Represjonowani politycznie żołnierze-górnicy pielgrzymowali do Lichenia

Ponad 600 osób uczestniczyło 12 i 13 lipca w X jubileuszowej Pielgrzymce Represjonowanych Politycznie Żołnierzy-Górników do Matki Bożej Licheńskiej. Uroczystej Mszy św. przed Cudownym Obrazem Matki Bożej Licheńskiej przewodniczył ordynariusz diecezji bydgoskiej, bp Jan Tyrawa.

Pielgrzymka rozpoczęła się Drogą Krzyżową w lesie grąblińskim. Nabożeństwu przewodniczył i rozważania przygotował ks. Wiktor Gumienny MIC, kustosz licheńskiego sanktuarium.

W sobotę 13 lipca pod pomnikiem upamiętniającym zmarłych żołnierzy-górników, znajdującym się w starej części Sanktuarium, zgromadzili się byli żołnierze-górnicy, wdowy po zmarłych, członkowie ich rodzin. Wszystkich powitał Bolesław Karandyszowski, prezes Okręgowego Zarządu Związku Represjonowanych Politycznie Żołnierzy-Górników w Bydgoszczy, organizator tegorocznej pielgrzymki. „Każdy z nas wówczas dwudziestolatków, w oczekiwaniu na wcielenie do wojska, miał nadzieję, że będzie w prawdziwym Wojsku Polskim. Tymczasem w dniu poboru każdego z nas skierowano do jednostek, które były usytuowane bardzo blisko kopalni węgla kamiennego na Śląsku” – wspomina.

Dopiero wtedy dowiedzieli się, że powołanie ich do zasadniczej służby wojskowej nie miało nic wspólnego z pełnieniem zaszczytnej i honorowej służby na rzecz własnego kraju, a tylko przymusową pracą w kopalniach węgla, uranu oraz w kamieniołomach.

Wśród osób, które przybyły na dzisiejsze uroczystości, był m.in. prof. Mirosław Golon, dyrektor oddziału gdańskiego Instytutu Pamięci Narodowej. Jak wyjaśnił, zbrodnia sprzed ponad 60 laty nie została jeszcze do końca zbadana w należyty sposób. „Służba w batalionach górniczych była jedną z form represjonowania z przyczyn politycznych i to represjonowania wyjątkowo brutalnego i okrutnego, dlatego, że uderzało w dwie grupy osób: raz tych, którzy podnieśli rękę na władzę ludową, na władzę komunistyczną; ale była też druga grupa – władze nie ustaliły ich działań z walką z komunizmem, za to ustaliły, co robili ich rodzice, kogo reprezentowali, np. grupę społeczną zamożniejszych rolników czy rzemieślników” – wyjaśnił.

Zdaniem prof. Golona, formą represji było nie osadzanie ich w więzieniach, ale kierowanie młodych wówczas ludzi do katorżniczej, darmowej pracy w ramach odbywania służby wojskowej.

Uczestnicy pielgrzymki wzięli udział we Mszy św. przed Cudownym Obrazem Matki Bożej Licheńskiej, której przewodniczył bp Jan Tyrawa z Bydgoszczy.

W licheńskich uroczystościach wzięło udział 11 pocztów sztandarowych z 15 okręgów z całego kraju. Organizatorem tegorocznej pielgrzymki Represjonowanych Politycznie Żołnierzy Górników do Matki Bożej Licheńskiej był oddział z Bydgoszczy. W uroczystościach wzięła także udział orkiestra wojskowa z garnizonu Bydgoszcz oraz kompania honorowa z 33. Bazy Lotnictwa Transportowego w Powidzu.

Związek Represjonowanych Politycznie Żołnierzy-Górników istnieje od 1992 r. Do dziś żyje około 10 tys. spośród żołnierzy-górników, którzy w okresie od 1949 do 1959 r. pracowali w nieludzkich warunkach w kopalniach węgla, uranu i kamieniołomach. W Batalionach Górniczych pracowało ok. 200 tys. osób. Ok. 1000 z nich poniosło śmierć w trakcie pracy, a 10 tys. do swoich domów wróciło kalekami. Byli tam kierowani synowie chłopscy, których rodziców uznano za kułaków, dzieci pochodzące z inteligenckich rodzin bądź powiązanych z działalnością w Armii Krajowej. Celem Związku jest m.in. zabieganie dla nich o status kombatantów oraz jednorazowe odszkodowania za pracę. Do Lichenia przyjeżdżają od dziesięciu lat, aby podziękować Matce Bożej, że przetrwali oraz aby młode pokolenie pamiętało o represjach, jakie ich dotknęły ze strony reżimu komunistycznego.