Spotkanie zwierzchników i przedstawicieli Kościołów prawosławnych

W Stambule, czyli historycznym Konstantynopolu, trwa od 5 marca spotkanie zwierzchników i przedstawicieli autokefalicznych Kościołów prawosławnych, po grecku zwane Synaksis. Jego inicjatorem i gospodarzem jest honorowy zwierzchnik świata prawosławnego, patriarcha Konstantynopola Bartłomiej I.

Jeszcze przed jego rozpoczęciem ustalono, że ma ono mieć charakter wyłącznie konsultacyjny, a zatem nie zapadną na nim żadne wiążące decyzje.

Oficjalnie głównym tematem obrad są przygotowania do zwołania Soboru Wszechprawosławnego, na czym szczególnie zależy patriarsze Konstantynopola, który od 1961 kieruje za pośrednictwem swego delegata (obecnie jest nim metropolita Pergamonu Jan) przygotowaniami do tego historycznego wydarzenia.

Tymczasem inne Kościoły prawosławne są w znacznie mniejszym stopniu zainteresowane odbyciem tego zgromadzenia. Na przykład Patriarchat Moskiewski podkreśla znaczenie fazy przygotowawczej, w której powinny zostać rozstrzygnięte wszystkie kontrowersje, aby sam sobór był świadectwem jedności prawosławia. Moskwa i Patriarchat Gruziński opowiedziały się zdecydowanie za podejmowaniem wszelkich decyzji jednogłośnie, na zasadzie konsensusu.

Na spotkaniu w Konstantynopolu poruszane są również inne, najbardziej aktualne zagadnienia, zwłaszcza sytuacja na Ukrainie oraz prześladowania chrześcijan na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej.

W obradach bierze udział patriarcha moskiewski Cyryl, choć wcześniej Kościół rosyjski dawał do zrozumienia, że jego zwierzchnik nie pojedzie do Stambułu. O możliwości zbojkotowania spotkania lub wysłania najwyżej delegacji niższego szczebla wspominało też kilka innych Kościołów lokalnych, które z różnych powodów sprzeciwiają się samej idei zwołania przyszłego Soboru bądź pozostają w nie najlepszych stosunkach z innymi Kościołami.

Ostatecznie w spotkaniu w największym mieście Turcji uczestniczą delegacje 13 autokefalicznych Kościołów prawosławnych (łącznie z gospodarzami), z których na czele 12 stoją ich zwierzchnicy, tylko delegacji Patriarchatu Antiocheńskiego przewodniczy metropolita Basry Sabas. Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny reprezentuje 3-osobowa delegacja z jego zwierzchnikiem, metropolitą warszawskim i całej Polski Sawą na czele.