką cenę trzeba bronić narodu, jego dziejów, tradycji i kultury. Polska ma wspaniałą przeszłość (…)” (maj 1972 r.), „Naród, który nie chce ludzi wielkich – kończy się” (1977 r.)

Prof. Żaryn podkreśli, że kultura polska w myśli Prymasa to kultura oparta na głębokim szacunku do drugiego. Wbrew atomizacji i wytworzonemu w PRL myśleniu o „innym”, jako o kimś, kto zagraża, kto chce mnie „wygryźć” ze stanowiska, nieufności, kard. Wyszyński zauważał: „Postawa nieufności, podejrzliwości – zniekształca człowieka”. Zdaniem Prymasa, zdrowy patriotyzm jest religijny, gdyż jest miłością, która ma początek w Bogu i na Nim się opiera.

Prof. Żaryn przypomniał, że Wyszyński wyrastał z dwóch nurtów: nurtu obozu narodowego i chrześcijańsko-demokratycznego. Napięcie między nimi, czerpanie z jednego, bez odżegnywania się od drugiego sprzyjało poszukiwaniu odpowiedzi, czym jest kultura narodowa.

Na koniec prof. Jan Żaryn podkreślił, że Wyszyński próbował patrzeć na naród, jako na byt wymagający troski i mogący być przedmiotem miłości.

„Prymasowskie wykłady otwarte” organizowane przez Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana” Oddział w Warszawie odbywają się od czerwca 2018 r.