Przy sanktuarium na Świętym Krzyżu stanie karawaka

Karawaka – krzyż morowy stanie z inicjatywy wojewody świętokrzyskiego 24 października przy świętokrzyskim sanktuarium na Świętym Krzyżu. W kapsule wmurowanej pod krzyżem umieszczone zostaną modlitwy, podziękowania i świadectwa, nadesłane z dopiskiem „Niesiemy krzyż na Święty Krzyż” przez wiernych i pielgrzymów do ojców oblatów.

Uroczyste ustawienie po prawej stronie od głównego wejścia do klasztoru sześciometrowego krzyża morowego wykonanego z profili stalowych i wypełnionego onyksem odbędzie się o godz. 15.00 w czasie sprawowanej na Świętym Krzyżu Eucharystii.

Inicjatywę wojewody Zbigniewa Koniusza wsparli: biskup kielecki Jan Piotrowski, biskup sandomierski Krzysztof Nitkiewicz oraz o. Marian Puchała OMI – superior wspólnoty zakonnej Misjonarzy Oblatów Marii Niepokalanej na Świętym Krzyżu.

W piśmie skierowanym do wiernych i pielgrzymów napisali, że czas pandemii z którym przyszło się zmagać od 2020 roku, pozostanie na długo w zbiorowej pamięci, którą należy przekazać przyszłym pokoleniom. Niewidzialny wróg zmienił świat, kraj i nas samych, często w sposób bardzo bolesny, zabierając nam bliskich i przyjaciół, a wielu doświadczył ciężką chorobą.

„Jako wspólnota ludzka zdaliśmy ten trudny życiowy egzamin. Nasza walka o życie i zdrowie prowadzona była na wielu poziomach aktywności życiowej i zawodowej. Równie wielki wysiłek poniosły struktury Państwa Polskiego. Toczoną do tej pory batalię wygraliśmy. Wszystko to jednak okupione zostało ogromem wyrzeczeń, obowiązków i ograniczeń. Jako Polska byliśmy wzorem do naśladowania dla innych narodów, a my jako mieszkańcy Ziemi Świętokrzyskiej stanęliśmy na wysokości zadania” – napisali sygnatariusze.

Zdaniem autorów pisma, miniony czas, to również sposobność do głębszej refleksji na temat życia oraz możliwości i ograniczeń, które ono ze sobą niesie. To czas na ponowne określenie priorytetów i zdanie sobie sprawy z wagi ludzkiej egzystencji.

„W tradycji naszego narodu chrześcijańskiego praktykowane było od wieków stawianie krzyży morowych na pamiątkę epidemii oraz jako podziękowanie Bogu za Jego opiekę. Dziękować i tym razem mamy za co. Dlatego powstał pomysł wzniesienia Krzyża Morowego przy sanktuarium relikwii Krzyża Świętego, którego kustoszami są Misjonarze Oblaci Maryi Niepokalanej. Bądźmy w tym czasie jeszcze bardziej razem, dając świadectwo wzajemnego braterstwa oraz odpowiedzialności za dobro wspólne” – czytamy w dokumencie opublikowanym na stronie oblatów ze Świętego Krzyża.

Każdy, kto pragnąłby dołączyć się do tej inicjatywy może przesłać swoje podziękowanie, świadectwo czy modlitwę na adres: Misjonarze Oblaci Niepokalanej, ul. Święty Krzyż, 26-006 Nowa Słupia z dopiskiem „Niesiemy Krzyż na Święty Krzyż”. Wszystkie one zostaną złożone w kapsule i umieszczone pod krzyżem morowym.

Krzyż karawaka jest zbudowany z dwóch belek poziomych (tzw. krzyż patriarchalny), z których górna jest zwykle krótsza od dolnej. Na jego powierzchni często umieszczone są krzyżyki (siedem) i litery (zwykle osiemnaście), będące skrótami modlitw i wezwań.

Najpopularniejszy krzyż związany jest z hiszpańskim miastem Caravaca, w którym znajdował się otaczany kultem pektorał z relikwiami Krzyża Świętego. Relikwia przybyła do Hiszpanii w 1229 r. podczas VI wyprawy krzyżowej. Chroniła ona miasto przed wszelkim klęskami.

Repliki krzyża wykonywano z różnych metali, w tym szlachetnych, a także z drewna. Ubożsi zadowalali się karawakami odbitymi na papierze. Te niewielkich rozmiarów, przybierające niekiedy formę medalika przedmioty noszono przy sobie, na przykład zawieszając na szyi. Duże krzyże stawiano na skraju wiosek czy miast, by strzegły ich mieszkańców przed chorobami i nieszczęśliwymi wypadkami.

Do Polski krzyż ten przywędrował już w XIII w. z Rusi i Węgier. Na początku XIV w. krzyż wraz z relikwiami Drzewa Krzyża Świętego został przekazany klasztorowi łysogórskiemu przez Władysława Łokietka.
W diecezji sandomierskiej morowy krzyż karawaka postawiony został 12 lutego 2021 r. przed wejściem do bazyliki katedralnej w Sandomierzu. Uroczystego poświęcenia wówczas dokonał bp Krzysztof Nitkiewicz, który był inicjatorem przedsięwzięcia.

Święty Krzyż to najstarsze polskie sanktuarium. Inicjatorem założenia opactwa benedyktyńskiego był  Bolesław Chrobry w 1006 r. Przechowywane są nim Relikwie Drzewa Krzyża Świętego. Od X w. do kasacji opactwa w 1819 r. gospodarzami sanktuarium byli benedyktyni, obecnie opiekę nad nim sprawują Misjonarze Oblaci Maryi Niepokalanej.