Św. Franciszka Rubatto „nadała franciszkanizmowi nowoczesny kobiecy rys”

Siostra Franciszka Rubatto – migrantka, zakonnica, siostra pośród sióstr, pierwsza święta z Urugwaju – „do końca swojego życia pochłonięta miłosierdziem i miłością do Jezusa i ubogich”.

„Bądźcie siostrami ludu” – pisała św. Maria Franciszka Rubatto (w świecie Anna Maria), pierwsza urugwajska święta – do zakonnic z założonego przez siebie Zgromadzenia Sióstr Kapucynek. Urodziła się w 1844 r. w Carmagnoli, we Włoszech. Kanonizował ją papież Franciszek, w niedzielę 15 maja 2022 r. Franciszkański duch inspirował jej życie i apostolat w Montevideo, stolicy Urugwaju, gdzie z własnego wyboru mieszkała od 1892 roku aż do śmierci w 1904 roku. W swoim testamencie pozostawiła zapis: „Niech moje ciało będzie pochowane wśród moich ukochanych ubogich”.

Na stronie internetowej założonego przez nią zgromadzenia czytamy, że „nadała franciszkanizmowi nowoczesny kobiecy rys”, a także, że „stanowi dziś jedną z największych postaci kobiecego franciszkanizmu”. „Podobnie jak Biedaczyna z Asyżu, także ona spotkała Chrystusa w ubogich i cierpiących, a jej życie było autentycznym doświadczeniem ubóstwa Dziewicy Maryi” – czytamy na stronie internetowej.

„Była siostrą między siostrami, bardziej matką niż założycielką, żyła misyjną pasją i pragnieniem męczeństwa tak głębokim, że towarzyszyło jej ono do końca życia przenikniętego miłosierdziem oraz miłością do Jezusa i ubogich.

Założone 23 stycznia 1885 r. zgromadzenie jest obecne we Włoszech, Urugwaju, Argentynie, Brazylii, Peru, Etiopii, Erytrei, Kenii i Malawi. Posiada szkoły i parafie, w których pracują siostry oraz prowadzi działalność charytatywną wśród najbardziej potrzebujących.

Urugwajka przez adopcję i decyzję

Będąc już w Urugwaju, Franciszka wybrała okolice La Teja, Belvedere, Paso de la Arena i Barra de Santa Lucía, która w tamtym czasie była miejscem pustynnym. Święta nie unikała ludzi, nawet robotników, którzy w niedzielny poranek udawali się do rzeźni, i do których dosiadała się w pociągu o 4 rano. Była zdolna, pośród innych rzeczy, bezbłędnie dostrzec komu brakuje odzieży i żywności.

Aby pomagać najbiedniejszym przeniosła grupę swoich sióstr do dzielnicy Belvedere, gdzie obecnie znajduje się sanktuarium, w którym spoczywają jej szczątki.

Matka Rubatto dokonała wielkiego dzieła promocji i ewangelizacji. Wysyłała dziewczęta na naukę zawodu, aby nie były zależne od rodziny. Uczyła je czytać, pisać, szyć, tkać, haftować, ale także zapewniała im formację religijne. Warsztaty założone przez Franciszkę stały się później dużymi placówkami, takimi jak szkoła i liceum św. Józefa od Opatrzności w Montevideo czy szkoła św. Franciszka z Asyżu w Rosario i Buenos Aires w Argentynie.

Sztuka dyspozycyjności

„Jedną z charakterystycznych cech św. Franciszki była gotowość do przyjęcia Bożego zaproszenia w wyzwaniach, jakie stawiała przed nią rzeczywistość i działania zgodnie z nimi” – zauważa ks. Carlo Calloni, postulator w jej procesie kanonizacyjnym. Przypomina, że gdy Maria miała czterdzieści lat, zaproponowano jej kierowanie jednym z dzieł w Loano, w diecezji genueńskiej. Zaproszenie przyszło w dziwny sposób, według ludzkiego sposobu myślenia: „Z rusztowania spada kamień, a ona ratuje rannego murarza i w tym samym czasie otrzymuje wezwanie od kapucyna, ojca Angelico da Sestri Ponente, który proponuje jej stanowisko dyrektorki” – wspominał postulator. Matka Rubatto przeanalizowała później tę propozycję ze swoim kierownikiem duchowym i zdecydowała się ją przyjąć.

Święta Franciszka i święty Jan Bosko

Mało znanym aspektem życia Franciszki była jej bliskość z ks. Bosko. Rodzina salezjańska w Urugwaju zbadała tę kwestię i jest przekonana, że „Ojciec i nauczyciel młodzieży” miał na przyszłą świętą znaczny wpływ.

Według jednej z publikacji salezjanów w Urugwaju, curriculum nowej świętej ukazuje „silną i decydującą więź z ks. Bosko”. Anna Maria, piszą, przybyła do Turynu w 1862 roku, straciwszy prawie całą rodzinę i zamieszkała w domu swojej zamężnej starszej siostry, a następnie poszła do pracy u bogatej hrabiny. „Był to czas, kiedy ksiądz Bosko intensywnie pracował w swoich oratoriach, a ona postanowiła pracować razem z nim, z dyskrecją, roztropnością, przyjaźnią i czułością, które j ą zawsze charakteryzowały” – dodają.

Św. Maria Franciszka włączyła do swojego systemu niektóre elementy Systemu Prewencyjnego zaczerpnięte od ks. Bosko. Jednym z nich jest pomoc w edukacji najbardziej opuszczonym i biednym młodym ludziom, aby przywrócić ich życiu godność.

„Pierwsza święta z Urugwaju”

Fakt uznania Matki Rubatto jako „pierwszej świętej Urugwaju” pochodzi od papieża Jana Pawła II, który podczas uroczystości beatyfikacyjnej, 10 października 1993 roku, stwierdził: „dzisiaj pozdrawiamy ją jako pierwszą błogosławioną Urugwaju”.

Mówił wówczas w swojej homilii: „Kościół cię pozdrawia, Siostro Mario Franciszko od Jezusa, założycielko Sióstr Tercjarek Kapucynek z Loano, która uczyniłaś swoje życie nieustanną służbą najmniejszym, świadcząc o szczególnej miłości, jaką Bóg darzy małych i pokornych. Wiernie podążając za słowami Franciszka, miłośnika ewangelicznego ubóstwa, nauczyłaś się nie tylko służyć ubogim, ale sama stałaś się ubogą i pokazałaś swoim duchowym córkom tę szczególną drogę ewangelizacji. W miarę rozwoju instytutu ta początkowa intuicja stała się głębokim impulsem misyjnym, który kierował wami i waszą pracą w Ameryce Łacińskiej, gdzie niektóre z waszych duchowych córek przypieczętowały ofiarą swojego życia tę służbę ubogim stanowiącą charyzmat powierzony waszemu zgromadzeniu dla dobra całego Kościoła”.