Rząd przyjął program „Za życiem”

Rząd przyjął uchwałę w sprawie programu kompleksowego wsparcia dla rodzin „Za życiem”, przedłożoną przez ministerstwo rodziny, pracy i polityki społecznej. Program ma wspierać rodziny z osobami niepełnosprawnymi, w szczególności wychowujące niepełnosprawne dzieci.

W 2017 r. na realizację programu zaplanowano 511 mln zł, a łącznie w latach 2017-2021 – 3,7 mld zł.

Program „Za życiem”, zdaniem resortu, obejmuje kompleksowe rozwiązania dotyczące wsparcia dla kobiet w ciąży i ich rodzin, wczesnego wspomagania dziecka i jego rodziny, usług wspierających, rehabilitacyjnych i mieszkaniowych. Program zapewnia „koordynację wsparcia, poradnictwa i informacji”.

Powstanie programu „Za życiem” premier Beata Szydło zapowiedziała na początku października 2016 r. Nad programem pracował międzyresortowy zespół, powołany przez prezes Rady Ministrów.

W 2017 r. na realizację programu zaplanowano 511 mln zł. W latach 2017-2021 na program zostanie przeznaczonych łącznie 3,7 mld zł.

W programie przewidziano różne formy wsparcia osób niepełnosprawnych i ich rodzin, począwszy od zapewnienia dostępu do wszechstronnej opieki nad kobietą w okresie ciąży, w tym powikłanej, porodu i połogu oraz wczesnego wspomagania rozwoju dziecka.

Istniejące domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży zostaną doposażone – docelowo zakłada się funkcjonowanie ok. 40 takich placówek na terenie kraju.

Zaplanowano także utworzenie 380 ośrodków koordynacyjno-rehabilitacyjno-opiekuńczych, umożliwiających objęcie wsparciem osób niepełnosprawnych, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci w wieku do 7 lat.

Członkowie rodziny zostaną wsparci w opiece nad osobą niepełnosprawną poprzez możliwość uzyskania pomocy w formie tzw. opieki wytchnieniowej. Ma ona polegać na wsparciu w załatwieniu codziennych spraw, czy zastępstwie członka rodziny/opiekuna w przypadku jego odpoczynku lub podjęcia pracy. Przewidziano 120 godzin rocznie takiej pomocy.

Zasiłek opiekuńczy (opieka nad chorym dzieckiem między 14. a 18. rokiem życia) zostanie wydłużony z 14 do 30 dni w przypadku opieki nad dzieckiem chorym ze znacznym stopniem niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie z określonymi wskazaniami.

Program zakłada także stworzenie miejsc w ośrodkach wsparcia pomagających osobom niepełnosprawnym (w szczególności „z niepełnosprawnością sprzężoną i spektrum autyzmu”) w osiągnięciu samodzielności i niezależności w życiu społecznym i zawodowym oraz tworzenie i rozwój mieszkalnictwa chronionego oraz wspomaganego (zapewnienie całodobowej pomocy dorosłym osobom niepełnosprawnym). Rocznie ma powstawać 50 mieszkań dla blisko 500 osób.

Urzędy pracy otrzymają dodatkowe środki na działania aktywizacyjne dla bezrobotnych rodziców i opiekunów osób niepełnosprawnych, niezbędne do podjęcia zatrudnienia lub rozpoczęcia działalności gospodarczej.

Program ma – w opinii rządu – skoordynować wszystkie działania na rzecz rodzin z osobą niepełnosprawną, zapewnić dostęp do informacji oraz wzmocnić funkcję ok. 5 tys. asystentów rodziny, a także promować wartości rodzinne, poprzez samorządy, media i organizacje pozarządowe.

W chwili przyjęcia ustawy zwolennicy zaostrzenia przepisów dotyczących możliwości dokonywania aborcji przekonywali w rozmowie z KAI, że tytuł samej ustawy i programu dotyczy wprawdzie pomocy dla rodzin z osobami niepełnosprawnymi, ale mylnie sugeruje, że nowa propozycja rządu rozwiązuje problem aborcji.

„Projekt ustawy niestety w żaden sposób nie ogranicza prawnie procederu aborcji. Nie przyznaje prawa do życia dzieciom w łonie matki, u których zdiagnozowano niepełnosprawność. Nadal będzie można zabijać dzieci” – powiedział KAI Mariusz Dzierżawski, szef fundacji PRO-Prawo do życia.

Z kolei zdaniem Pawła Wosickiego, prezesa Polskiej Federacji Ruchów Obrony Życia, propozycja rządu wychodzi naprzeciw postulatom zgłaszanym od lat zarówno przez obrońców życia, jak i same rodziny z dziećmi niepełnosprawnymi. Przypomina, że wsparcie kierowane pod ich adresem nie obejmuje jedynie sfery finansowej, ale chodzi o pomoc systemową, dotykającą różnych obszarów życia.

Wosicki wskazał, że wprawdzie różne formy wsparcia dla rodzin z dziećmi niepełnoprawnymi są od lat realizowane zarówno w sektorze publicznym, jak i pozarządowym, ale powstający rządowy program mógłby pomóc w bardziej skutecznym dotarciu do nich i przełamaniu administracyjnych barier.

Wciąż natomiast – wskazał – pozostaje nierozwiązana kwestia poprawienia ochrony życia nienarodzonych w obowiązującej ustawie z 1993 r. Przypomniał, że w Sejmie leży zgłoszony przez PFROŻ projekt zapewniający prawną ochronę życia wszystkim poczętym dzieciom. W odróżnieniu od odrzuconego projektu obywatelskiego „Stop aborcji” utrzymuje obecnie obowiązujące rozwiązanie, które wyłącza spod sankcji karnej kobietę poddającą się aborcji.

Sejmowa komisja ds. petycji ma się zająć tym projektem na pierwszym posiedzeniu w nowym roku.