Prymas Wyszyński nie lubił „żelaznej kurtyny”

O duszpasterskiej aktywności kard. Stefana Wyszyńskiego w czasach PRL-u oraz o potrzebie promowania jego postaci wśród współczesnej młodzieży – mówili kard. Józef Glemp i abp Kazimierz Nycz w sobotę 15 listopada w Kurii Metropolitalnej w Warszawie.

Prymas Polski i metropolita warszawski uczestniczyli w sesji pt. „I wy z pokolenia orłów jesteście…”, zorganizowanej z okazji obchodzonej w tym roku 60. rocznicy mianowania kard. Wyszyńskiego Prymasem Polski oraz arcybiskupem Gniezna i Warszawy.

Spotkanie poprzedziła uroczysta Msza św. w archikatedrze św. Jana Chrzciciela pod przewodnictwem kard. Józefa Glempa.

Podczas sesji kard. Glemp przypomniał, że rok 1948, w którym bp Stefan Wyszyński został mianowany arcybiskupem Gniezna i Warszawy oraz Prymasem Polski, był znaczący dla powojennej historii Polski. – Zanosiło się już wówczas nie tylko na zmiany polityczne, ale i inny stosunek władzy do Kościoła. I w tym momencie pojawia się biskup Wyszyński – młody, energiczny, znający nauki nie tylko nauki społeczne, ale i filozofię marksizmu – powiedział.

Zdaniem Prymasa Glempa, kard. Wyszyński był „człowiekiem modlitwy, człowiekiem uprzejmym, a jednocześnie umiał zachować godność Prymasa – tego, który czuwa nad wieloma sprawami Kościoła i nimi kieruje”.

Wspominając swoje spotkania z Prymasem Wyszyńskim, kard. Glemp zaznaczył, że polegały one głównie na towarzyszeniu w dłuższych podróżach i wizytacjach parafii, szczególnie na terenie archidiecezji gnieźnieńskiej. – Wówczas i ja lepiej poznawałem diecezje i życie parafii, szukając wciąż dróg wolności dla pracy Kościoła – stwierdził.

W spotkaniach z Prymasem uczestniczyli kapłani, członkowie rady parafialnej oraz rodzice i dzieci. Po wieczornym nabożeństwie Prymas wygłaszał przemówienie, po którym spotykał się także na rozmowach z parafianami. – Ludzie ci szukali pogłębienia wiary, ale także chcieli się dowiedzieć, jakie są relacje Kościoła z rządem lub zagrożenia dla katolików ze strony władz – mówił kard. Glemp.

„Rozmowy te trwały do późna, sam Prymas nie oszczędzał sił podczas tych wizyt, odpowiadał na wszystkie pytania. Wiedział, że wierni nie mogą tych wiadomości zaczerpnąć z innego źródła” – przypomniał kard. Glemp.

Zdaniem kard. Glempa, Prymas Wyszyński starał się w swoich homiliach oraz rozmowach wspominać dużo o aktualnych zadaniach Stolicy Apostolskiej oraz posłudze samego Ojca Świętego. – W ten sposób przekonywał, że Kościół w Polsce nie jest wyspą wyizolowaną na mapie Europy, nie jest oddzielony od innych krajów „żelazną kurtyną” – mówił Prymas.

„Nie lubił tego określenia. Mówił, że wcale nam ta +kurtyna+ nie przeszkadza, gdyż mimo podziałów ideologicznych w Europie, Kościół jest jeden i przenika wszystkie granice. Dlatego podkreślał ważność utrzymywania jedności Kościoła w Polsce z Kościołem powszechnym” – wspominał Prymas Glemp.

Arcybiskup Kazimierz Nycz przypomniał, że w tym roku przypada także 60. rocznica śmierci kard. Augusta Hlonda, który – zdaniem metropolity – miał intuicję we wskazaniu swego następcy. – Nie wiedzieliśmy natomiast, że tym następcą jest też człowiek wielki. Prymas Wyszyński nawet przerósł swojego poprzednika, stał się Prymasem Tysiąclecia – powiedział.

Arcybiskup zaznaczył, że choć powinno się wspominać osobę kard. Wyszyńskiego z perspektywy historycznej, to jednak równie ważne jest podkreślanie „tego, co po nim zostaje w nas” oraz przekazywanie znaczenia jego dokonań młodemu pokoleniu.

Zdaniem abp. Nycza, starsze pokolenia pamiętające Prymasa Wyszyńskiego nie powinny zachowywać tej pamięci tylko dla siebie. – Powinny nie tylko cieszyć się z okazji spotkania go lub pracy w jego otoczeniu – ich zadaniem jest takie ukazywanie Prymasa, by młodych ludzi to zainteresowało – stwierdził metropolita warszawski.

Dodał, że właśnie takiemu propagowaniu postaci Prymasa będzie służyć powstające w Warszawie nowoczesne muzeum, poświęcone obok postaci Prymasa Tysiąclecia także Janowi Pawłowi II. – Będzie ono miało charakter narracyjny, podobny do Muzeum Powstania Warszawskiego. Przyciągnęło ono młodych ludzi do idei, które zdawały się ich nie interesować – podkreślił abp Nycz.

Podczas sesji odbyły się także prelekcje m.in. Iwony Czarcińskiej z Instytutu Prymasowskiego oraz dr. Marii Bokszczanin z Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza, która mówiła o fascynacjach literackich Prymasa Tysiąclecia. Natomiast prof. Antoni Czyż z Akademii Podlaskiej mówił o relacjach Prymasa z inteligencją. W sesji uczestniczył także marszałek województwa mazowieckiego Adam Struzik.

Organizatorami sesji była Archikonfraternia Literacka oraz Kuria Metropolitalna w Warszawie.