Sesja naukowa o historii Kościoła w Bydgoszczy przed obchodami 5. rocznicy powstania diecezji

Sesja naukowa przybliżająca historię lokalnego Kościoła zainaugurowała oficjalne obchody 5. rocznicy istnienia diecezji bydgoskiej. W spotkaniu, które odbyło się w auli Wyższego Seminarium Duchownego, wzięli udział historycy, przedstawiciele władz miasta, klerycy, kapłani oraz członkowie ruchów i stowarzyszeń katolickich.

Głównym punktem sesji był wykład dr. hab. Janusza Kutty na temat historii Kościoła w Bydgoszczy. W prelekcji historyk zwrócił uwagę na poszczególne okresy duszpasterstwa na terenie miasta. Zaznaczył, że dzieje Kościoła bydgoskiego wiążą się nierozerwalnie z dziejami miasta, a śladów chrześcijaństwa należy poszukiwać już w X wieku. – To chrześcijaństwo było ugruntowane od XI do XIII wieku, skoro istniała już parafia. Wiązała się ona z pięknym kościołem św. Idziego, który przetrwał do połowy XIX wieku – stwierdził.

Po zwycięstwie nad Krzyżakami i II pokoju toruńskim została zbudowana fara, obecnie katedra, którą konsekrowano w 1502 roku. W mieście istniały zakony bernardynów, karmelitów, klarysek, jezuitów. Według dr. Kutty struktury Kościoła bydgoskiego do czasu zaborów były ugruntowane, a miasto wchodziło w skład archidiecezji gnieźnieńskiej. Bydgoszcz pozostała pod zaborami przez 148 lat. – Kościół był tą instytucją, która podtrzymywała wówczas polską tożsamość. Po odzyskaniu niepodległości w 1920 roku nadal istniała jedna parafia. Miasto zaczęło się rozwijać, powstały okręgi duszpasterskie, a następnie – do schyłku lat 30. – pięć parafii – opowiadał.

Wśród pierwszych erygowanych parafii znalazły się m.in. parafia Trójcy Świętej, Najświętszego Serca Pana Jezusa, św. Antoniego oraz Matki Bożej Nieustającej Pomocy na Szwederowie. Najliczniejszą grupą świeckich w okresie międzywojennym była Akcja Katolicka. Potem nastąpiła okupacja, podczas której duchowieństwo przeżyło hekatombę. Na pięćdziesięciu kapłanów działających w Bydgoszczy aż siedemnastu poniosło śmierć męczeńską. Według Kutty wynikało to z obaw okupanta przed ważną – społeczną rolą kapłanów.

W okresie komunizmu nastąpił rozwój duszpasterstwa i jego dynamizacja. W czasie PRL-u, kiedy Bydgoszcz liczyła 390 tys. mieszkańców, zbudowano aż 14 świątyń. W 1982 r. Prymas Polski kard. Józef Glemp powołuje wikariusza biskupiego dla Bydgoszczy. Został nim biskup pomocniczy z Gniezna Jan Wiktor Nowak, który prowadził działalność duszpasterską do 1996 r. – Kościół stawiał na to, by pasterz był jak najbliżej swoich wiernych – podkreślił historyk.

Według dr. Janusza Kutty kolejnymi krokami, które przybliżały miasto do powstania diecezji, były podniesienie kościoła św. Wincentego à Paulo do godności bazyliki mniejszej, powstanie Kolegiaty Bydgoskiej oraz wyniesienie fary do godności konkatedry. W czerwcu 1999 r. do Bydgoszczy podczas pielgrzymki przybył Jan Paweł II. Papieskim dekretem z 24 lutego 2004 r. zostały powołane dwie diecezje – świdnicka i bydgoska. 25 marca dekret wszedł w życie.

Zdaniem historyka, że nie bez powodu powstanie diecezji jest porównywane do wydarzenia związanego z nadaniem praw miejskich Bydgoszczy. – Dziś Bydgoszcz urasta do miana stolicy lokalnego Kościoła. Może się również poszczycić postacią duszpasterza – bp. Jana Tyrawy, teologa dużego formatu. Ta rola Kościoła, widoczna przez stulecia, doprowadziła nas do wspólnoty diecezjalnej – zakończył.

Główne obchody 5. rocznicy diecezji bydgoskiej zaplanowano na 25 marca. Mszy św. o godz. 12.00 w katedrze przewodniczyć będzie metropolita gnieźnieński abp Henryk Muszyński, a homilię wygłosi bp włocławski Wiesław Mering.