Św. Anna i św. Joachim – co wiemy o dziadkach Jezusa?

Kościół obchodzi dziś IV Światowy Dzień Dziadków i Osób Starszych. Został on ustanowiony przez papieża Franciszka i odbywa się w okolicach liturgicznego wspomnienia św. Anny i św. Joachima – dziadków Jezusa Chrystusa. Wspomnienie to przypada co roku 26 lipca Św. Anna jest patronką małżeństw, matek, wdów, piekarzy i żeglarzy. W ikonografii ukazywana jest najczęściej z córką lub jako tzw. św. Anna Samotrzecia – czyli z Maryją i małym Jezusem. Tak przedstawiali ją m.in. Wit Stwosz i Leonardo da Vinci.

Imię Anna pochodzi z języka hebrajskiego od słowa hannah, co oznacza: pełna łaski i wdzięku. Informacje o matce Maryi Panny pochodzą głównie z pism apokryficznych. Św. Anna – podobnie jak jej mąż, Joachim – wywodziła się z królewskiego rodu Dawida. Urodziła się w okolicach Betlejem. Jej rodzice byli bardzo pobożni, w tym duchu też ją wychowywali. Anna służyła w Świątyni Jerozolimskiej i według legendy, swego przyszłego męża poznała szukając zaginionego baranka, który miał być przeznaczony na ofiarę. Wyszła za mąż w wieku 24 lat, a jej małżeństwo było niezwykle zgodne, ponieważ Joachim także był bardzo pobożnym człowiekiem. Przez 20 lat nie doczekali się jednak potomstwa, co w kulturze żydowskiej uznawane było za hańbę i karę Bożą.

Gdy Joachim doznał upokorzenia w świątyni – kapłan nie pozwolił mu, jako bezdzietnemu, złożyć ofiary, w rozpaczy postanowił opuścić Annę i udał się na pustynię, by modlić się i pościć. W tym czasie opuszczona Anna także modliła się o potomstwo, obiecując Bogu, że dziecko zostanie ofiarowane na służbę w świątyni. Oboje małżonków nawiedził Anioł, zapowiadając przyjście na świat dziewczynki. Wówczas Joachim powrócił do żony, a potem, w wieku 45 lat, Anna urodziła córkę, której nadali imię Maria. Zgodnie z obietnicą, oddali ją na służbę do świątyni. Istnieją dwie wersje mówiące o życiu św. Anny po urodzeniu córki.

Według jednej, po tym jak Maria w wieku 14 lat została żoną Józefa, jej ojciec Joachim zmarł, a Anna zamieszkała z córką, zięciem i wnukiem – Jezusem. Anna dożyła 80 lat, umarła w otoczeniu rodziny, a pochowana została niedaleko swojego męża Joachima w dolinie Jozafata. Inna wersja mówi o tym, że gdy Maryja miała zaledwie trzy lata, rodzice oddali ją na służbę do świątyni i nigdy więcej jej nie ujrzeli – wkrótce potem Joachim zmarł, a kilka lat po nim umarła również Anna.

W Polsce św. Anna otaczana jest od wieków szczególną czcią, jest ona patronką blisko 200 kościołów. Najstarsze sanktuarium babci Jezusa znajduje się w Świętej Annie pod Przyrowem niedaleko Częstochowy. Do dziś pielgrzymi, wędrujący na Jasną Górę przybywają tu żeby prosić ją o wstawiennictwo. Zapis z 1499 r. wspomina o cudownej figurze z drzewa lipowego, która przedstawia św. Annę wraz z dziewczęcą, stojącą obok Maryją i Dzieciątkiem Jezus, które beztrosko bawi się na jej kolanach.