Stara Wieś: 500 lat starowiejskiego kościoła

Jedna z najpiękniejszych drewnianych świątyń w diecezji bielsko-żywieckiej obchodzi jubileusz 500. rocznicy powstania. Znajdujący się w centrum Starej Wsi kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego stoi ukryty wśród drzew na stromym wzniesieniu. Konsekracja świątyni odbyła się w 1530 r.

Jubileuszowe uroczystości 500-lecia starowiejskiej świątyni zaplanowano na 21 i 22 maja br. W obchodach wezmą udział bp Roman Pindel, który w sobotę odprawi uroczystą Mszę św., oraz pochodzący ze starowiejskiej parafii metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz, który będzie przewodniczył liturgii odpustowej w najbliższą niedzielę.

Kościół w Starej Wsi został wzniesiony w 1522 r. od podstaw jako kolejna świątynia parafialna w tym miejscu. Datację potwierdzają badania dendrochronologiczne. W XVIII w. obudowano kościół sobotami, w XIX – zmieniono kształt hełmu wieży. Wystrój malarski ścian wnętrza pochodzi z czterech kolejnych faz – z 2 ćw. XVI w., z lat 1787 i 1870 oraz z 1926 r.

Historia Starej Wsi sięga początków XIII wieku. Osada istniała jeszcze przed najazdem Tatarów w 1241 r. W XIV w. jej właścicielami byli Bibersteinowie, ród pochodzący z pogranicza Miśni i Łużyc. Pierwszy kościół parafialny powstał tu w 1325 r. Nowy drewniany kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego wybudowano w 1522 r. w miejsce spalonego.

Wioska, niegdyś jedna z najstarszych osad księstwa oświęcimskiego, należy do gminy Wilamowice, w której urodził się św. abp Józef Bilczewski. Niektórzy mieszkańcy tych terenów wciąż mówią oryginalnym dialektem wilamowskim, będącym mieszaniną języków anglosaskich, duńskich, holenderskich i germańskich. Według naukowców, powstał on z języka flamandzkiego. Ponad 700 lat temu przodkowie dzisiejszych mieszkańców Wilamowic i Starej Wsi przywędrowali tu z Flandrii, uciekając przed prześladowaniami religijnymi.

W latach 2009-2017 oczyszczono, uzupełniono ubytki i zaimpregnowano gontowy dach i szalowanie ścian kościoła. Dokonano koniecznych uzupełnień gontem modrzewiowym, wyremontowano zbutwiałą część zrębu kościoła.

Prace konserwatorskie i restauratorskie wewnątrz kościoła doprowadziły z kolei do lepszego ukazania zróżnicowanych warstw polichromii. Wprowadzono też instalacje systemu przeciwpożarowego i monitoringu, a w otoczeniu kościoła poddano pracom pielęgnacyjnym starodrzew i zlikwidowano napowietrzne kable instalacyjne.