Ruszyły prace przy remoncie XVII-wiecznej synagogi

Rozpoczął się remont XVII-wiecznej synagogi w Chęcinach, przekształcanej w nowoczesne Centrum Pamięci i Kultury Żydowskiej. Prace będą zrealizowane do końca 2023 roku. Ich koszt to blisko 8 mln zł, przy ok. 5,2 milionów zł unijnego dofinansowania pozyskanego przez władze gminy.

– Od ok. dwóch tygodni trwa demontowanie tego, co zbyteczne, skuwanie tynków itd., dzięki czemu dobrze widać już front robót – mówi w rozmowie z KAI burmistrz Chęcin Robert Jaworski. Prace prowadzi firma Renewal Art z Daleszyc, bardzo doświadczona w zakresie renowacji zabytków i wyłoniona w trybie przetargowym.

Wnętrza synagogi zostaną zaaranżowane i dostosowane do potrzeb kulturalno-edukacyjnych. W obiekcie powstanie Centrum Pamięci i Kultury Żydowskiej, zaplanowane jako ośrodek uczący tolerancji i szacunku wobec innych religii i kultur. Będą się tutaj odbywać wydarzenia kulturalne, koncerty, różnego rodzaju spotkania, konferencje, wystawy czasowe.

– Przygotowana zostanie także wystawa stała, okraszona multimediami, opowiadająca o historii miasta i jego mieszkańcach – zaznacza burmistrz. Ma nadzieję, że nowoczesne technologie przyciągną młodzież oraz że bogata historia Chęcin zyska dodatkowe dopełnienie.

Synagoga będzie miała nowy dach, elewację, schody i podłogi. W części historycznej posadzki zostaną przywrócone do oryginalnego poziomu. Wymienione będą też wszystkie instalacje wewnętrzne i zewnętrzne. Przeprowadzone będą również prace budowlane ujęte w programie prac konserwatorskich, a teren na zewnątrz budynku zostanie zagospodarowany. Samorząd od co najmniej 10 lat zbiegał o remont i uregulowanie stanu prawnego nieruchomości. Prowadzono także rozmowy i spotkania ze stroną żydowską.

Chęciny były zamieszkiwane przez Żydów przez 400 lat. Synagogę wybudowano około 1640 roku. Na budowę dwuizbowego domu modlitwy zezwolił Żydom król Władysław IV Waza, wydając przywilej. Przez blisko 400 lat synagoga była miejscem modlitwy. W czasie okupacji hitlerowscy okupanci założyli w Chęcinach getto dla czterech tysięcy osób, a w 1942 roku Niemcy skupili Żydów wokół synagogi, skąd wywieźli ich do obozu zagłady w Treblince.

Po wojnie budynek służył mieszkańcom jako kino miejskie, biblioteka, a w kolejnych latach był siedzibą Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury, w którym odbywały się różnego rodzaju wydarzenia. Potem budynek opustoszał.

Chęciny mogą pochwalić się jedną z największych aktywności turystycznych w regionie. Gospodarz miasta liczy, że co najmniej połowa z odwiedzających miasteczko turystów (sam zamek w 2022 r. odwiedziło 240 tys. osób) zainteresuje się synagogą.