Summa ecologica

„Summa ecologica” – takim mianem, odwołującym się do „Sumy teologicznej” św. Tomasza z Akwinu, określił encyklikę „Laudato si’” włoski watykanista Gianni Valente.

Komentatorzy podkreślają, że jest to pierwsza w historii Kościoła encyklika poświęcona ekologii. Jednak jej nowość polega także na tym, że papież Franciszek przedstawia problematykę ochrony środowiska, zmian klimatycznych i odpowiedzialnego korzystania z zasobów Ziemi nie tylko w świetle Słowa Bożego czy społecznego nauczania Kościoła, ale opierając się na danych naukowych.

Zwraca też uwagę na to, że problematyka ekologiczna jest problematyką społeczną. Najbardziej poszkodowanymi w wyniku zmian klimatycznych są bowiem ludzie ubodzy, którzy w najmniejszym stopniu do nich się przyczyniają. Papież krytykuje model rozwoju oparty na coraz większej konsumpcji, który w praktyce popycha świat ku samozniszczeniu, z drugiej zaś strony wskazuje możliwe drogi ocalenia. Jedną z nich jest zgoda na pewne spowolnienie rozwoju w bogatszych częściach świata, aby wspomóc „zdrowy rozwój” gdzie indziej. Jest to apel o solidarność zgodnie z zasadą dążenia do wspólnego dobra.

W swej „zielonej encyklice” Franciszek apeluje o „ekologiczne nawrócenie” – o traktowanie ochrony środowiska jako elementu „ekologii człowieka”, który stoi w centrum wszelkiego działania. Z prośbą o troskę o wspólny wszystkim dom zwraca się do każdego mieszkańca Ziemi, niezależnie od wyznawanej religii czy podziałów ideologicznych, politycznych i społecznych.

Swoją encykliką papież włączył się w gorącą debatę przed szczytem klimatycznym ONZ, jaki pod koniec roku odbędzie się w Paryżu. Dlatego jest ona uważnie czytana i komentowana przez światowych polityków z najwyższej półki.
Paweł Bieliński