Rodzina Radia Maryja nie jest Akcją Katolicką

Akcja Katolicka w Polsce protestuje przeciwko nazywaniu Rodziny Radia Maryja „Akcją Katolicką”. Artykuł pt: „Rodzina Radia Maryja Akcją Katolicką” ukazał się w „Naszym Dzienniku” z 24 stycznia.
Pod specjalnym oświadczeniem w tej sprawie podpisali się bp Mariusz Leszczyński, Krajowy Asystent Kościelny AK i mec. Halina Szydełko – prezes Zarządu Krajowego Instytutu Akcji Katolickiej.
A oto pełna treść oświadczenia Akcji Katolickiej:
„Rodzina Radia Maryja Akcją Katolicką” (?)
W „Naszym Dzienniku”, z dnia 24 stycznia 2006 r. (nr 20, s. 12), ukazał się artykuł Ojca Profesora Jana Mazura OSPPE, pt.: „Rodzina Radia Maryja Akcją Katolicką”. Tytuł tej publikacji i jej treść wywołały w Akcji Katolickiej duże zdziwienie. Domagają się więc poważnego, merytorycznego komentarza.

Trudno polemizować z Ojcem Profesorem o „charyzmacie” Rodziny Radia Maryja, gdyż nie są znane ani jej statuty, ani założenia programowe. Wiadomo natomiast, że Akcja Katolicka posiada swój statut (Statut Akcji Katolickiej w Polsce, Warszawa 2000) i programy działania, opracowywane na każdy rok, w oparciu o programy duszpasterskie Kościoła w Polsce i programy diecezjalne (zob. „Biuletyn Akcji Katolickiej w Polsce”, Warszawa, 1995-2005). Na jakiej więc podstawie Ojciec Profesor szuka analogii pomiędzy Rodziną Radia Maryja i Akcją Katolicką?

Warto zatem przypomnieć podstawowe założenia Akcji Katolickiej, zawarte w bogatym nauczaniu Kościoła (np. Apostolicam actuositatem, 1965, n. 20), w licznych wypowiedziach Jana Pawła II (zob. np.: Christifideles Laici, 1988; „, Venticinque anni di magistero sull’Azione Cattolica 1978-2003″, Roma 2004) oraz w wielu publikacjach (np.: „Misja Kościoła w świecie – dzisiaj”, red. Ks. I. Dec, Wrocław 1995; Ks. Mariusz Leszczyński, Akcja Katolicka w archidiecezji lwowskiej obrządku łacińskiego, Lublin-Pelplin 1996; Abp Józef Michalik, Wybrane wypowiedzi o Akcji Katolickiej, Przemyśl 2000; Wczoraj-dziś-jutro Akcji Katolickiej, red. Ks. Tadeusz Borutka, Kraków 2004).

Pius XI – „Papież Akcji Katolickiej”, jak nazywają go historiografowie, określił ten ruch jako „udział świeckich w hierarchicznym apostolstwie Kościoła dla obrony zasad religii i moralności oraz rozwijania zdrowej i pożytecznej akcji społecznej pod przewodnictwem hierarchii kościelnej – ponad wszystkimi partiami politycznymi i niezależnie od nich – celem odnowienia życia katolickiego w rodzinie i społeczeństwie” (List do p. Steenberg-Engering, przewodniczącej Międzynarodowej Unii Kobiet Katolickich w Hadze, 30 VII 1928, w: S. Bross, Akcja Katolicka według orzeczeń Stolicy Apostolskiej, t. 2, Poznań…1929, s. 16).

W tym duchu wypowiadał się wielokrotnie Papież Jan Paweł II. Oto przykład: „Świeccy w Akcji Katolickiej działają pod zwierzchnim kierownictwem hierarchii, która sankcjonuje tę współpracę także za pomocą wyraźnego . Jest to cecha znamienna, która winna Was wyróżniać, ale ona jest także źródłem i sekretem owocności Waszej pracy dla budowania wspólnoty kościelnej. Bez tej specjalnej łączności z hierarchią kościelną, ujawniającej się przez obecność wśród Was asystenta kościelnego, nie może istnieć Akcja Katolicka” (Przemówienie do Włoskiej Akcji Katolickiej, 27 IX 1980, w: …, p. 44).

Cele i zadania Akcji Katolickiej w Polsce określa także jej statut. Oto niektóre jego zapisy: „Akcja Katolicka (…) jest według KPK publicznym stowarzyszeniem wiernych erygowanym przez Konferencję Episkopatu Polski, działającym w całym kraju (Statut Akcji Katolickiej w Polsce, art. 1, p. 1); w diecezji działa pod zwierzchnictwem swojego Biskupa Diecezjalnego, a (…) w Polsce (…) pod zwierzchnictwem Konferencji Episkopatu Polski (art. 4; por. KPK, kan. 315); jako stowarzyszenie katolików świeckich posiadające właściwy sobie charyzmat, współpracuje z innymi stowarzyszeniami katolików świeckich (KPK, kan. 328) i ruchami kościelnymi” (art. 7).

Trzeba też przypomnieć stanowisko Konferencji Episkopatu Polski w tej kwestii, zawarte w liście pasterskim, pt. „Akcja Katolicka w służbie nowej ewangelizacji”, z 17 marca 1995 r., inaugurującym odrodzenie tej organizacji w Polsce: „Cel Akcji Katolickiej jest celem Kościoła, gdyż <świeccy starają się w łączności z biskupami i z kapłanami służyć wiernie i aktywnie rozwojowi całej chrześcijańskiej wspólnoty i ożywianiu duchem wszystkich dziedzin życia> (Jan Paweł II, ChL, 31). Akcja Katolicka nie zastrzega sobie monopolu apostolstwa świeckich i nie ma zamiaru kierować innymi stowarzyszeniami czy ruchami katolicki­mi, z którymi powinna współpracować” (Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945-2000, cz. 2, Michalineum 2003, s. 1904-1905).

W świetle przedłożonych wypowiedzi nietrudno zauważyć istotne różnice pomiędzy Akcją Katolicką a innymi organizacjami i stowarzyszeniami kościelnymi, w tym z kołami Rodziny Radia Maryja, które powstają oddolnie i spontanicznie. To, że jakieś zrzeszenie kościelne realizuje zadanie podobne do Akcji Katolickiej, nie znaczy, że jest „Akcją Katolicką”, jak to sugeruje Ojciec Mazur w odniesieniu do Rodziny Radia Maryja. Nie można więc zgodzić się z następującym jego twierdzeniem: „Akcją Katolicką są także w pewnym sensie inne ruchy i stowarzyszenia, które zaznaczają obecność na forum życia publicznego (…). W tym miejscu na pierwszy plan zdaje się wysuwać Rodzina Radia Maryja. Jej terenowe struktury, biura i koła to nic innego jak Akcja Katolicka” (…). Rodzina Radia Maryja realizuje „de facto zdecydowaną większość założeń Akcji Katolickiej” (?).

Papież Benedykt XVI, w swym przemówieniu do I grupy Biskupów polskich, podczas wizyty „ad limina Apostolorum”, pod koniec 2005 r., mówiąc o Akcji Katolickiej, zachęcał ją do skonkretyzowania swojego programu działania i pogłębienia duchowości. Te wskazania Akcja Katolicka będzie starała się wypełnić jak najlepiej, zwłaszcza w bliskiej już perspektywie 10-lecia jej odrodzenia. W tym celu Krajowy Instytut Akcji Katolickiej zaplanował m.in. szkolenie delegatów stowarzyszenia z całego kraju, w lutym b.r. w Warszawie.

Warto zauważyć, że Benedykt XVI skierował swą zachętę nie tylko do Akcji Katolickiej, ale także do członków innych zrzeszeń kościelnych i wszystkich katolików świeckich w Polsce, aby jeszcze bardziej, niż dotąd, byli aktywni w dziele nowej ewangelizacji, a także w życiu publicznym i w polityce (Zob. Coraggiosa sollecitudine nel conservare l’identità cattolica e nazionale dei polacchi. Il discorso di Benedetto XVI al secondo gruppo di vescovi della Polonia, „L’Osservatore Romano”, 4 XII 2005, nr 284, s. 4; Przemówienie do III grupy Biskupów, KAI, 17 XII 2005).

Papież przypomniał zarazem, że nowa ewangelizacja – to „dzieło wspólne biskupów, kapłanów, zakonników i świeckich”. Życzył więc Biskupom, „aby harmonijna współpraca wszystkich stanów w Kościele”, pod ich „światłym przewodnictwem, przynosiła owoce przemiany świata w duchu Chrystusowej Ewangelii” (Przemówienie do I grupy Biskupów, KAI, 26 XI 2005).

Bp Mariusz Leszczyński, Krajowy Asystent Kościelny Akcji Katolickiej,

mec. Halina Szydełko – prezes Zarządu Krajowego Instytutu Akcji Katolickiej