Rok 2025 rokiem stulecia Patriarchatu Rumuńskiego

Izba Deputowanych Parlamentu Rumunii ogłosiła 20 lutego rok 2025 Narodowym Rokiem Stulecia Patriarchatu Rumuńskiego. W przyszłym roku zbiegają się dwie ważne rocznice dla prawosławia w tym kraju: 140 lat od uznania w kwietniu 1885 jego autokefalii i sto lat od przyznania tamtejszemu Kościołowi rangi patriarchatu. Odpowiednią uchwałę w tej sprawie przyjęto głosami 247 posłów przy 8 wstrzymujących się.

Uchwalony dokument stwierdza, iż z okazji stulecia Patriarchatu Rumuńskiego Kościół prawosławny zorganizuje różne programy i wydarzenia, „poświęcone pamięci tych wszystkich, którzy działali na rzecz oficjalnego uznania jego autokefalii i uzyskania przezeń statusu Patriarchatu”. We wstępie do uchwały zapisano, że stwarza ona „podstawy, powód, ale też zobowiązanie do wyrażenia wdzięczności” tym, którzy przyczynili się do tego. Z dokumentu wynika ponadto, że uroczystości jubileuszowe będą mogły organizować nie tylko Kościół i jego instytucje, ale również parlament, administracja prezydenta, rząd, władze samorządowe oraz inne podległe im lub koordynowane przez nie urzędy z własnej inicjatywy.

Projekt przyszłej uchwały zgłoszono do parlamentu już w październiku ub.r. a w grudniu zatwierdził go Senat.

Rumuński Kościół Prawosławny liczy ok. 16,5 mln wiernych, co oznacza, że należy do niego, przynajmniej formalnie, blisko 85 proc. ludności kraju, jest również drugim pod względem liczebności, po Patriarchacie Moskiewskim, Kościołem prawosławnym na świecie. Choć chrześcijaństwo na obszarze części dzisiejszej Rumunii jest obecne od czasów apostolskich, a tamtejsi biskupi brali udział w soborach m.in. w latach 381, 431 i 451, to przez długie wieki wierni z tych ziem podlegali biskupom z zewnątrz, przede wszystkim Patriarchatowi Konstantynopolskiemu. Dopiero w II  połowie XIX wieku, na fali rosnącej świadomości narodowej i coraz silniejszych dążeń niepodległościowych powstało państwo rumuńskie (1861) i pojawiły się starania o uzyskanie pełnej niezależności (autokefalii) przez miejscowy Kościół prawosławny. Ogłosił on autokefalię już w 1865, uznaną w listopadzie 1878 przez Konstantynopol, który jednak wydał tomos (dekret), potwierdzający ją 25 kwietnia 1885. A 4 lutego 1925 utworzył on formalnie Patriarchat Rumuński. I do tych dwóch dat odwołuje się obecnie Rumuński Kościół Prawosławny.

Najwyższą władzę sprawuje w nim Święty Synod, w którego skład wchodzi 58 hierarchów, w tym 1 patriarcha, 10 metropolitów, 9 arcybiskupów, 22 biskupów i 16 biskupów pomocniczych (wikariuszy). Dzieli się on na 22 diecezje, liczy ok. 9 tys. parafii z ponad 12,5 tys. świątyń, w których posługuje ponad 9,5 tys. kapłanów i diakonów. Ma też ok. 400 klasztorów i pustelni (skitów), w których modli się i posługuje prawie 9,6 tys. mnichów i mniszek. Od 12 września 2007 na czele Kościoła stoi 72-letni obecnie arcybiskup bukareszteński, metropolita ungro-wołoski, namiestnik Cezarei Kapadockiej i patriarcha całej Rumunii Daniel (Ciobotea; ur. 22 lipca 1951).