Rocznica przeniesienia stolicy diecezji do Siedlec

25 stycznia 2024 r. diecezja siedlecka obchodzi jubileusz 100-lecia przeniesienia siedziby diecezji z Janowa Podlaskiego do Siedlec. W jubileusz ten wpisuje się również setna rocznica przeniesienia do Siedlec Kapituły Katedralnej.

Uroczystości rocznicowe rozpoczęły się w czwartek, 25 stycznia od sesji naukowej, która odbyła się w auli I Katolickiego Liceum Ogólnokształcącego w Siedlcach. W wydarzeniu uczestniczyli księża biskupi: bp Kazimierz Gurda, bp Piotr Sawczuk oraz bp Grzegorz Suchodolski. Na spotkanie przybyli księża – przedstawiciele kapituł istniejących w diecezji siedleckiej.

Pierwszy referat „Rys historyczny przeniesienia Kapituły Katedralnej z Janowa Podlaskiego do Siedlec” wygłosił – ks. prał. prof. Roman Krawczyk – dziekan kapituły katedralnej siedleckiej.

W wystąpieniu prelegent wskazał na kontekst historyczny, poszczególne etapy oraz znaczenie przeniesienie stolicy diecezji z Janowa Podlaskiego do Siedlec. Dokonało się to na mocy bulli papieża Piusa XI „Pro recto et utili dioecesis regimine” z dnia 25 stycznia 1924 r. Jednocześnie podniesiono kościół parafialny pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia NMP w Siedlcach do godności katedry. Natomiast dotychczasowa katedra w Janowie Podl. pod wezwaniem Trójcy Świętej otrzymała tytuł kościoła kolegialnego na mocy breve apostolskiego „Cum Venerabilis”, wydanego przez papieża Piusa XI z dnia 20 lutego 1924 r. Dekret wykonawczy papieskiego breve wydał bp Henryk Przeździecki dnia 29 kwietnia 1924 r. Dokonane zmiany usankcjonowała bulla „Vixdum Poloniae unitas” z 28 października 1925 r. na mocy której diecezja janowska czyli podlaska otrzymała nową nazwę. Od tej pory nosiła nazwę  diecezji siedleckiej czyli podlaskiej (Sedlecensis seu Podlachensis).

Aktualnie Kapituła Katedralna Siedlecka, na dzień 25 stycznia 2024 r., składa się z 12 kanoników gremialnych, którym przewodniczy prepozyt bp Grzegorz Suchodolski oraz 25 kanoników honorowych, zgodnie ze statutem Kapituły Katedralnej Siedleckiej zaaprobowanej i podpisanej w dniu 28 października 2017 r. przez bpa Kazimierza Gurdę, kapituła wypełnia obowiązki na nią nałożone.

Drugi temat „Rola, funkcje i znaczenie Kapituły Katedralnej w życiu Kościoła diecezjalnego i posłudze biskupa siedleckiego” zaprezentował ks. prał. dr Mieczysław Głowacki. Prelegent na wstępie wskazał, że kapituła jest organem kolegialnym w Kościele katolickim. – Historycy wskazują, że kapituły istniały już w czasach wczesnochrześcijańskich i swój początek mają już w starożytnym prezbiterium, w skład którego wchodzili kapłani i diakoni. W wielu miastach biskupich ustanawiano grupy duchownych, którzy tworząc senaty lub tzw. prezbiteria wspomagali swoich biskupów w zarządzaniu diecezją, czy też spełniali funkcje liturgiczne – wskazał ks. prał. Głowacki. Według historyków już od IV w. duchowni tworzący prezbiterium, zwani kanonikami, prowadzili według określonej reguły (stąd nazwa „canon” – reguła), wspólnotowe życie przy kościele katedralnym. Ważnym elementem duchowości kanoników było systematyczne rozważanie słowa Bożego we wspólnocie ze swoim biskupem, na tych codziennych zgromadzeniach kanoników czytano jeden rozdział Pisma Św.- „capitulum” (co dziś zostało w brewiarzu) – stąd wywodzi się obecnie przyjęta nazwa – kapituła.

– Pierwszym i podstawowym zadaniem każdego kanonika jest przede wszystkim uczestnictwo w uroczystych obchodach liturgicznych w katedrze oraz wykonywanie wszelkich zadań, które zostaną mu zlecone przez biskupa siedleckiego. […] Kapituła katedralna jest najstarsza w diecezji, ma pierwszeństwo w precedencji wobec innych kapituł, mogą uczestniczyć w synodzie plenarnym, ale przede wszystkim kapituła uświetnia wszystkie uroczystości diecezjalne, szczególnie te którym przewodniczy biskup – wskazał w zakończeniu prelegent.

Centralne, diecezjalne uroczystości zaplanowane są na 22 września 2024 r.