Rządowy projekt ustawy o in vitro także dla par homoseksualnych

Projekt rządowy tzw. ustawy o leczeniu niepłodności, a w rzeczywistości ustawy o stosowaniu procedury in vitro, nie wyklucza możliwości skorzystania z niej także parom homoseksualnym. Prezentujemy analizę na ten temat przygotowaną przez ks. prof. Ireneusza Wołoszczuka, sędziego Trybunału Arcybiskupiego w Strasburgu.

Z zapisów projektu ustawy nie wynika, że cokolwiek miałoby stać na przeszkodzie, aby homoseksualny nieformalny związek lesbijski mógł skorzystać z dawcy nasienia lub otrzymać embrion od dawcy. Nigdzie w żadnym punkcie ustawa nie wspomina, że biorcą może być tylko „związek heteroseksualny”. Co więcej określenie „heteroseksualny” nigdzie w tekście nie występuje! Jedyne konkretne warunki, które są stawiane przez ustawę zarówno dawcom jak i biorcom to konieczność pisemnej zgody i spełnienie warunki medycznych.

Dodatkowo dopuszczenie do procedury „in vitro” związków nie będących małżeństwami otwiera możliwości do wynajmu swego rodzaju „surogatek” np. przez związki gejowskie, bo o ile byłoby to praktycznie niemożliwe w przypadku kobiety żyjącej w związku małżeńskim, to zablokowanie tego procederu w związkach nieformalnych jest praktycznie niemożliwe.

Niszczenie zarodków

Artykuł 23, pkt 3 stwierdza: „Niedopuszczalne jest niszczenie zarodków zdolnych do prawidłowego rozwoju powstałych w procedurze medycznie wspomaganej prokreacji.

Tymczasem, pkt 2 tego samego artykułu brzmi: „Zarodkiem zdolnym do prawidłowego rozwoju jest zarodek, co, do którego stwierdzono, w wyniku testowania, obecność potencjału uprawdopodobniającego prawidłowy rozwój”.

Takie określenie jest na tyle nieostre, że pozwala praktycznie uznaniowo określać coś, co nazywa się „potencjałem uprawomocniającym prawidłowy rozwój”. Lekarz będzie mógł więc dowolnie podjąć decyzję o tym czy zarodek ma prawo być zniszczony czy nie. Taka sytuacja jest niedopuszczalna z punktu widzenia polskiej Konstytucji, która w artykule 38 stanowi: „Rzeczpospolita Polska zapewnia każdemu człowiekowi prawną ochronę życia”.

Choć w treści przepisu nie znalazł się zapis dotyczący nakazu prawnej ochrony dziecka poczętego od poczęcia do naturalnej śmierci, jednak orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z 28 maja 1997 roku, podkreśla, iż wartość życia ludzkiego, jako dobra chronionego konstytucyjnie nie może być zależna od etapu rozwoju. Życie ludzkie winno być szanowane i prawnie chronione od momentu poczęcia.

Zakres prawnokarnej ochrony dziecka poczętego wyznaczają ponadto przepisy art. 152–154 i 157a kodeksu karnego oraz ustawy z 7 stycznia 1993 roku o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży.

Tymczasem takie rozwiązanie, jakie proponuje rządowy projekt ustawy o o „leczeniu niepłodności” pozwoli niszczyć zarodki praktycznie dowolnie i całkowicie bezkarnie. Jest to faktyczne wprowadzenie tylnymi drzwiami uznaniowej aborcji eugenicznej.

Brak definicji embrionu

Co ciekawe artykuł 1 pkt. 28 projektu ustawy o „leczeniu niepłodności” określa zarodek, jako „grupę komórek powstałą wskutek pozaustrojowego połączenia się żeńskiej i męskiej komórki rozrodczej, od zakończenia procesu zlewania się jąder komórek rozrodczych (kariogamia) do chwili zagnieżdżenia się w śluzówce macicy”. Tymczasem całkiem niedawno to Ministerstwo Zdrowia w czasie dyskusji dotyczącej efektów wczesnoporonnych tzw. „tabletki
po” utrzymywało, że o zarodku może być mowa dopiero po implantacji zapłodnionej komórki jajowej w macicy kobiety. Pokazuje to wyraźnie na zupełnie dowolne i utylitarne używanie terminów medycznych.

Kompromis moralny a kompromis polityczny i jego granice

Kompromis moralny w sprawie in vitro dla katolików nie jest możliwy. Natomiast państwo ma prawo dążyć do osiągnięcia kompromisu politycznego. Dlatego, jeśli ktoś nie ma poglądów zgodnych nauką Kościoła, to państwo
może mu umożliwić dostęp do in vitro ale z poszanowaniem Konstytucji i ustawy o ochronie płodu ludzkiego. Biorąc pod uwagę ich zapisy mogłoby to dotyczyć jedynie pojedynczych embrionów, które wszystkie winny być zaimplantowane, a nie powinno pozwalać się na mrożenie zarodków. Taka jest moralna granica szacunku dla każdego poczętego życia.

Natomiast jeśli chodzi o in vitro dla innych związków niż małżeństwa, państwo, które ma konstytucyjny obowiązek wspierania rodziny, nie powinno dawać tych samych przywilejów i możliwości innym związkom niż małżeństwo. Po drugie, jak rozsądnie można uzasadnić wspieranie rodzenia dzieci z związkach, które jako niestałe nie zapewniają bezpieczeństwa koniecznego dla prawidłowego jego rozwoju.

Pozostaje jeszcze kwestia finansowania z budżetu procedury in vitro. Należy jasno stwierdzić, że w czasie kiedy NFZ nie ma pieniędzy na refundowanie leków ratujących życie, choćby w przypadku leczenia czerniaka, to przeznaczanie setek milionów złotych na tę procedurę, która w żadnym przypadku nie jest ratowaniem życia, jest zwykłym skandalem.