Radom: rozpoczęto badania archeologiczne na grodzisku Piotrówka

Szczątki kilkunastu osób odkryto podczas prac archeologicznych na wzgórzu Piotrówka w Radomiu. W przyszłości ma tam powstać unikalny na skalę europejską skansen archeologiczny. Badania prowadzone są przez archeologów z Polskiej Akademii Nauk, Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Prace finansuje gmina Radom.

Maciej Trzeciecki z Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk wyjaśnił, że celem tegorocznych badań jest rozpoznanie konstrukcji wału grodziska i pobranie próbek drewnianych, aby określić jego powstanie. – Mamy również nadzieję poznać datowanie kościoła św. Piotra, który znajdował się na grodzisku. W wyniku ubiegłorocznych badań geofizycznych stwierdzono obecność prostokątnych struktur, czyli pozostałości zabudowań mieszkalnych – powiedział Trzeciecki. Prace prowadzone są teraz na poziomie XVIII-wiecznego cmentarza miejskiego. Odkryto dobrze zachowane pochówki.

Ks. Andrzej Zarzycki, proboszcz parafii św. Wacława – na terenie którego znajduje się grodzisko Piotrówka – nie wyklucza, że szczątków będzie więcej. – Dlatego poczekamy na zakończenie prac archeologicznych. Szczątki złożymy w zbiorowym grobowcu na zabytkowej nekropolii przy ulicy Limanowskiego – poinformował ks. Zarzycki.

Radomska Piotrówka to wyjątkowo ciekawy teren. Większość miast rozwijała się na tym samym obszarze, w kolejnych wiekach rozszerzając swoje granice. Średniowieczny Radom kilkakrotnie zmieniał siedzibę, pozostawiając stare siedliska. Dzięki temu do dziś pozostał prawie w centrum miasta teren o unikalnej wartości archeologicznej.

Archeolodzy przypuszczają, że wilgotna ziemia w dolinie Mlecznej kryje m.in. pozostałości drewnianych chat zrębowych osady wiejskiej oraz drewnianej drogi. Podmokłe podłoże mogło zachować wiele pozostałości przedmiotów codziennego użytku i ozdób. Mniej dobrze zachowanych znalezisk kryje samo wzgórze Piotrówka, na którym w X-XIII w. znajdował się gród, siedziba kasztelanów radomskich i kościół św. Piotra. Także w tym miejscu mają być prowadzone wykopaliska.

Dla zachowania unikalnej wartości radomskiej Piotrówki powstanie na tym terenie Park Kulturowy. Obejmie on tereny między ulicami Okulickiego a Maratońską. Niewykluczone, że powstaną dwa bulwary okalające chroniony teren. Park Kulturowy będzie podzielony na dwie strefy. Na miejscu pozostałym po stanowiskach badawczych planowany jest skansen archeologiczny, który ma powstać w oparciu o wyniki badań prowadzonych na tym terenie. W ramach tego projektu mają być zrekonstruowane chaty, warsztaty, a także średniowieczny młyn. Pozostały teren ma stanowić „zielone płuca Radomia", gdyż dolina Mlecznej to także obszar o walorach przyrodniczych. Rzeka ma odzyskać dawny, meandrujący wygląd, a obecne uregulowane koryto ma być częściowo zasypane, a częściowo wykorzystane do utworzenia starorzeczy i oczek wodnych.

Historia osadnictwa na terenie obecnego Radomia sięga końca VIII w. Wówczas w dolinie rzeki Mlecznej powstało pierwsze osiedle, którego założycielami byli osadnicy słowiańscy. W IX w. osadnicy przenieśli się nieco wyżej, co zapewne było związane z podniesieniem poziomu wód i zalewaniem doliny przez rzekę Mleczną. Gród został założony na pobliskim wzgórzu pod koniec X w. Jego znaczenie rosło bardzo szybko, skoro w XI w. został kasztelanią. Gród posiadał umocnienia obronne oraz kościół pod wezwaniem św. Piotra. Następnie w rejonie dzisiejszego Placu Stare Miasto powstała osada handlowa. Miasto było lokowane na prawie średzkim w XIII w. Pierwsza pisemna wzmianka, w której pojawia się nazwa Radom, pochodzi z bulli papieża Hadriana z 1155 r. Prawdopodobnie w 1216 r. był erygowany kościół św. Wacława, druga świątynia w obrębie zespołu miejskiego. Ponowna lokacja na prawie magdeburskim związana z przeniesieniem miasta na wschód miała miejsce w 1364 r. Dokonał jej król Kazimierz Wielki, stąd nowy zespół miejski nosi nazwę Miasta Kazimierzowskiego.