Rzeszów: konferencja prasowa o pedofilii

„Chcę podkreślić, że w diecezji rzeszowskiej nie było, nie ma i nie będzie żadnego ukrywania czy też ochraniania duchownych dopuszczających się przestępstw seksualnych” – mówił ks. Piotr Steczkowski, kanclerz kurii diecezjalnej w Rzeszowie, na konferencji prasowej na temat ochrony małoletnich przed nadużyciami seksualnymi osób duchownych oraz postępowania wobec grzechu i przestępstwa pedofilii w praktyce diecezji rzeszowskiej.

Konferencję z udziałem mediów lokalnych i ogólnopolskich otworzył ks. Tomasz Nowak, rzecznik prasowy Kurii Diecezjalnej w Rzeszowie. „Choć Kościół od dłuższego czasu prowadzi coraz bardziej intensywną walkę z pedofilią w myśl zasady zero tolerancji dla pedofilii w Kościele, można odnieść wrażenie, że ten głos jest traktowany z przymrużeniem oka, jakby intencje tych działań były nieszczere. Przybliżając działania diecezji rzeszowskiej, chcemy pokazać autentyczne zaangażowanie w rozwiązanie problemu pedofilii” – powiedział rzecznik.

Wystąpienie ks. Piotra Steczkowskiego było skoncentrowane na działaniach diecezji rzeszowskiej zapobiegających pedofilii i chroniących dobro dzieci i młodzieży. „Po pierwsze, należało zorganizować formy instytucjonalnej reakcji na konkretne przypadki przestępstw seksualnych popełnionych przez duchownych oraz pomocy ofiarom” – tłumaczył kanclerz informując, że bp Jan Wątroba w maju 2015 r. powołał delegata do spraw wykorzystania seksualnego osób małoletnich przez duchownych, którym jest ks. Janusz Sądel (wszelkie dane kontaktowe do niego znajdują się na internetowej stronie diecezji). Pytany czy do delegata zgłosiły się osoby poszkodowane przez duchownych powiedział, że do tej pory zgłosiły się trzy osoby, a każda sprawa została przekazana państwowym organom ścigania.

Zainteresowanie dziennikarzy wzbudził zespół do spraw pomocy ofiarom nadużyć seksualnych złożony z świeckich specjalistów. „Są to psychologowie, psychiatra, seksuolog oraz adwokaci. Każdy pokrzywdzony może skorzystać z ich pomocy. (…) To jest także realizacja wskazań papieskich, aby szerzej angażować wiernych świeckich, zwłaszcza posiadających wiedzę specjalistyczną i dlatego mogących służyć fachową pomocą. Służy to także transparentności działań Kościoła” – tłumaczył ks. Steczkowski.

Ważnym wymiarem zapobiegania pedofilii w Kościele jest formacja przyszłych kapłanów w seminarium duchownym. Program Wyższego Seminarium Duchownego w Rzeszowie zawiera szereg elementów pomagających odpowiednio przygotować kandydatów do święceń kapłańskich. „Chcę zwrócić uwagę na badania psychologiczne prowadzone przez specjalistów i dające obraz osobowości kandydata oraz na dodatkowe sesje poświęcone tematyce nadużyć seksualnych prowadzone we współpracy z Centrum Ochrony Dziecka przy Akademii „Ignatianum” w Krakowie oraz z Wydziałem Prewencji Komendy Wojewódzkiej Policji w Rzeszowie” – mówił duchowny.

Nawiązując do raportu Fundacji „Nie lękajcie się” dziennikarze pytali, czy bp Wątroba zamierza podjąć kroki prawne wobec zarzucenia mu łamania prawa państwowego i kościelnego. Kanclerz powiedział, że zawarte w raporcie opinie, które sugerują, że biskup chronił pedofilów oraz insynuacje, że narusza prawo państwowe i kościelne, a także że nie stosuje w diecezji zaleceń papieża Franciszka są niesprawiedliwe, nieprawdziwe i krzywdzące, jednak do tej pory biskup nie zdecydował się na pozew cywilny. Dziennikarze pytali również o zawarty w raporcie przypadek ks. Romana Jurczaka i dekret pozasądowy podpisany przez bp. Jana Wątrobę. W dekrecie znajdują się słowa o wątpliwej winie i odstąpieniu od dodatkowej kary kanonicznej (na ten temat szeroko pisały media w październiku 2018 r., oskarżając bp. Wątrobę o lekceważenie wyroku sądu państwowego). „Chcę podkreślić, że stwierdzenie o winie dotyczy procesu kanonicznego. Ten proces był bardzo trudny, ponieważ nie zgłosił się żaden świadek oskarżenia, nie zgłosiła się żadna osoba pokrzywdzona z tych osób, które występowały w procesie karnym. W związku z tym to wyrażenie odnosi się tylko i wyłącznie do ustaleń procesu kanonicznego. A ten proces nie mógł ustalić w sposób jednoznaczny winy księdza Jurczaka dlatego, że on zaprzeczał wszystkiemu, a nie było żadnych świadków oskarżenia, nie było dostępu do akt sądowych, bo cały proces był utajniony, łącznie z uzasadnieniem wyroku. Biskup odstąpił od wymierzenia dodatkowej kary uznając, że pozbawienie go urzędu proboszcza, zakaz pracy duszpasterskiej z zezwoleniem jedynie na odprawianie Mszy św. jest wystraszającą karą” – wyjaśnił ks. Steczkowski.

Na pytanie o odszkodowanie dla ofiar kanclerz odpowiedział, że do tej pory żadna z ofiar nie zwróciła się z takim oczekiwaniem ,ale też kuria nie wychodziła wobec nich z taką inicjatywą.

Kanclerz przypomniał na konferencji, że decyzją polskich biskupów każdy pierwszy piątek Wielkiego Postu jest Dniem Modlitwy i Pokuty za grzechy wykorzystywania seksualnego osób małoletnich. Dla mieszkańców Rzeszowa taką okazją będzie nabożeństwo Drogi Krzyżowej ulicami Rzeszowa. „Biskup rzeszowski prosi, apeluje do wszystkich wiernych diecezjan o duchowe włączenie w tę powszechną modlitwę mającą na celu wynagrodzić Bogu za wszelkie grzechy nieczyste, a zwłaszcza za grzech ciężki pedofilii” – mówił ks. Steczkowski.

„Na zakończenie chcę podkreślić, że w diecezji rzeszowskiej nie było, nie ma i nie będzie żadnego ukrywania czy też ochraniania duchownych dopuszczających się przestępstw seksualnych. Każdy przypadek jest i będzie traktowany ściśle według przepisów państwowego prawa karnego i według prawa kanonicznego, zawsze z poszanowaniem prawdy, dyskrecji i godności człowieka” – powiedział kanclerz.

Dziennikarze obecni na konferencji otrzymali „Wytyczne w sprawie ochrony małoletnich w praktyce wychowawczej diecezji rzeszowskiej”. Blisko osiemdziesięciu stronicowy dokument, który powstał w 2017 r. zawiera kompendium wiedzy w odniesieniu do wszelkich aspektów ochrony małoletnich w Kościele. Został wydany w formie książkowej i przekazany każdemu kapłanowi oraz wszystkim instytucjom diecezjalnym.