Przasnysz – jubileusz 300-lecia pasjonistów

W Sanktuarium Matki Bożej Niepokalanej Przewodniczki w Przasnyszu (diecezja płocka) 7 lipca wieczorem odbyła się centralna uroczystość 300-lecia Zgromadzenia Męki Pańskiej (pasjonistów). Modlono się o beatyfikację o. Bernarda (Zygmunta) Kryszkiewicza CP – 23 maja papież Franciszek promulgował dekret o heroiczności cnót pasjonisty, pochodzącego z diecezji płockiej.

Jubileuszowej Eucharystii przewodniczył o. dr Łukasz Andrzejewski CP. W 76. rocznicę śmierci sługi Bożego o. Bernarda od Matki Pięknej Miłości, kandydata na ołtarze (23 maja papież Franciszek wydał dekret o heroiczności jego cnót), przybliżył historię jego krótkiego, ale owocnego życia (1915-1945). Analogicznie porównał go do Józefa egipskiego, który potrafił dzielić się z innymi tym, co sam miał i pomagał pokrzywdzonym.

O. prowincjał przypomniał, że Zygmunt (urodzony w Mławie w diecezji płockiej), czyli przyszły o. Bernard „nie rokował”, ani duchowo, ani intelektualnie, na przykład powtarzał klasę w szkole. Jego matka zdecydowała, że powinien uczyć się w szkole zakonnej w pobliskim Przasnyszu (Szkole Apostolskiej św. Gabriela od Matki Bożej Bolesnej). Stopniowo wszedł w system życia zakonnego, podporządkował się jego normom i zasadom. Odbył nowicjat, a potem studia w Rzymie, w roku 1938 przyjął tam święcenia kapłańskie. Do Polski powrócił tuż przed wojną, na polecenie zwierzchników zakonnych.

– W czasie okupacji miał pod opieką trzech kleryków. Otaczał ich opieką, ale zdawał sobie też sprawę, że wiele sam może się od nich nauczyć, lepiej się poznać. Dzięki poczynionym obserwacjom napisał „Pedagogicum” oraz „Dialogi z Ukrzyżowanym”, czyli zbiór medytacji męki Jezusa Chrystusa. Jeden z tych wychowanków – o. Dominik Buszta CP zainicjował wiele lat potem proces beatyfikacyjny o. Bernarda – przypomniał o. dr Łukasz Andrzejewski CP.

Kaznodzieja podkreślił, że gdy w 1945 roku o. Bernard znalazł się w Przasnyszu, zaczął odbudowywać zniszczony przez Niemców kościół i klasztor (6 żyjących tu zakonników Niemcy zamordowali w obozie w Działdowie). W tym mieście umarł, opiekując się duchowo chorymi na tyfus.

Po Eucharystii jej uczestnicy przeszli do krypty, gdzie znajdują się doczesne szczątki o. Bernarda Kryszkiewicza; odmówiono tam modlitwę o jego beatyfikację. Ojcowie pasjoniści wydali także wiele materiałów, pomocnych w poznaniu o. Bernarda i modlitwie o wyniesienie go na ołtarze.

Rok Jubileuszowy w Zgromadzeniu Męki Pańskiej rozpoczął się 22 listopada 2020 roku, natomiast w Przasnyszu zainaugurowano go 8 grudnia 2020 roku. Rok zakończy się 1 stycznia 2022 roku, ale w Przasnyszu jego zakończenie będzie miało miejsce 8 grudnia tego roku, z udziałem o. Joachima Rego CP, generała zakonu i o. Łukasza Andrzejewskiego CP, przełożonego prowincji polskiej zgromadzenia.

W ramach Roku Jubileuszowego odbyły się dwa sympozja o historii i dziele zgromadzenia: 8 grudnia 2020 roku on-line oraz 22 maja tego roku stacjonarne. O. Wiesław Wiśniewski CP, przeor i proboszcz parafii pw. św. Stanisława Kostki w Przasnyszu otrzymał od władz samorządowych Przasnysza medal „Gloria Prasnensis Terrae” („Chwała Ziemi Przasnyskiej”), w uznaniu zasług dla Ziemi Przasnyskiej.

***
Zgromadzenie Męki Pańskiej (CP), popularnie zwane pasjonistami, zostało założone w 1720 roku we Włoszech przez św. Pawła od Krzyża – Pawła Danei (1694-1775), a zatwierdzone w roku 1741 przez papieża Benedykta XIV. W odpowiedzi na wezwanie papieża Klemensa XI do wyprawy krzyżowej przeciw Turcji Paweł Danei zaciągnął się do wojska. 20 lutego roku podczas adoracji Najświętszego Sakramentu zdał sobie sprawę, że walka nie jest jego powołaniem. Po powrocie do domu zaczął dojrzewać duchowo i dnia 22 listopada 1720 roku uzyskał zgodę od biskupa Francesco Alborio di Gattinara na przyjęcie przez niego czarnego habitu pokutnego – to wydarzenie jest uważane za początek istnienia Zgromadzenia Męki Pańskiej. W tym samym roku napisał regułę zgromadzenia, o zatwierdzenie której starał się rok później u papieża, lecz nie otrzymał audiencji.

W 1727 roku po przybyciu do Rzymu otrzymał, wraz z bratem Janem Chrzcicielem Danei, święcenia kapłańskie z rąk papieża Benedykta XIII. Rok później udał się do Monte Argentario (pustelnia św. Antoniego), gdzie 11 lipca wraz z sześcioma współbraćmi złożyli publicznie śluby zakonne ubóstwa, czystości i posłuszeństwa oraz dodali ślub czwarty: „szerzenia nabożeństwa i kultu Męki naszego Pana Jezusa Chrystusa”. W 1737 roku nastąpiło uroczyste otwarcie pierwszego klasztoru na Monte Argentario pw. Ofiarowania NMP. Mimo że wcześniejsze próby zatwierdzenia zakonu i jego reguły nie powiodły się, to jednak św. Paweł podejmował dalsze próby; ostatecznie papież Benedykt XIV 15 maja 1741 roku zatwierdził Zgromadzenie Męki Pańskiej, a jego następca Klemens XIII bullą „Supremi Apostolatus” zatwierdził zgromadzenie na prawach papieskich (1769). W 1771 roku w Tarquini został założony klasztor mniszek pasjonistek. Ostatecznie prawomocność zgromadzenia potwierdził papież Pius VI bullą „Praeclara virtutum exempla” z 1775 roku. 18 października tego samego roku zmarł założyciel zgromadzenia św. Paweł od Krzyża.

Pasjoniści w Polsce pojawili się w 1923 dzięki papieżowi Piusowi XI który, jako były nuncjusz apostolski w Polsce, namawiał przełożonego generalnego pasjonistów, aby ten rozwinął misję pasjonistów na Polskę. Pasjonistów do Przasnysza sprowadził Paweł Kostka, chorąży ciechanowski, brat św. Stanisława Kostki (1550-1568). Tam 17 czerwca 1923 roku pasjoniści oficjalnie przejęli zrujnowany dawny klasztor bernardynów. W okresie międzywojennym zgromadzenie rozwijało się bardzo prężnie, lecz II wojna światowa zatrzymała jego rozwój. W 1942 roku siedmiu zakonników przasnyskiego klasztoru zostało wywiezionych do niemieckiego obozu koncentracyjnego Soldau (KL) w Działdowie, gdzie ich zamordowano. Po wojnie zgromadzenie pasjonistów w Polsce zaczęło się odradzać. W 1958 roku erygowano w Polsce samodzielną prowincję zgromadzenia pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Od tego momentu do 1994 roku Przasnysz był siedzibą polskiej prowincji zgromadzenia. Polskim kandydatem na ołtarze jest sługa Boży o. Bernard (Zygmunt) Kryszkiewicz (wicepostulatorem jego procesu beatyfikacyjnego był o. Dominik Buszta CP).

Obecnie zgromadzenie pasjonistów w Polsce liczy około 40 zakonników pracujących w 8 klasztorach oraz na Ukrainie (Smotrycz na Podolu) i w Czechach (Jaromerice k. Ołomuńca). W klasztorze w Przasnyszu mieszka obecnie 7 pasjonistów, (na świecie około 1680 w 62 krajach). Zakonnicy żyją w braterskiej wspólnocie, „rozważając w sercu” Mękę Chrystusa, którą założyciel nazywał „największym i niepojętym dziełem Boskiej Miłości”, i zobowiązują się specjalnym ślubem do głoszenia światu hańby i chwały krzyża – „najlepszego lekarstwa na zło, pleniące się na świecie”. Poza ślubami: ubóstwa, czystości i posłuszeństwa, pasjoniści składają dodatkowo ślub apostolstwa. Pasjoniści noszą czarny habit przepasany skórzanym pasem w tym samym kolorze, a na piersi znak męki: serce, z którego wyrasta krzyż z umieszczonym wewnątrz niego napisem: „Iesu XPI Passio” („Męka Jezusa Chrystusa”).

Dom generalny Zgromadzenia Męki Pańskiej znajduje się w Rzymie, generałem zakonu jest o. Joachim Rego CP, pochodzący z Birmy.