Przemówienie Papieża w Płowdiwie

Publikujemy pełny tekst homilii Jana Pawła II podczas Mszy beatyfikacyjnej w Płowdiwie, 26 maja 2002 r.

Oto pełny tekst kazania papieskiego:
1. „Tobie cześć i chwała na wieki!”
Tak właśnie śpiewaliśmy przed chwilą w psalmie responsoryjnym. Nasze zgromadzenie, Drodzy Bracia i Siostry, zbiera się dzisiaj, w Dniu Pańskim, aby czcić wielkość i świętość naszego Boga i aby wyznać wiarę Kościoła.
Zesłanie Ducha Świętego w dniu Pięćdziesiątnicy stanowi ukoronowanie cyklu wydarzeń, przez które Bóg w kolejnych etapach historycznych wychodził naprzeciw ludziom i ofiarował im dar Zbawienia. Liturgia zaprasza nas dzisiaj, byśmy wznieśli się ku najwyższemu Źródłu tego daru: Bogu Ojcu, Synowi i Duchowi Świętemu, Trójcy Przenajświętszej.
2. Stary Testament podkreśla jedność Boga. W pierwszym Czytaniu słyszeliśmy, jak Bóg głosił wobec Mojżesza: „Jahwe, Jahwe, Bóg miłosierny i litościwy, cierpliwy, bogaty w łaskę i wierność” (Wj 34, 6). Mojżesz ze swej strony upomina swój lud: „Słuchaj Izraelu, Pan jest naszym Bogiem – Panem jedynym” (Pwt 6, 4).
Nowy Testament objawia nam, że jedyny Bóg jest Ojcem, Synem i Duchem Świętym, jedyną naturą Bożą w trzech Osobach, doskonale sobie równych i rzeczywiście odmiennych. Nazywa je wyraźnie Jezus, nakazując Apostołom chrzcić „w imię Ojca, Syna i Ducha Świętego” (Mt 28, 19).
Cały Nowy Testament jest ustawicznym i wyraźnym głoszeniem tej tajemnicy, którą Kościół jako wierny strażnik Słowa Bożego zawsze głosił, wyjaśniał i bronił. Dlatego również dzisiaj mówimy do Boga Najwyższego i Wszechmocnego, Ojca, Syna i Ducha Świętego: „Tobie cześć i chwała na wieki!”.
3. Życząc wszystkim wraz z Apostołem Pawłem „łaski Pana Jezusa Chrystusa, miłości Boga i daru jedności w Duchu Świętym” (2 Kor 13, 13), pozdrawiam przede wszystkim serdecznie Was, drodzy Bracia i Siostry, dzieci Kościoła katolickiego, zgromadzone tutaj wraz ze swoimi biskupami z diecezji Sofia-Płowdiw i Nikopolis oraz z egzarchatu apostolskiego dla wiernych obrządku bizantyńsko-słowiańskiego. Dziękuję pasterzowi tego Kościoła lokalnego biskupowi Georgiemu Jowczewowi za słowa powitania, które do mnie skierował i obejmuję serdecznym pozdrowieniem moich Braci w biskupstwie: Christo Projkowa, egzarchę apostolskiego i przewodniczącego Konferencji Biskupiej, oraz Petko Christowa, biskupa Nikopolis. Pozdrawiam również kardynałów i biskupów, przybyłych z krajów sąsiednich, by wraz z Kościołem, który jest z Bułgarii, uczestniczyć w tym świątecznym dniu.
Szczególne pozdrowienie pragnę skierować do Jego Eminencji Arseniusza, prawosławnego metropolity Płowdiwu, który z wielką wrażliwością zechciał wziąć udział w sprawowaniu tej świętej liturgii i szczerze mu dziękuję za serdeczne słowa skierowane do mnie na początku tej celebry. Wraz z nim pozdrawiam w Panu wszystkich wiernych Bułgarskiego Kościoła Prawosławnego, którzy jednoczą się z nami. Ich obecność jest wspaniałym świadectwem braterstwa, które pozwala nam odczuć w nadziei przedsmak radości pełnej jedności, kiedy to będzie nam dane wspólnie sprawować eucharystyczną ofiarę, pamiątki Śmierci i Zmartwychwstania Pana.
Z pełnym szacunkiem zwracam się do wiernych islamu, którzy także czczą, chociaż w odmienny sposób, Jedynego i Wszechmogącego Boga.
Pozdrawiam wreszcie władze obywatelskie, które zaszczycają nas swoją obecnością. Dziękuję im za skuteczny wkład w realizację mojej podróży do Bułgarii.
4. Bóg Trojjedyny obecny jest w swoim ludzie, Kościele. W imię Ojca, Syna i Ducha Świętego otrzymujemy chrzest; w tym samym imieniu udzielane są inne Sakramenty. W sposób szczególny Msza, „ośrodek całego życia chrześcijańskiego”, naznaczona jest wspominaniem Trzech Osób Boskich: Ojca, do którego kierowana jest ofiara; Syna, będącego kapłanem i ofiarą; Ducha Świętego wzywanego przy przemienieniu chleba i wina w Ciało i Krew Chrystusa, aby uczestników tej ofiary uczynił jednym ciałem i jednym duchem.
Życie chrześcijanina zwrócone jest całkowicie ku tej tajemnicy. Od wiernej odpowiedzi na miłość Ojca, Syna i Ducha Świętego zależy powodzenie naszej drogi tu, na ziemi. Doskonale pamiętali o tej prawdzie trzej kapłani asumpcjoniści, których miałem dzisiaj radość zaliczyć w poczet Błogosławionych: sprawą, dla której ojcowie Kamen Witczew, Paweł Dzidżow i Jozafat Cziczkow nie zawahali się oddać własnego życia, była wiara w Boga Ojca, Syna i Ducha Świętego, była nią miłość do Chrystusa, wcielonego Syna Bożego, któremu oddali się bez zastrzeżeń na służbę Jego Kościołowi.
O. Jozafat Cziczkow stwierdził: „Staramy się jak najlepiej spełniać tylko to, czego wymaga się od nas, byśmy mogli zostać uświęceni” i dodał: „Najważniejsze jest zjednoczenie się z Bogiem, żyjąc dla Niego, cała reszta jest drugorzędna”. Na kilka miesięcy przed haniebnym procesem, który skazał ich na śmierć wraz z biskupem Bosiłkowem o. Kamen Witczew, jak gdyby przewidując, co ich czeka, napisał do swego prowicjała: „Prosimy wyjednać nam łaskę wierności Chrystusowi i Kościołowi w naszym codziennym życiu, abyśmy byli godni dać o Nim świadectwo, kiedy nadejdzie chwila”. A o. Paweł Dżidżow powiedział: „Czekamy na swoją kolej: niech się dzieje wola Boża”.
5. Myśląc o trzech nowych błogosławionych czuję obowiązek złożenia hołdu pamięci innych wyznawców wiary, synów Kościoła Prawosławnego, którzy pod tym samym reżimem komunistycznym ponieśli męczeńską śmierć. Ta ofiara wierności Chrystusowi złączyła obie wspólnoty kościelne w Bułgarii aż po najwyższe świadectwo. „Będzie to miało niewątpliwie charakter i wymowę ekumeniczną. Chyba najbardziej przekonujący jest ten ekumenizm świętych, męczenników. »Ccommunio sanctorum«, mówi głośniej aniżeli podziały („Tertio millennio adveniente”, 37).
Jakże bowiem mogłaby nie być doskonała komunia, która dokonuje się „w tym, co wszyscy uważamy za szczyt życia łaski: w męczeństwie (martyria) aż do śmierci”? („Ut unum sint”, 84). Czy może nie to jest „najprawdziwszą rzeczywistą komunią z Chrystusem, który rozlewa własną krew i przez tę ofiarę przybliża ku sobie tych, którzy niegdyś byli daleko (por. Ef 2,13)” (tamże)?
6. Odważna konsekwencja w obliczu cierpienia i więzienia ojców Jozafata, Kamena i Pawła spotkała się z uznaniem ich byłych uczniów – katolików, prawosławnych, żydów, muzułmanów, ich parafian, współbraci zakonnych i towarzyszy w cierpieniu. Swoim dynamizmem, swoją wiernością Ewangelii, swoją bezinteresowną służbą krajowi jawią się oni jako wzorce dla chrześcijan dzisiaj, zwłaszcza dla młodych Bułgarów, próbującym nadać sens swemu życiu i pragnącym naśladować Chrystusa w stanie świeckim, w życiu zakonnym lub w kapłaństwie.
Szczególne oddanie, z jakim nowi Błogosławieni pomagali kandydatom do prezbiteratu niech będzie bodźcem dla wszystkich: zachęcam Kościół lokalny, który jaki jest w Bułgarii, do poważnego rozważenia możliwości ponownego założenia Seminarium, w którym młodzi ludzie przez solidną formację ludzką, umysłową i duchową mogliby przygotowywać się do kapłaństwa sakramentalnego w służbie Bogu i braciom.
7. Tajemnica Trójcy Świętej objawia nam miłość, która jest w Bogu, miłość, która jest samym Bogiem, miłość, jaką Bóg kocha wszystkich ludzi. „Tak bowiem Bóg umiłował świat, że Syna swego Jednorodzonego dał, aby każdy, kto w Niego wierzy, nie zginął, ale miał życie wieczne”(J 3,16). Ukrzyżowany i zmartwychwstały Syn ze swej strony w imieniu Ojca posłał Ducha Świętego, aby karmił w sercach wiernych pragnienie i oczekiwanie na wieczność.
Tym oczekiwaniem żyli aktywnie nowi Błogosławieni, którzy teraz cieszą się radosnym oglądaniem Trójcy Przenajświętszej. Powierzamy się ich wstawiennictwu, prosząc za liturgią bizantyńską (Godzina Szósta, modlitwa pożegnalna):
„Boże Przedwieczny, który żyjesz w niedostępnym świetle…
strzeż nas, którzy w Tobie pokładamy swoją nadzieję,
napełniając nas swoją boską i godną czci łaską.
Gdyż Twoja jest moc, Twój majestat, potęga i chwała,
Ojcze, Synu i Duchu Święty,
Teraz i zawsze i na wieki wieków.
Amen”.
(Na zakończenie Ojciec Święty dodał od siebie: „Niech Bóg błogosławi naród bułgarski, niech ześle pokój i rozwój waszemu narodowi”.)