Spory o kult świętych obrazów – jutro międzynarodowa konferencja na UKSW

Ikonoklazm bizantyński i jego oddźwięk w tradycji chrześcijańskiej – to temat międzynarodowej konferencji naukowej, która w środę, 8 maja, odbędzie się na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. W konferencji wezmą udział wybitni naukowcy i znawcy tematu m.in. z Kanady, Francji, Czech, Rosji i Polski.

Konferencja odbędzie się z inicjatywy ks. prof. Józefa Naumowicza, kierownika katedry Starożytnej w Instytucie Nauk Historycznych UKSW w Warszawie. Wśród prelegentów będą profesorowie: biskup Michał Janocha, Rapti, Bigham, Fogliadini, Grotowski.

Temat konferencji dotyczy bizantyjskiego ikonoklazmu, czyli wielkiego, interesującego i wielowątkowego sporu, który miał miejsce w Bizancjum w VIII i IX wieku, i który przyczynił się nie tylko do uprawomocnienia kultu świętych obrazów, rozwoju sztuki sakralnej i teologii ikony, ale także wpłynął na wiele dziedzin życia bizantyjskiego. Chociaż zakończył się zwycięstwem ortodoksji w 843 roku, problemy tego sporu powracały w tradycji chrześcijańskiej, ale nigdy w tak intensywnym i głębokim stopniu.

Co ciekawe, spór ten był punktem odniesienia w późniejszych sporach teologicznych Bizancjum w w XI wieku lub podczas kontrowersji hesychastów w XIII-XIV wieku, kiedy obie strony oskarżały się nawzajem o ikonoklazm i powoływały się na obrońców obrazów: Nicefora lub Teodora Studyty traktując je jako punkt odniesienia dla ich stanowisk teologicznych.

Spór ten miał swoje złożone reperkusje na Zachodzie, także w Kościołach orientalnych, ale także swoje paralele w różnych okresach historycznych. Być może najbardziej interesująca jest jednak pozytywny wpływ tych sporów na sztukę bizantyjską i post-bizantyjską, na sztukę ikon, a także na rozwój miniatur i ogólnie na sztukę.

Jego celem jest przekład z języka greckiego i łacińskiego, także z języków orientalnych, wraz z opracowaniem, podstawowych tekstów źródłowych dotyczących bizantyńskiego sporu ikonoklastycznego VIII-IX w., a więc jego dziejów, tematyki sporu, głównych protagonistów oraz przełomowych wydarzeń tej długiej i słynnej kontrowersji.

– W Polsce problematyka ikonoklazmu bizantyńskiego oraz powstania kultu świętych obrazów znana jest głównie z opracowań, brakuje jednak przekładów tekstów źródłowych, chociaż poszukują ich zwłaszcza historycy sztuki czy kultury, nadto teologowie, wreszcie historycy Bizancjum. Lukę tę ma zapełnić ten projekt – wyjaśnia kierownik projektu ks. prof. Józef Naumowicz.

Obrady będą się odbywać w kampusie Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie przy ulicy Wóycickiego 1/3, w budynku 23, w sali 2012. Początek spotkania o godz. 9.00.