„Samarytanie z Markowej” – kalendarz Województwa Podkarpackiego na 2024 rok

Reprodukcje deskali, czyli obrazów namalowanych na deskach, przedstawiających fotografie autorstwa bł. Józefa Ulmy znalazły się w oficjalnym kalendarzu samorządu województwa podkarpackiego na 2024 rok „Samarytanie z Markowej”. Publikacja powstała we współpracy z artystą Arkadiuszem Andrejkowem.

Na kartach kalendarza znalazły się reprodukcje deskali stworzonych na potrzeby kalendarza, które są odtworzeniem fotografii autorstwa Józefa Ulmy. Większość z nich przedstawia członków jego rodziny w różnych, codziennych sytuacjach.

– Czuję się wyróżniony, że to ja zostałem wybrany, by przygotować 13 prac, które znalazły się w kalendarzu wydawanym przez urząd marszałkowski. Za inspirację posłużyły mi fotografie Józefa Ulmy. Moje prace powstały na starych deskach z podkarpackich stodół, deski zostały specjalnie do tego przygotowane. Józef Ulma był bardzo utalentowanym fotografem, który utrwalił nie tylko wiele chwil swojej rodziny, ale i społeczności. I to połączenie talentu, człowieczeństwa i heroizmu zrobiło na mnie ogromne wrażenie – mówił w czasie promocji kalendarza w urzędzie marszałkowskim Arkadiusz Andrejkow.

Artysta urodził się w 1985 r. w Sanoku, gdzie nadal mieszka. Jest twórcą licznych deskali i murali tworzonych na stodołach i domach – w większości drewnianych – inspirowanych fotografiami dawnych mieszkańców. Jego prace były wielokrotnie nagradzane. Najbardziej znany jest z projektu „Cichy memoriał”, za który otrzymał w 2017 roku stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Andrejkow w różnych miejscowościach namalował na starych stodołach i szopach obrazy ich dawnych mieszkańców. Wykorzystał do tego stare fotografie rodzinne, najczęściej z prywatnych zbiorów właścicieli danej stodoły, którym bardzo zależało, aby uwiecznić kogoś z ich rodziny.

Małżonkowie Józef i Wiktoria Ulmowie prowadzili niewielkie gospodarstwo w Markowej na Podkarpaciu. Ponadto Józef pasjonował się fotografią, był społecznikiem, angażował się również w życie religijne parafii. W czasie okupacji Ulmowie ukrywali w swoim gospodarstwie, prawdopodobnie od grudnia 1942 roku, ośmioro Żydów, w tym jedną dziewczynkę.

24 marca 1944 r. rodzina Ulmów została zamordowana przez Niemców. Najpierw zabito ukrywanych Żydów, a potem całą rodzinę: Józefa i Wiktorię (która była w zaawansowanej ciąży) a następnie sześcioro dzieci – Stasia, Basię, Władzia, Frania, Antosia, Marysię oraz Bezimienne, którego poród rozpoczął się w chwili egzekucji. Najstarsze z nich miało 8 lat.

Beatyfikacja całej rodziny Ulmów odbyła się 10 września 2023 r. i był to pierwszy przypadek w historii, kiedy do chwały ołtarzy jednym aktem wyniesiono całą rodzinę.