Rajgród: uroczystości upamiętniające ks. Józefa Radwańskiego

W 70. rocznicę napaści Związku Sowieckiego na Polskę bp Jerzy Mazur sprawował Eucharystię w rajgrodzkim sanktuarium Matki Bożej Królowej Rodzin oraz poświęcił sztandar Gimnazjum im. ks. Józefa Radwańskiego w Rajgrodzie.

W homilii zwrócił uwagę, że obchodzony Rok Kapłański szczególnie predysponuje, aby wydobywać z zapomnienia kapłanów, którzy swoje życie złożyli na ołtarzu służby Bogu, Kościołowi i Ojczyźnie. Biskup ełcki zachęcał, aby naśladować heroiczną postawę ks. Radwańskiego – wielkiego kapłana, społecznika i patrioty.

Po Mszy św. uczestnicy uroczystości przeszli do Gimnazjum im. ks. Józefa Radwańskiego, gdzie minister Marek Surmacz – doradca prezydenta RP wraz z posłem na sejm Jarosławem Zielińskim w imieniu prezydenta Lecha Kaczyńskiego pośmiertnie odznaczyli ks. Józefa Radwańskiego Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, przekazując odznaczenie na ręce biskupa ełckiego, który z kolei przekazał je Gimnazjum im. ks. Józefa Radwańskiego. Następnie w szkole odsłonięto i poświęcono obelisk oraz tablicę upamiętniające patrona

Uroczystość zgromadziła dzieci i młodzież, mieszkańców ziemi rajgrodzkiej, harcerzy, władze samorządowe na szczeblu województwa podlaskiego i powiatu grajewskiego.

Ks. Józef Radwański urodził się 10 marca 1891 roku w Warszawie. Ukończył szkołę średnią w Siedlcach. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1916 roku w Płocku jako kapłan diecezji płockiej. 11 listopada 1925 roku został kapłanem nowopowstałej diecezji łomżyńskiej. Zgłosił się do Prymasa Polski jako chętny do pracy wśród Polonii francuskiej i od 1926 roku duszpasterzował wśród Polaków we Francji. Od marca 1928 roku był dziekanem duszpasterstwa polonijnego w północnej części tego kraju.

W 1931 roku powrócił do Polski. 13 kwietnia 1934 roku został proboszczem parafii w Rajgrodzie. W tym czasie bardzo aktywnie rozwinęły się i działały tam organizacje: Katolickie Stowarzyszenia Młodzieży Męskiej i Żeńskiej, harcerstwo, wysoki poziom reprezentowała parafialna orkiestra dęta. Organizowane były kursy szycia i gotowania. Ks. Józef Radwański był jednym z pomysłodawców i organizatorów budowy nowej szkoły (obecnie istniejącej).

W czasie II wojny światowej był żołnierzem ZWZ, a następnie AK. Na terenie białostockiego okręgu AK – w obwodzie augustowskim – pełnił funkcję kierownika propagandy. Posiadał stopień podporucznika i pseudonim „Bywały”. Wygłaszał patriotyczne kazania. Mocno angażował się w działalność konspiracyjną.

25 września 1940 r. został podstępnie aresztowany przez NKWD. Parafianie udali się procesyjnie do swojego proboszcza aresztowanego w Grajewie. Tam Rosjanie oświadczyli, że zanim powrócą, ks. Radwański będzie w domu. Niestety, nie dotrzymali słowa. Kapłan został nieludzko pobity i przetransportowany do Łomży, a następnie do Mińska. 27 maja 1941 r. trybunał wojenny w Mińsku skazał ks. Józefa Radwańskiego na karę śmierci przez rozstrzelanie i konfiskatę mienia. Ks. Radwański został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Walecznych przez dowództwo AK.

W rajgrodzkim kościele znajduje się tablica pamiątkowa z 1984 r., w 2005 r. Rada Miejska w Rajgrodzie na wniosek rady pedagogicznej, uczniów i rodziców uchwaliła nadanie Gimnazjum im. ks. Józefa Radwańskiego. Kilka lat temu o ks. Radwańskim ukazała się książka pt. „Trudności hartują człowieka” autorstwa ks. Tadeusza Białousa i Janusza Sobolewskiego.