(SERWIS PAPIESKI) Męskie przyjaźnie Jana Pawła II – nowa książka Grzegorza Polaka

„Jan Paweł II – historie męskich przyjaźni” to tytuł książki Grzegorza Polaka, którą wydało Centrum Myśli Jana Pawła II. – Tytuł nie oddaje w pełni treści książki, gdyż starałem się pokazać także ludzi, którzy wywarli wpływ na Karola Wojtyłę – wyjaśnił swe intencje w rozmowie z KAI autor publikacji.

Galerię dwudziestu dwóch postaci otwiera, co naturalne Karol Wojtyła – senior, ojciec, który przekazał synowi wartości, którym był wierny całe życie, ale przede wszystkim wiarę. Z zamieszczonych przez autora wypowiedzi Jana Pawła II wynika, że najważniejszy był dla niego przykład – po latach wspominał, że często widział ojca modlącego się na kolanach. „Być może Lolek wszystko osiągnąłby sam, ale nie ulega wątpliwości, że ojciec bardzo mu pomógł ukształtować charakter i że dzięki niemu przyszły papież łatwiej znosił dramaty, których los mu nie oszczędził (…) Karol Wojtyła senior przekazał swojemu synowi w genach wszystko, co miał najlepszego, a kiedy chłopiec wzrastał, rozwijał w nim pozytywne cechy” – pisze Polak.

Kreśląc sylwetki kolejnych osób stosuje tę samą metodę – pokazuje jaki był wkład każdej z nich w formację przyszłego papieża. Jest opowieść o zmarłym w młodości ukochanym bracie Edmundzie, o przyjaciołach z Wadowic – rówieśnikach i starszych. Znamienne, że przyjaźni nawiązane w dzieciństwie przetrwały całe życie. Utrzymywał kontakty z Zbigniewem Siłkowskim, a żydowskiego przyjaciela Jurka Klugera po latach przerwy spowodowanej wojną powitał tak, jakby rozstali się przed chwila, choć był już arcybiskupem Krakowa. Grzegorz Polak przypomina też mało znaną postać Wincentego Bałysa, młodego malarza i artystę zamordowanego przez Niemców w pierwszych miesiącach okupacji, niedawno „wytropionego” i odkrytego przez znawczynię poezji Wojtyły, Martę Burghardt.

Odrębną grupę stanowią wychowawcy, starsi przyjaciele i mentorzy Lolka – Mieczysław Kotlarczyk, krawiec – mistyk Jan Tyranowski, kard. Adam Stefan Sapieha, ks. Tadeusz Fedorowicz – spowiednik i doradca Wojtyły. Jest grupa przyjaciół – księży – Marian Jaworski, Andrzej Maria Deskur, Tadeusz Styczeń oraz świeckich – Jerzy Ciesielski i Stefan Swieżawski. Jest opowieść o ks. Stanisławie Dziwiszu, którego rola przy boku Jana Pawła II była jedyna w swoim rodzaju.

Autor nie zapomniał o postaciach, z którymi przyszły papież nigdy nie spotkał się osobiście, ale głęboko ukształtowali jego życie duchowe – św. Jan od Krzyża, św. Ludwik Maria Grignion de Montfort, św. Brat Albert, św. Jan Maria Vianney.

Grzegorz Polak w typowy dla siebie sposób przytacza wiele zabawnych anegdot, opowieści poważne, nieraz tragiczne, mieszają się z pełnymi humoru i ciepła wspomnieniami samych bohaterów oraz Jana Pawła II. Spod warstwy narracji ukazuje się tajemnica papieskiego życia, powołania i misji. Kard. Deskur opowiada, że już w seminarium można było zaobserwować przeżycia mistyczne Karola Wojtyły i przypomina sobie refleksję sprzed lat: Będzie świętym. Czytelnik dowiaduje się także, że kardynał, który całe lata przepracował w watykańskich urzędach oraz ks. Marian Jaworski zupełnie świadomie brali na siebie cierpienie, przeznaczone dla przyjaciela, o czym Jan Paweł II był głęboko przeświadczony.

Grzegorz Polak, Jan Paweł II. Historie męskich przyjaźni, Centrum Jana Pawła II, Warszawa 2011.