Suków: 100 lat unikatowego kościoła zaprojektowanego przez prof. Sas-Zubrzyckiego

Jedna z nielicznych świątyń diecezji, której projektantem był wybitny architekt lwowski prof. Jan Sas-Zubrzycki, obchodzi stulecie. Jubileuszową Eucharystię w święto patrona – św. Augustyna 28 sierpnia – będą koncelebrowali trzej biskupi kieleccy, opat jędrzejowskich cystersów, księża związani z parafią i dekanatem. Z parafii pochodzi bp Marian Florczyk.

– Głównej Mszy św. we wtorek 28 sierpnia o godz. 17.00 będzie przewodniczył bp Jan Piotrowski, obecne będą wszystkie wspólnoty i instytucje związane z parafią – zaprasza ks. Marek Szymkiewicz, proboszcz parafii.

Parafia w Sukowie pw. św. Augustyna k. Kielc została erygowana dekretem bp. Augustyna Łosińskiego 2 maja 1918 r., a jej pierwszym proboszczem był ks. Franciszek Noszczyk. Wydzielono ją z kieleckiej parafii katedralnej, a utworzyły ją wówczas Dyminy, Kaczyn, Kuby Młyny, Marzysz, Mójcza, Suków, Szkoda, Znojów. Wtedy, sto lat temu parafia była znacznie większa niż obecnie, liczyła ponad 4 tys. osób. Kościół wzniesiono stosunkowo szybko – w stanie surowym w czasie ok. dwóch lat, a całkowita budowa trwała w latach 1930–1937.

Początkowo parafia korzystała z niewielkiego kościółka, przerobionego z dawnej miejscowej kaplicy. Po spaleniu tego kościoła w 1929 r. przystąpiono w 1930 r. do budowy nowego, w stylu nazwanym „gotycko – nadwiślańskim”, według projektu profesora Politechniki Lwowskiej Jana Sas -Zubrzyckiego. Budowę realizowano z funduszy parafian sukowskich. Budowniczymi kościoła byli ks. Piotr Pytlawski i ks. Władysław Sufajda. Kościół wznoszono z kamienia, cegły, bloków piaskowych. Jego powierzchnię obliczono na 450 m kw. Poświęcenia dokonał 1 września 1936 r. bp Augustyn Łosiński.

Wybuch II wojny światowej, podczas której ucierpiały mury i dach kościoła, nie pozwolił dokończyć wnętrza, które niemal w całości jest powojenne. Z dawnego kościoła uratowano drewnianą dzwonnicę.

Górująca nad podkielecką okolicą świątynia została ze względu na swoją wartość architektoniczną wpisana do rejestru zabytków.

Prof. Sas-Zubrzycki zaprojektował około czterdzieści kościołów w Polsce, a kilka przebudowano według jego projektu.

W latach 1878–1884 studiował na wydziale architektury Politechniki Lwowskiej. W latach 1886–1912 mieszkał w Krakowie. W 1916 r. był współzałożycielem Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Sztuki i Kultury we Lwowie. Był członkiem Polskiej Akademii Umiejętności. W 1919 r. został profesorem zwyczajnym Katedry Historii Architektury i Estetyki Politechniki Lwowskiej, gdzie jako profesor i wykładowca pracował do 1929 roku. W 1929 r. został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Opublikował liczne prace naukowe, zawierające m.in. rozważania na temat polskiego stylu narodowego. Wskazywał na oryginalne, rodzime cechy polskiej architektury. Jako architekt tworzył głównie w duchu neogotyku. Wybudował ponad 40 kościołów i przebudował około 20. Opracowywał też projekty przebudowy kamienic i budowy świeckich budowli publicznych, m.in. ratusze w Jordanowie i Niepołomicach. Został pochowany na cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.

Konsekracji sukowskiego kościoła dokonał 28 lipca 1964 r. biskup kielecki Jan Jaroszewicz. Obecnie parafia liczy 1869 osób. W jubileusz stulecia parafia wkroczyła także z podejmowanymi inwestycjami, wykonano wiele prac remontowych i porządkowych.

Ciekawostką sukowskiej parafii jest, że od 70 lat o wschodzie słońca poranek w Wielkanocny Poniedziałek – mężczyźni i chłopcy pochodzący z tej wspólnoty parafialnej wyruszają w porannej procesji Emaus, by uczcić Zmartwychwstałego Chrystusa. Od lat uroczystości przewodniczy pochodzący z parafii bp Marian Florczyk.