Ratunek i droga do świętości – 40 lat Spotkań Małżeńskich

Ostatnia deska ratunku i droga do świętości – tak o założonym 40 lat temu Stowarzyszeniu Spotkania Małżeńskie mówią ich założyciele, Irena i Jerzy Grzybowscy. Stowarzyszenie prowadzi rekolekcje dla małżeństw, także związków nieformalnych i kursy przedmałżeńskie – przypomnieli twórcy Spotkań podczas rocznicowej konferencji prasowej zorganizowanej w środę KAI.

Opracowane w Stowarzyszeniu „zasady dialogu”, oparcie wszystkich form pracy na świadectwie codziennego życia oraz podstawach psychologii komunikacji, uczyniło Spotkania Małżeńskie czytelną drogą miłości zarówno dla małżeństw wierzących i praktykujących, jak i tych, którym do Kościoła „nie po drodze” – podkreślano.

Stowarzyszenie prowadzi warsztatowe rekolekcje dla małżeństw, które służą pogłębieniu, a często odbudowaniu więzi małżeńskiej. Dla setek małżeństw mają charakter „ostatniej deski ratunku” przed rozwodem – zwracali uwagę twórcy Spotkań dodając, że rekolekcje są otwarte także dla związków nieformalnych poprzez organizowanie rekolekcji dla powtórnych związków po rozwodzie.

Spotkania Małżeńskie prowadzą także przygotowanie do sakramentu małżeństwa w warsztatowej formie o nazwie Wieczory dla Zakochanych i w formie skróconej jako Rekolekcje dla Narzeczonych. Oddzielny program Stowarzyszenie proponuje kapłanom, alumnom seminariów duchownych i osobom życia konsekrowanego.

Wspólną cechą wszystkich zajęć prowadzonych przez Spotkania Małżeńskie, a zarazem główną wartością, jest praca własna uczestników w parach. Do tej pracy są inspirowani przez odpowiednio do tego przygotowane małżeństwa i kapłana. „Prowadzący stwarzają im klimat bezpieczeństwa, w którym możliwa jest rozmowa na tematy trudne. Prowadzący towarzyszą uczestnikom w ich własnych zmaganiach ze sobą i ze sobą nawzajem” – powiedziała Irena Grzybowska. Z kolei Jerzy Grzybowski podkreślał, że z warsztatów rekolekcyjnych korzystali ludzie z bardzo odmiennych środowisk, zarówno ludzie prości jak i osoby z tytułami profesorskimi. Jego zdaniem fundamentem w związku jest dialog. „Zawsze można bardziej słuchać niż mówić, bardziej rozumieć niż oceniać, próbować dzielić się, a nie dyskutować i robić kroki w stronę pełnego przebaczenia. Bo przebaczenie jest procesem” – zaznacza Grzybowski.

Twórcy Spotkań powoływali się na wiele listów od uczestników rekolekcji, którzy przyznawali, że na dopiero na tych spotkaniach nauczyli się słuchać siebie nawzajem.

Jedną inicjatyw Spotkań Małżeńskich są Wieczory dla zakochanych, które są formą kursów przedmałżeńskich. O ich formule opowiadali Urszula i Mikołaj Pstrągowscy, animatorzy Wieczorów. Wskazywali, że olbrzymią wartością Wieczorów jest to, że dają one konkretne narzędzie do pogłębiania więzi ze sobą nawzajem i z Bogiem. „Tym narzędziem jest dialog. Podczas Wieczorów uczestnicy pomału poznają, czym on jest oraz jak i dlaczego warto go prowadzić, w szczególności z osobą, którą się kocha” – mówiła pani Urszula. Jej zdaniem, małżeńskie dialogi mogą zaowocować postawą prawdziwej, głębokiej miłości opartej na zrozumieniu, zaufaniu, przebaczeniu. Kobieta wskazywała też, że małżeństwo może być trwałe pomimo różnic, sporów i kryzysów.

Swoim doświadczeniem podzielili się także Andżelika i Sławomir Kostarscy, przez osiem lat pozostawali w związku niesakramentalnym, który utworzyli posiadając już dzieci z poprzednich związków.

„Przed Bogiem nie byliśmy małżeństwem. Kiedy przyszedł kryzys na początku, nie wiedziałam gdzie szukać ratunku, ale potem zdobyłam się na odwagę i poprosiłam Boga, aby ratował moje małżeństwo” – mówiła pani Andżelika.

Jakiś czas potem, dzięki informacji radiowej trafili na rekolekcje Spotkań Małżeńskich. „Świadomość tego, że nie jesteśmy sami, że są inne pary które, świadome swojego grzechu, chcą poszukiwać Boga, dawała nam wielkie wsparcie” – przyznał pan Sławomir.

Dziś para jest już małżeństwem sakramentalnym, ale aktywnie uczestniczy w gałęzi niesakramentalnej Spotkań Małżeńskich. „Zdajemy sobie sprawę, że dzięki naszemu doświadczeniu, możemy dać z siebie wiele dobrego osobom, które tak jak my kiedyś, mimo życia w grzechu, właśnie w takiej sytuacji przeżywają swoje nawrócenie” – powiedział Sławomir Kotarski.

Z kolei opiekun duchowy Spotkań Małżeńskich o. Mirosław Pilśniak. „Dzięki własnemu doświadczeniu dialogu i braków dialogu, ksiądz może stać się wiarygodny wobec uczestników weekendów, kiedy dzieli się swoim doświadczeniem spotkania z Bogiem i drugim człowiekiem. Ksiądz nie występuje w roli pouczającego innych, ale tego, kto dzieli z innymi trudności i radości spotkań z bliźnimi” – mówił dominikanin.

Jego zdaniem, dzięki uczestnictwu w Spotkaniach otwiera się dla osób duchownych niemal niedostępna na innych drogach szansa odkrycia tajemnicy małżeństwa. „Odkrycie własnych zdolności do dialogu w codzienności oraz odkrycie wartości małżeństwa, które ma swoją, niepowtarzalną wartość i dynamikę zbliżania się do siebie nawzajem, są to te wartości, które są bezcenne dla każdego duchownego, którego znaczna część posługi tak, czy inaczej jest posługą wobec rodzin” – stwierdził o. Pilśniak

Dodał, że bardzo potrzeba duszpasterzy z takim osobistym doświadczeniem. „Dzięki Spotkaniom Małżeńskim nauczyłem się bardziej szanować powołanie małżeńskie niż to moje” – wyznał dominikanin.

Spotkania Małżeńskie zostały założone w Polsce w roku 1977/78. W 2004 r. Statut Stowarzyszenia został zatwierdzony przez Stolicę Apostolską ad experimentum, a w 2009 r. na stałe.

Z Polski Spotkania Małżeńskie zostały przeniesione do innych krajów, szczególnie Europy Wschodniej, a w ostatnich latach także do Europy Zachodniej i USA, gdzie aktualnie rozwijają się głównie wśród Polonii, jednakże docelowo przewidziany jest ich rozwój w całym Kościele lokalnym.

Stowarzyszenie co roku prowadzi w Polsce ok. 100 warsztatów rekolekcyjnych dla coraz to nowych małżeństw i ok. 40 serii Wieczorów dla Zakochanych i Rekolekcji dla Narzeczonych. W krajach poza Polską prowadzonych jest co roku ok. 50 warsztatów rekolekcyjnych dla małżeństw i ok. 30 serii Wieczorów dla Zakochanych i Rekolekcji dla Narzeczonych.

W dniach 14-16 września w Konstancinie k. Warszawy odbędzie się Międzynarodowy Zjazd Liderów Ośrodków Diecezjalnych i Liderów Ośrodków Krajowych Spotkań Małżeńskich. Miejscem spotkania będzie Centrum Animacji Misyjnej Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego Księży Pallotynów, ul. Leśna 15. Zjazd zgromadzi ok. 180 liderów – małżeństw i kapłanów z 27 Ośrodków Spotkań Małżeńskich w Polsce oraz z 25 poza Polską.