Religijne obchody 80. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego

1 sierpnia o godz. 17.00, czyli godzinie „W” przypominającej o wybuchu Powstania Warszawskiego, w kościołach archidiecezji warszawskiej zabrzmią dzwony w hołdzie poległym i żyjącym Powstańcom, którzy zginęli w walce o wolność Ojczyzny. W ramach 80. rocznicy bohaterskiego zrywu ludności stolicy, przeciwko niemieckiemu okupantowi, celebrowanych będzie wiele Mszy św., odbędzie się też modlitwa międzyreligijna, w której weźmie udział metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz.

Dzwony, które zabrzmią w kościołach archidiecezji warszawskiej w godzinie „W”, będą hołdem złożonym poległym i żyjącym Powstańcom oraz mieszkańcom Warszawy, którzy zginęli w walce o wolność Ojczyzny. Ponadto, wierni będą modlić się w intencji poległych w Powstaniu Warszawskim podczas Mszy Świętych sprawowanych 1 sierpnia oraz w dniach poprzedzających i następujących po dacie wybuchu Powstania.

W niedzielę 28 lipca wierni zgromadzą się w Parku Wolności na terenie Muzeum Powstania Warszawskiego. O godz. 18.00 odprawiona tam zostanie Msza święta z udziałem Powstańców, harcerzy i warszawiaków. Liturgia sprawowana będzie przez wstawiennictwo bł. Michała Czartoryskiego OP z okazji 80. rocznicy jego śmierci i 25‑lecia beatyfikacji. Kazanie wygłosi znany duszpasterz dominikanin o. Adam Szustak. Wydarzenie transmitowane będzie w mediach społecznościowych Muzeum Powstania Warszawskiego.

O. Michał Czartoryski (1897-1944) był m.in. wychowawcą, architektem, współtwórcą klasztoru na warszawskim Służewie. 1 sierpnia 1944 udał się na umówioną wizytę do okulisty na Powiślu, gdy zastał go wybuch Powstania Warszawskiego. Zakonnik bez wahania zaangażował się w działania duszpasterskie wśród powstańców i ludności cywilnej. Pełnił posługi religijne, m.in. odprawiał Msze, był kapelanem w szpitalu na Powiślu, urządzonym w piwnicy budynku na rogu ulic Smulikowskiego i Tamka. Na początku września dopadli go tam Niemcy. Mógł się ratować, ale nie chciał zostawić chorych, którymi się opiekował. Niemcy wyciągnęli go ze szpitala i zapytali, kim jest. Dominikanin był w sutannie, nie chciał nawet rozmawiać, pokazał tylko dokumenty. Kazali mu zdjąć sutannę, ale kategorycznie odmówił, wówczas go zabili. Rozstrzelali też wszystkich pacjentów, a następnie spalili ciała zamordowanych. O. Czartoryski znalazł się w gronie 108 męczenników II wojny światowej beatyfikowanych przez Jana Pawła II w Warszawie w 1999 r.

W środę 31 lipca o godz. 18.00 tradycyjnie sprawowana będzie uroczysta polowa Msza św. na placu Krasińskich pod przewodnictwem biskupa polowego. W liturgii co roku uczestniczą kapelani Ordynariatu Polowego, służby mundurowe, harcerze i skauci biorący udział w zlocie z okazji obchodów rocznicowych oraz duchowni obydwu warszawskich diecezji. Liturgię słowa przygotowują harcerze oraz kombatanci i wojsko. Po Eucharystii nastąpi Apel Pamięci oraz ceremonia złożenia kwiatów przed pomnikiem Powstania Warszawskiego.

Kard. Kazimierz Nycz w czwartek 1 sierpnia o godz. 17.00 weźmie udział w uroczystościach przy pomniku „Gloria Victis” na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Następnie o godz. 18.30 metropolita warszawski będzie uczestniczył w modlitwie międzyreligijnej przy pomniku Polegli Niepokonani na Cmentarzu Powstańców Warszawy na Woli. Po modlitwie nastąpi składanie kwiatów na kurhanie, w którym znajdują się prochy ponad 50 tys. mieszkańców stolicy i ich powstańczego wojska. O godz. 20.00 kard. Nycz odprawi ponadto Mszę św. polową na Cmentarzu Powstańców Warszawy.

1 sierpnia o godz. 10.00 będzie można uczestniczyć we Mszy świętej w intencji poległych żołnierzy i zmarłych w ostatnim roku członków Środowiska Batalionów AK „Gustaw” i „Harnaś”. Eucharystia sprawowana będzie w bazylice św. Krzyża z udziałem Powstańców, członków Środowiska i pocztów sztandarowych Batalionów AK „Gustaw” i „Harnaś” oraz Szkoły nr 279 im. Batalionów AK „Gustaw” i „Harnaś”.

3 sierpnia o godz. 16.00 w kościele św. Aleksandra na placu Trzech Krzyży odprawiona zostanie Msza św. za poległych żołnierzy AK „Żelazna Reduta” oraz dowódcę 3. kompanii AK „Chrobry II” Zbigniewa Bryma.

Dzień później o godz. 18.00 w kościele pw. św. Antoniego z Padwy (ul. Senatorska 31) sprawowana będzie Msza święta upamiętniająca najmłodszych żołnierzy Powstania Warszawskiego.

18 sierpnia o godz. 13.00 odprawiona zostanie z kolei Msza święta w intencji poległych żołnierzy oddziałów powstańczych z Żoliborza i Starówki oraz oddziałów Grupy AK „Kampinos”. Na modlitwę zaprasza Parafia Rzymskokatolicka św. Stanisława Kostki, ul. Hozjusza 2.

Więcej informacji o uroczystościach dzielnicowych związanych z uczczeniem Powstania Warszawskiego można znaleźć na stronach Muzeum Powstania Warszawskiego (www.1944.pl) oraz urzędu miasta stołecznego Warszawy (www.um.warszawa.pl). Można też stamtąd pobrać informator-program powstańczych obchodów w formacie PDF.

Powstanie Warszawskie było największą akcją zbrojną podziemia w okupowanej przez Niemców Europie, wielkim zrywem ludności stolicy, który miał przynieść wolność miastu i pomóc w wyzwoleniu całego kraju spod okupacji. Wśród żołnierzy nie zabrakło także księży, którzy w oddziałach powstańczej Warszawy byli kapelanami towarzyszącymi im aż do końca walki. Część duchowych pełniła ofiarnie swoją posługę wśród ludności cywilnej, a zwłaszcza w rozrzuconych po mieście szpitalach polowych. Według późniejszych szacunków w Powstaniu wzięło udział około 150 księży, którzy pełnili funkcję kapelanów, blisko pięćdziesięciu z nich zginęło w trakcie walk. Po 63 dniach walk Powstanie Warszawskie zakończyło się kapitulacją. Zginęło w nim około 18 tys. powstańców i od 150 tys. do 200 tys. cywilów.