Rozpoczęły się III Dni Dziedzictwa Jana Pawła II

O zależnościach między kulturą a patriotyzmem rozmawiali socjolodzy, artyści i dziennikarze podczas panelu „Dlaczego wychowujemy do patriotyzmu” w Warszawie. W ten sposób zainaugurowano III Dni Dziedzictwa Jana Pawła II, które trwać będą w różnych miastach kraju do końca czerwca.

Spotkanie odbyło się w oranżerii Muzeum Pałacu w Wilanowie, gdzie ma miejsce wystawa „Amor Polonus – Amor Patriae”. Ekspozycja pokazująca w obrazach i pamiątkach historię Polski walczącej o niepodległość, stała się pretekstem do rozmowy o patriotyzmie.

O Janie Pawle II jako nauczycielu patriotyzmu mówił abp Kazimierz Nycz. Jego zdaniem, papież musiał rozwiązać problem jak pogodzić swoją tożsamość z potrzebą bycia dla wszystkich narodów. Jako patriota uczył miłości do ojczyzny wszystkie narody. Jego patriotyzm był otwarty na innych, bez uprzedzeń. Pokazywał piękno historii i języka polskiego, potrafił też powoływać się w czasie pielgrzymek do ojczyzny na to, że jest naszym rodakiem. Zdaniem metropolity warszawskiego, Polacy w dobie globalizacji czasem mają problemy z patriotyzmem, ale w chwilach tragicznych, dramatycznych potrafią się zmobilizować, poczuć się wspólnotą, poczuć się Polakami.

Socjologowie prof. Jacek Kurczewski i prof. Elżbieta Skotnicka-Illasiewicz zastanawiali się nad rodzajami patriotyzmu, wyróżniając patriotyzm zamknięty – nastawiony na przetrwanie zagrożonego narodu, patriotyzm otwarty – nastawiony na przyszłość i rozwój oraz zastanawiali się nad róznicami między patriotyzmem a nacjonalizmem. Wskazywali na kulturę jako wazny element podtrzymujący patriotyzm i pozwalający nie wpaść w pułapkę nacjonalizmu. Znajomość kultury – zdaniem ekonomisty Andrzeja Madeja, prezesa Stowarzyszenia 10 czerwca – jest także niezbędna w biznesie, pomaga rozpoznać potrzeby rynku i oczekiwania klientów.

Na brak odpowiedniej ikonografii w mediach skarżył się Witold Gadowski, dyrektor TVP 1. Jego zdaniem klęską telewizji publicznej jest to, że nie można zostawić dziecka samego z telewizorem, bo telewizja nie jest bezpieczna w sensie intelektualnym. Apelował, by nie pozostawiać telewizji jedynie w rękach dziennikarzy i polityków.

Na potrzebę odrodzenia się „gminnego” patriotyzmu zwracał uwagę Stefan Szmidt, prezes Fundacji Kresy 2000. Podkreślał, że patriotyzm to stan ducha, bardziej świadomość miłości ojczyzny. Mówił też, że nie można oddzielić kultury od patriotyzmu. – Patriotyzm to poczucie więzi a tej więzi nie można stworzyć w oderwaniu od kultury – powiedział.

Krystyna Mokrosińska ubolewała nad „tabloidyzacją” patriotyzmu. Hasła Polska i patriotyzm stały się przedmiotem walki, a ludzie przestali wierzyć w wartość swoich osobistych historii. Przez lata Mokrosińska tworzyła programy dokumentalne „Małe ojczyzny”, powstało ich ponad 200, ok. 20 zostało nagrodzonych. Ale ostatnio nie ma na nie zapotrzebowania, telewizja publiczna nie zamawia kolejnych. Prezes Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich apelowała, by zamiast pozwalać, by dzieliła nas polityka, każdy zrobił coś dobrego w swoim środowisku.

Wśród organizacji tworzącym Dni Dziedzictwa Jana Pawła II znajdują się: Fundacja Przestrzeni Obywatelskiej Pro Publico Bono, Kolegium Wigierskie, Stowarzyszenie 10 czerwca, Wojewoda Małopolski, Marszałek Województwa Wielkopolskiego, Związek Miast Polskich – Miasta Papieskie, Związek Powiatów Polskich, Wydawnictwo „M”, Burmistrz Niepołomic, Fundacja Zamek w Niepołomicach, Muzeum Pałac w Wilanowie, Muzeum Narodowe w Krakowie, Stowarzyszenie Genius Loci, Fundacja Pomocy Wzajemnej „Barka”, Katolickie Centrum Edukacji Młodzieży „Kana” w Nowym Sączu, Stowarzyszenie na rzecz Aktywizacji Mieszkańców Polesia Lubelskiego, Międzynarodowy Dom Spotkań Młodzieży w Oświęcimiu, Burmistrz Wieliczki.